آیا آنچه امروز تهدید کننده منابع مورد نیاز انسان است، جمعیت زیاد است یا اسراف افسار گسیخته که جزء زندگی انسان ها شده است؟
۰
به گزارش جهانبین نیوز به نقل از منطقه آزاد، در واقع کمبود آب یکی از مسائلی است که می تواند به هنگام افزایش جمعیت نگران کننده باشد؛ اما در کل کمبود منابع انرژی و خوراکی از نگرانی های اصلی انسان امروز است؛ لذا در این میان بایستی چند نکته را در نظر گرفت که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
اولین بار شخصی به نام مالتوس، استاد دانشگاه انگلیسی این ایده را مطرح کرد؛ او معتقد بود که با توجه به محدودیت منابع کشاورزی و عدم تناسب رشد آن با رشد جمعیت باید جمعیت را کنترل کرد. مالتوس با نگاهی کاملاً غیر دینی این نظریه را مطرح کرد. امروز با گذشت حدود دو قرن از مطرح شدن این نظریه هنوز درستی آن به اثبات نرسیده است؛ بلکه با پیشرفت صنعت کشاورزی و کشف منابع جدید انرژی مشخص شده که نگرانی های او چندان به جا نبوده است.
در پاسخ به این دغدغه باید به این سوال پاسخ اساسی داد که آیا آنچه امروز تهدید کننده منابع مورد نیاز انسان است، جمعیت زیاد است یا اسراف افسار گسیخته که جزء زندگی انسان ها شده است؟ با یک مقایسه ساده بین مصرف امروز و دیروز انسان ها به راحتی می توان فهمید که اولاً اسراف تبدیل به یک مسئله عادی شده؛ ثانیاً هر نفر به اندازه چندین نفر مصرف دارد!
در حال حاضر میانگین آب مصرفی در جهان به ازای هر نفر در یکسال حدود ۵۸۰ متر مکعب است؛ اما این آمار در ایران با توجه به اینکه ایران یک منطقه خشک و نیمه خشک و جزء کشورهای کم آب محسوب می شود چیزی حدود ۱۳۰۰ متر مکعب در سال برای هر نفر است و به رغم توصیه ها برای اصلاح الگوی مصرف، سرانه ی مصرف آب در ایران دو برابر میانگین دنیاست؛ از طرف دیگر هدر رفت آب در ایران ۲۸ تا ۳۰ درصد است؛ در حالی که مقدار اتلاف در دنیا ۹ تا ۱۲ درصد گزارش شده است.
سرانه ی مصرف آب در کلان شهر های ایران، ۲۵۰ لیتر در روز است در حالی که استاندارد جهانی ۱۵۰ لیتر است؛ و بعبارتی هر نفر در ایران ۱۰۰ لیتر آب روزانه مصرف می کند.
مصرف برق در ایران سه برابر، بنزین شش برابر و گاز سه برابر میانگین جهانی است.
سرانه ی ایران در زمینه پسماند و تولید زباله ۸۰۰ کیلوگرم در سال است. این سرانه در جهان ۲۹۹کیلوگرم است؛ که نشان دهنده مصرف بی رویه واسراف است و اینکه ما در استفاده بهینه از منابع طبیعی مدیریت درستی نداریم.
برنج یکی از پر مصرف ترین مواد غذایی در میان ایرانی هاست؛ اما همین محصولی که قیمت آن نسبت به بقیه مواد غذایی کمتر است، قربانی اسراف های درد آور ما شده است.
وقتی سفره ی غذا را خواستید جمع کنید، نگاهی به بشقاب ها و سفره بیندازید. چقدر برنج در بشقاب ها و سفره ریخته است؟ اگر خوش بینانه نگاه کنیم به ازای هر نفر حداقل ده دانه برنج دور ریخته شود؛ هرچند که در بسیاری خانه ها ده ها برابر این مقدار دور ریز می شود؛ اما ما فرضی را در نظر می گیریم که هیچ کس آن را انکار نکند. اگر هر ایرانی در طول یک روز فقط ده دانه برنج اسراف کند، با توجه به جمعیت هفتاد و شش میلیونی ما، هفتصد و شصت دانه برنج می شود. وزن هر پنجاه دانه برنج تقریباً یک گرم است. پس با توجه به این وزن تقریبی می توان گفت هر روز پانزده هزار و دویست کیلو برنج هدر می رود.با توجه به این که هر کیلو برنج غذای پنج نفر را تامین می کند. این میزان برنج یک وعده ی غذایی برای هفتاد و شش هزار نفر را تامین می کند.
