بین سنین 3 تا 7 سال مهم‌ترین سال‌های شکل‌گیری شخصیت یک کودک است و لازم است به پایه‌گذاری ارزش‌های اجتماعی، مذهبی و فرهنگی در کودکان بپردازید.
۰
از حدود ۵ سالگی کنجکاوی نسبت به مسایل مختلف در کودکان ایجاد می‌شود و ممکن است سوالات پی در پی را مطرح کنند. وظیفه مربیان و والدین این است که به تمام سوالات کودکان در حد توان فکری آن‌ها پاسخ بدهند. یکی از مهم‌ترین سوالاتی که برای کودکان این سن ایجاد می‌شود مربوط به مذهب می‌شود.
مامان چرا نماز می‌خونی؟
بابا چرا توی مسجد گریه می‌کنی؟
مامان خدا چه شکلیه؟
بابا خدا دست داره؟
و سوالاتی از این قبیل.
حالا چه کار کنیم؟ چگونه به این سوالات فلسفی و سخت کودک‌مان پاسخ بدهیم؟
در مرحله اول باید نسبت به مراحل رشد فکری و شناختی کودکان اطلاع و آگاهی پیدا کنیم و در مرحله بعد از والدین دیگر، سوالاتی را که کودکان‌شان در خردسالی می‌پرسیدند را جویا شویم و سعی کنیم برای هر کدام از آن‌ها پاسخی در حد توان فکری کودک خودمان پیدا کنیم. اگر والدین از قبل پاسخ دادن به سوالات مربوط به این سن را تمرین کنند، در زمانی که کودک‌شان سوال می‌پرسد به راحتی می‌توانند جواب سوال آن‌ها را بدهند.
اصول مربوط به تربیت دینی کودکان:
اصل مشاهده: از آنجایی که کودکان مشاهده‌گران قابل و توانایی هستند و بسیار هم الگوپذیرند، بهتر است والدین اعمال مذهبی از قبیل دعا خواندن، نماز خواندن، روزه گرفتن، مسجد رفتن، در حضور نامحرم حجاب داشتن و ... را در حضور کودکان انجام دهند تا آن‌ها هم مشاهده و تکرار نمایند. معمولا کودکان با دیدن این اعمال از والدین‌شان مخصوصا نماز خواندن، تمایل به انجام دادن آن‌ها را دارند. بهتر است یک مهر و سجاده و تسبیح کوچک و همچنین چادر نماز کوچک برای کودکان‌مان کنار بگذاریم و به محض درخواست‌شان به آن‌ها بدهیم تا راحت‌تر بتوانند این اعمال را انجام بدهند. این کار همان قدم اول برای پایه‌گذاری ارزش‌های مذهبی در کودکان زیر ۷ سال می‌باشد.
اصل سهولت: به کودکان خیلی سخت نگیرید و تعادل را رعایت کنید. هر چقدر نسبت به هر مساله‌ای در کودکان سخت‌گیری بیشتری داشته باشید به همان نسبت کودکتان از آن مساله زده می‌شود. اگر کودک زیر ۷ سال شما نماز خواندن را انجام داد او را تحسین کنید حتی اگر پشت به قبله باشد یا چادر سر نکند و ... . برای دفعات اول او را تحسین کنید و بعد اصل تدریجی را که در زیر ذکر می‌شود، رعایت کنید.
اصل تدریج: پله پله و گام گام به کودکانتان مسایل را آموزش دهید.
اصل منحصر به فرد بودن: در آموزش‌های مذهبی به این مساله توجه داشته باشید که هر فردی منحصر به فرد است و زمان درست انجام دادن مسایل مذهبی می‌تواند در کودکان متغیر باشد. والدین توجه داشته باشند که اگر کودکی همسن کودک آن‌ها بود و اعمال مذهبی را درست تر انجام می داد، هیچگاه او را با کودک خود مقایسه نکنند.
اصول مربوط به دعا و نماز
سعی کنید دعا کردن را مداوم در خانه تکرار و تمرین کنید ولی مواظب باشید از تعادل خارج نشوید. به طور مثال بهتر است قبل و بعد از وعده‌های غذایی دعا و شکرگزاری نسبت به خداوند متعال را تمرین کنیم و از کودکان‌مان بخواهیم تکرار کنند. فقط به یک نکته مهم باید توجه داشته باشیم و آن هم این است که دعا باید متناسب با درک و فهم کودک باشد تا بتواند تکرار کند و لذت بیشتری را ببرد. برای اتفاقات زیبای زندگی به کودکتان یاد بدهید که از والدینش و همچنین از خدا تشکر کند. به هنگام باریدن باران ابتدا تشکر از خدا را داشته باشید و بعد به ذکر نکات مثبت بارش باران برای کودکتان بپردازید.
به این مساله حتما توجه داشته باشید که هیچگاه کودکان را از خدا نترسانید زیرا می‌تواند پایه‌های مذهبی اشتباهی را در کودکان شکل بدهد. به طور مثال از گفتن جملات زیر جدا جدا جدا خودداری نمایید:
اگر پسر خوبی نباشی خدا می‌بردت جهنم!
اگر دختر منظمی نباشی خدا دوستت نداره!
اگر بچه بدی باشی و مامانت رو اذیت کنی می‌گم خدا بیاد ببردت بیاندازدت توی آتش!
سوالاتی از این قبیل فقط چهره مهربانی خدا را از کودک می‌گیرد. نکته آخر این است که کودکان تا حدود نه الی ده سالگی متوجه مفاهیمی مثل بهشت و جهنم، فرشته و شیطان و ... نمی‌شوند و درک واقعی و کاملشان نسبت به این مفاهیم از حدود نه سالگی به بعد است.
در آموزش‌های مذهبی، آسان بگیرید و سخت‌گیری بیش از حد نداشته باشید، به تدریج و گام به گام آموزش دهید و بپذیرید که کودکتان با کودکان دیگر تفاوت‌هایی دارد و این کاملا طبیعی هست.
انتهای پیام/1026ج