کارشناس امور اقتصادی گفت: دلارهای نفتی در اقتصاد ایران همچون یک پدر پولدار هستند که باعث میشوند دولتمردان و قانونگذاران به عنوان فرزندان این پدر، وقتی به این درآمد دسترسی دارند، برنامهای برای کار، تلاش و کوشش و توسعه زیرساختها نداشته باشند.
بهمن قدمی دمابی کارشناس مسائل اقتصادی در گفتوگو با جهانبین نیوز؛ اظهار کرد: افزایش قیمت نفت دلایل مختلفی دارد اما عمدهترین دلیلی که باعث افزایش قیمت آن شده، کاهش عرضه نفت است.
وی افزود: دادهها نشان میدهد که بحث کاهش عرضه نفت از سوی کشورهای تولیدکننده صورت گرفته است، به عنوان مثال کشورهایی مثل آمریکا، عراق، قرقیزستان و... تولید نفت خود را کاهش دادند.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: علاوه بر کاهش تولید نفت، افزایش تولیدی که کشورهای تولیدکننده قول اجرای آن را داده بودند نیز صورت نگرفت، اوپک تضمین داده بود که تولید خود را به روزانه 400 هزار بشکه افزایش دهد اما در عمل این اتفاق رخ نداد، این سازمان در ماه ژانویه چیزی حدود 28 میلیون بشکه در روز تولید کرد و نتوانست به تعهد خود عمل کند.
قدمی عنوان کرد: برخی تنشها نیز در سطح بینالملل صورت گرفته است، به عنوان مثال تنش روسیه با غرب در مسئله اوکراین، یکی از اساسیترین موضوعاتی بوده که بر قیمت جهانی نفت تاثیرگذار بوده است.
وی خاطرنشان کرد: همچنین نبردهایی که انصارالله با امارات داشته و تنشهای نظامی مستقیم و غیرمستقیم که در این بین پیش آمده معادلات نفتی را تحت تاثیر قرار داده است.
کارشناس مسائل اقتصادی اضافه کرد: از طرف دیگر بحث گسترش مقررات زیست محیطی به دلیل گسترش فعالیتهای سمنها و NGOهای مردم نهاد در سطح بین الملل باعث شده است مقررات زیست محیطی در حوزه استخراج نفت و فرآوردههای نفتی به نوعی تحت الشعاع قرار بگیرد و این موضوعات استخراج نفت را پُرهزینهتر و با همراه با مشکلات کرده است.
قدمی بیان کرد: همه این عوامل دست به دست هم داد تا در سطح بینالملل با افزایش قیمت نفت مواجه باشیم.
وی تاکید کرد: حال این پرسش مطرح میشود که افزایش قیمت نفت چه تاثیری بر اقتصادی ایران دارد، در اقتصاد کشور حجم بالایی از ارزش صادرات در حوزه نفت است، در واقع آمارها نشان میدهد چیزی حدود 60 درصد درآمدهای سالیانه دولت از نفت است که اعتقاد دارم در واقعیت این رقم بیشتر هم هست.
این کارشناس اقتصادی یادآور شد: اعتقاد دارم افزایش قیمت نفت را نباید به فال نیک بگیریم، تجربه نشان میدهد، هر زمان درآمدهای نفتی کشور افزایش پیدا کرد نتوانستیم در اقتصاد از این افزایش قیمت استفاده کنیم.
قدمی تصریح کرد: چه قبل از پیروزی انقلاب و چه بعد از آن، اگر به دادهها نگاه کنیم میبینیم که افزایش قیمت نفت باعث افزایش دلارهای نفتی و رشد مصرف در اقتصاد شده است.
وی افزود: وقتی دولتها دلارهای نفتی داشته باشند، به راحتی خرج میکنند، همین خرج کردن پول باعث افزایش نقدینگی شده است، افزایش نقدینگی باعث افزایش تورم میشود و افزایش تورم باعث میشود حتی افراد در سطح زندگی روزمره خود نیز دچار مشکل شوند.
کارشناس امور اقتصادی ادامه داد: از طرف دیگر رابطه مبادله در سطح بینالملل به هم میخورد و کشورهای صادرکننده نفت وقتی با افزایش قیمت نفت و دلارهای نفتی مواجه هستند به سراغ افزایش میزان واردات کالا میروند.
قدمی عنوان کرد: اگر افزایش دلارهای نفتی مدیریت نشود مشکلاتی که برای اقتصاد ایجاد میکند بیشتر از منافع آن است، در علم اقتصاد تئوری وجود دارد تحت عنوان سیاست نفرین منابع، این تئوری نشان میدهد دولتمردان در کشورهایی که منابع قوی و ارزشمندی مثل نفت دارند، به فکر توسعه زیرساختها نیستند.
وی خاطرنشان کرد: در چند سال اخیر دولت به فکر اخذ مالیات، مدیریت نقدینگی، مدیریت ساختار سیستم بانکی و... افتاده است، سرمنشا این اقدامات که در حال پیگیری است به نبود دلارهای نفتی بازمیگردد، زمانی که ایران تحریم شد چون دولت به این دلارهای نفتی دسترسی نداشت به فکر انجام یک کار اساسی در اقتصاد، ازجمله ادغام بانکها، تعریف سیستم مالیاتی و... افتاد.
این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: معتقدم ای کاش ایران نفت نداشت تا همچون بسیاری از کشورها مثل سنگاپور در وضعیت اقتصادی بهتری قرار میگرفت.
قدمی بیان کرد: دلارهای نفتی در اقتصاد ایران همچون یک پدر پولدار هستند که باعث میشوند دولتمردان و قانونگذاران به عنوان فرزندان این پدر، وقتی به این درآمد دسترسی دارند، برنامهای برای کار، تلاش و کوشش و توسعه زیرساختها نداشته باشند.