در یک ماه چهارصد و و پنجاه و شش هزار کیلو. در یک سال هم پنج میلیون و چهارصد و هفتاد و دو کیلو برنج اسراف می شود. قیمت آن چیزی حدود ۲۱۸۸۸۰۰۰۰۰۰ میلیون تومان!
آنچه ذکر شد نگاه خوش بینانه به اسراف در تنها یک ماده غذایی ما بود. این در حالی است که ما پیرو مکتبی هستیم که برای خوردن تکه نان های کنار افتاده پاداش های خارج از حد انتظار بر شمرده است.(امام حسین علیه السلام از قول جدش پیامبر اکرم(ص) می فرماید: اگر کسی لقمه ای کنار افتاده را بیابد و آن را پاک کرده و آلودگی هایی که روی آن وجود دارد بشوید و سپس آن را بخورد، این لقمه در شکم او قرار نمی گیرد؛ مگر آنکه خداوند او را از آتش جهنم رهایی می دهد)
با همه این تفاسیر آن چه مهم است این که ما باید فرهنگ مصرف صحیح را در میان مردم جا بیندازیم؛ نه این که صورت مسئله را پاک کرده و از ازدیاد جمعیت جلوگیری کنیم. از نظر روان شناختی تعداد جمعیت بیشتر در مدیریت صحیح مصرف تاثیر مستقیم دارد. با یک مثال ملموس این مسئله قابل اثبات است: حتماً خانواده هایی را دیده اید که درآمدشان یکسان، اما تعداد جمعیت شان متفاوت است؛ هر دو ماهی یک میلیون درآمد دارند؛ اما یک خانواده پنج نفره و یک خانواده سه نفره هستند. وقتی آخر ماه می رسد مانده پول هر دو یکسان است و حتی در برخی از موارد خانواده ی پنج نفره وضع بهتری دارد. چرا که پدری که یک خانواده پنج نفره را اداره می کند، مدیریت اقتصادی بهتری دارد. مخارجی که در خانواده سه نفره انجام گرفته خارج از نیاز های ضروری بوده است.
در آخر برای چندمین بار؛ رزق انسان ها با خداست...
" و از آسمان، آبی به اندازه معین فرود آوردیم و آن را در زمین جای دادیم، و ما برای از بین بردن آن مسلماً تواناییم.سوره مائده آیه ۶۴)
مهسا قاسمی
اولین بار شخصی به نام مالتوس، استاد دانشگاه انگلیسی این ایده را مطرح کرد؛ او معتقد بود که با توجه به محدودیت منابع کشاورزی و عدم تناسب رشد آن با رشد جمعیت باید جمعیت را کنترل کرد. مالتوس با نگاهی کاملاً غیر دینی این نظریه را مطرح کرد. امروز با گذشت حدود دو قرن از مطرح شدن این نظریه هنوز درستی آن به اثبات نرسیده است؛ بلکه با پیشرفت صنعت کشاورزی و کشف منابع جدید انرژی مشخص شده که نگرانی های او چندان به جا نبوده است.
در پاسخ به این دغدغه باید به این سوال پاسخ اساسی داد که آیا آنچه امروز تهدید کننده منابع مورد نیاز انسان است، جمعیت زیاد است یا اسراف افسار گسیخته که جزء زندگی انسان ها شده است؟ با یک مقایسه ساده بین مصرف امروز و دیروز انسان ها به راحتی می توان فهمید که اولاً اسراف تبدیل به یک مسئله عادی شده؛ ثانیاً هر نفر به اندازه چندین نفر مصرف دارد!
در حال حاضر میانگین آب مصرفی در جهان به ازای هر نفر در یکسال حدود ۵۸۰ متر مکعب است؛ اما این آمار در ایران با توجه به اینکه ایران یک منطقه خشک و نیمه خشک و جزء کشورهای کم آب محسوب می شود چیزی حدود ۱۳۰۰ متر مکعب در سال برای هر نفر است و به رغم توصیه ها برای اصلاح الگوی مصرف، سرانه ی مصرف آب در ایران دو برابر میانگین دنیاست؛ از طرف دیگر هدر رفت آب در ایران ۲۸ تا ۳۰ درصد است؛ در حالی که مقدار اتلاف در دنیا ۹ تا ۱۲ درصد گزارش شده است.
سرانه ی مصرف آب در کلان شهر های ایران، ۲۵۰ لیتر در روز است در حالی که استاندارد جهانی ۱۵۰ لیتر است؛ و بعبارتی هر نفر در ایران ۱۰۰ لیتر آب روزانه مصرف می کند.
مصرف برق در ایران سه برابر، بنزین شش برابر و گاز سه برابر میانگین جهانی است.
سرانه ی ایران در زمینه پسماند و تولید زباله ۸۰۰ کیلوگرم در سال است. این سرانه در جهان ۲۹۹کیلوگرم است؛ که نشان دهنده مصرف بی رویه واسراف است و اینکه ما در استفاده بهینه از منابع طبیعی مدیریت درستی نداریم.
برنج یکی از پر مصرف ترین مواد غذایی در میان ایرانی هاست؛ اما همین محصولی که قیمت آن نسبت به بقیه مواد غذایی کمتر است، قربانی اسراف های درد آور ما شده است.
وقتی سفره ی غذا را خواستید جمع کنید، نگاهی به بشقاب ها و سفره بیندازید. چقدر برنج در بشقاب ها و سفره ریخته است؟ اگر خوش بینانه نگاه کنیم به ازای هر نفر حداقل ده دانه برنج دور ریخته شود؛ هرچند که در بسیاری خانه ها ده ها برابر این مقدار دور ریز می شود؛ اما ما فرضی را در نظر می گیریم که هیچ کس آن را انکار نکند. اگر هر ایرانی در طول یک روز فقط ده دانه برنج اسراف کند، با توجه به جمعیت هفتاد و شش میلیونی ما، هفتصد و شصت دانه برنج می شود. وزن هر پنجاه دانه برنج تقریباً یک گرم است. پس با توجه به این وزن تقریبی می توان گفت هر روز پانزده هزار و دویست کیلو برنج هدر می رود.با توجه به این که هر کیلو برنج غذای پنج نفر را تامین می کند. این میزان برنج یک وعده ی غذایی برای هفتاد و شش هزار نفر را تامین می کند.
در یک ماه چهارصد و و پنجاه و شش هزار کیلو. در یک سال هم پنج میلیون و چهارصد و هفتاد و دو کیلو برنج اسراف می شود. قیمت آن چیزی حدود ۲۱۸۸۸۰۰۰۰۰۰ میلیون تومان!
آنچه ذکر شد نگاه خوش بینانه به اسراف در تنها یک ماده غذایی ما بود. این در حالی است که ما پیرو مکتبی هستیم که برای خوردن تکه نان های کنار افتاده پاداش های خارج از حد انتظار بر شمرده است.(امام حسین علیه السلام از قول جدش پیامبر اکرم(ص) می فرماید: اگر کسی لقمه ای کنار افتاده را بیابد و آن را پاک کرده و آلودگی هایی که روی آن وجود دارد بشوید و سپس آن را بخورد، این لقمه در شکم او قرار نمی گیرد؛ مگر آنکه خداوند او را از آتش جهنم رهایی می دهد)
با همه این تفاسیر آن چه مهم است این که ما باید فرهنگ مصرف صحیح را در میان مردم جا بیندازیم؛ نه این که صورت مسئله را پاک کرده و از ازدیاد جمعیت جلوگیری کنیم. از نظر روان شناختی تعداد جمعیت بیشتر در مدیریت صحیح مصرف تاثیر مستقیم دارد. با یک مثال ملموس این مسئله قابل اثبات است: حتماً خانواده هایی را دیده اید که درآمدشان یکسان، اما تعداد جمعیت شان متفاوت است؛ هر دو ماهی یک میلیون درآمد دارند؛ اما یک خانواده پنج نفره و یک خانواده سه نفره هستند. وقتی آخر ماه می رسد مانده پول هر دو یکسان است و حتی در برخی از موارد خانواده ی پنج نفره وضع بهتری دارد. چرا که پدری که یک خانواده پنج نفره را اداره می کند، مدیریت اقتصادی بهتری دارد. مخارجی که در خانواده سه نفره انجام گرفته خارج از نیاز های ضروری بوده است.
در آخر برای چندمین بار؛ رزق انسان ها با خداست...
" و از آسمان، آبی به اندازه معین فرود آوردیم و آن را در زمین جای دادیم، و ما برای از بین بردن آن مسلماً تواناییم.سوره مائده آیه ۶۴)
مهسا قاسمی