با یک حساب سرانگشتی مشخص میشود خرید از بورس کالا در شرایطی که پرداخت مبلغ محصول باید بهصورت نقدی و در یک زمان مشخص باشد، برای تولیدکنندگان کوچک و متوسطی که با سختی به کار خود ادامه میدهند، بسیار سخت و تقریبا ناممکن است.
به گزارش جهانبین نیوز؛ بورس بازاری سازمانیافته است که قیمتگذاری، خرید و فروش کالا، قرارداد آتی و اوراق بهادار در آن انجام میشود.
بورس به دو نوع بورس کالا و بورس اوراق بهادار طبقهبندی میشود که در بورس کالا، کالا و در بورس اوراق بهادار، سهام و اوراق قرضه مورد معامله قرار میگیرد.
بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ و فرابورس ایران نیز در ۱۹ آبان ۱۳۸۷ افتتاح شد.
تا قبل از شیوع بیماری کرونا و مشکلات اقتصادی که این همهگیری ایجاد کرد، بورس بهعنوان محلی برای سرمایهگذاری چندان موردتوجه عموم نبود، اما از سال 99 و با آغاز عرضه سهام برخی شرکتهای دولتی در بورس و رونقی که در این میان ایجاد شد، توجهات به سمت بازار سرمایه سوق پیدا کرد.
گذشته از تلاطمها و افت شاخصهای بورس در سالهای اخیر، نمیتوان از این موضوع گذشت که بورس میتواند محلی مناسب برای سرمایهگذاری و همچنین کوتاه شدن دست واسطهها و دلالها باشد.
چند سالی است که با تصمیم وزارت صمت و کمیسیون صنایع و معادن مجلس تعدادی از محصولات فولادی و سیمانی در بورس کالا عرضه شده است که به گفته همین مسؤولان، این امر به شفافیت و ساماندهی بازار کمک شایانی میکند.
عرضه محصولات فولادی و سیمان در بورس کالا به شفافیت و ساماندهی بازار منتهی میشود
مصطفی طاهری در گفتوگو با خبرگزاری خانه ملت درباره نابسامانی بازار سیمان و فولاد، با بیان اینکه عرضه تمام محصولات فولادی و سیمان در بورس کالا به شفافیت و ساماندهی بازار منتهی میشود، اظهار کرد: ازآنجاکه در حال حاضر تمام محصولات فولادی در بورس عرضه نمیشود، بازار نابسامان است که باید با الزام تولیدکنندگان به عرضه در بورس مشکلات موجود را برطرف کرد.
وی افزود: مسئولان مشکل اصلی التهاب موجود را قطعی برق و بهتبع آن کمبود تولید و گرانی میدانند اما به نظر میرسد این موضوع دلیل اصلی نیست و امکان برنامهریزی برای جلوگیری از وقوع اینچنین مشکلات وجود دارد.
نماینده مردم زنجان و طارم در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: درصورتیکه عرضه محصولاتی مانند فولاد و سیمان در بورس اختیاری باشد بهگونهای که افراد بر اساس تمایل خود محصولات تولیدی خود را در بورس یا در بازار عرضه کنند، بازار دونرخی شده و فساد ایجاد میشود؛ پس یا باید تمام محصولات در بورس عرضه شود یا تمام محصولات در بازار مبادله شود که بورس به دلیل ایجاد شفافیت بهتر از بازار سنتی است.
همچنین دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان نیز در گفتوگویی با خبرگزاری ایرنا الزام واحدهای تولیدی برای عرضه محصولات خود در بورس کالا را تصمیمی درست توصیف کرد که از چند نرخی شدن و فساد در بازار این محصول جلوگیری میکند.
۸۵ درصد واحدهای تولیدی سیمان، محصولات خود را در بورس کالا عرضه میکنند
عبدالرضا شیخان دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان اظهار کرد: از ابتدای امسال با پیگیریها و رایزنیهای انجام شده و موافقت وزارت صنعت، بهتدریج کارخانجات و واحدهای تولیدی سیمان بهصورت داوطلبانه وارد بورس کالا شدند.
وی گفت: به دلیل شفافیتی که با انجام این کار در قیمتها ایجاد شد، تمایل واحدهای تولیدی برای عرضه محصولات خود در بورس کالا افزایش یافت، بهطوریکه اکنون نزدیک به ۸۵ درصد از واحدهای تولیدی سیمان، محصولات خود را در بورس کالا عرضه میکنند.
دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان، الزام واحدهای تولیدی برای عرضه محصولات خود در بورس کالا را تصمیمی درست توصیف کرد و افزود: عرضه بخشی از سیمان در بورس موجب چند نرخی شدن محصول و سوءاستفاده سودجویان و دلالان میشود.
وی تأکید کرد: این تصمیم موجب افزایش شفافیت در بخشهای مختلف بازار شده و امکان رصد و پایش را برای دستگاهها و نهادهای متولی و نظارتی فراهم کرده است.
شیخان اضافه کرد: این تصمیم نهتنها قیمتها را کنترل و آرامش بازار را تأمین میکند، بلکه در حوزه مالیاتی نیز بسیار کمککننده خواهد بود.
این مقام صنفی ادامه داد: البته هر تغییر روش با مقاومتهایی روبهرو خواهد بود و در این مورد که قرار است یک روش عرضه با قدمت ۸۸ سال تغییر کند بهطورقطع با مقاومتها و چالشهایی روبهرو خواهد شد، اما درنهایت این تغییر به نفع تولیدکننده و مصرفکننده خواهد بود.
به گزارش جهانبین نیوز؛ موارد مطرح شده در بالا، اظهارنظرهای دو تن از مقامات کشوری موافق با عرضه محصولات فولادی و سیمانی در بورس کالا بود.
جا دارد بخشی از نظرات مقامات استانی چهارمحال و بختیاری بهعنوان یک استان کوچک در خصوص عرضه محصولات فولادی و سیمانی در بورس نیز موردتوجه قرار گیرد.
عرضه کالا در بورس باعث ایجاد شفافیت و جلوگیری از رانت میشود
سجاد رستمی رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختیاری در گفتوگو با جهانبین نیوز؛ اظهار کرد: در سالهای اخیر تعدادی از کالاها در بورس کالا مورد خرید و فروش واقع شد، در حال حاضر در حوزه صمت سه کالای فولاد، مواد اولیه پتروشیمی و سیمان در بورس عرضه شدند.
وی افزود: عرضه کالا در بورس باعث ایجاد شفافیت و جلوگیری از رانت میشود و تأکید وزارت صنعت، معدن و تجارت هم بر انجام این عرضه است.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختیاری ادامه داد: در عرضه یک کالا در بورس بر اساس قیمتهای معاملات آن کالا در روزهای قبل یا قیمت تقاضاکنندگان عمل خرید و فروش انجام میپذیرد.
رستمی عنوان کرد: فولاد، سیمان و مواد اولیه پتروشیمی از سالها قبل جسته و گریخته در بورس عرضه میشدند اما از سال گذشته و امسال فروش این سه محصول در بورس جدیتر شده است.
وی خاطرنشان کرد: از مزایای عرضه کالا در بورس کالا میتوان به تسهیل تأمین مالی فعالان صنایع، تشکیل یک بازار ملی، رقابتی و شفاف، حذف فساد ناشی از عرضه اختیاری کالا، بینیازی به برگزاری مزایده و... اشاره کرد.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: مشکلات عرضه کالا در بورس در سه محصول فولاد، پتروشیمی و سیمان عدم یکنواختی در مقدار عرضه کالا در بورس، رهاشدگی نهایی مصرفکننده، دوگانگی عرضه و فاصله میزان عرضه میلگرد نسبت به شمش، الزامی بودن پرداخت مالیات همزمان با تسویه معامله نهایی، گرانی شدید مواد اولیه بر اساس قیمتگذاری بورس، نوسانات قیمت و متغیر بودن قیمت پایه کالا و... هستند.
رستمی بیان کرد: قیمت سیمان ابتدا به دلیل مشکلات قطعی برق و همچنین رانت و فساد در بازار این کالا دچار تلاطم شد که سود آن به جیب واسطهها رفت، قیمت سیمان دستوری بود که همین موضوع باعث شد تولیدکننده متحمل زیان فراوان شود تا اینکه اواخر خردادماه بود که عرضه سیمان در بورس کلید خورد.
وی تأکید کرد: سیمان تولیدشده در چهارمحال و بختیاری هفته آینده در بورس عرضه میشود، هماینک قیمت سیمان از ۳۷ هزار تومان به ۲۷ هزار تومان رسیده و سیمان شهرکرد با وجود تحمل زیان ۲۳ هزار و ۵۰۰ تومان به فروش میرسد که با ورود به بورس این مشکل حل میشود.
واسطهگریها و دلالبازیها در بازار سرمایه کاهش پیدا میکند
علی بهداروند کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با جهانبین نیوز؛ اظهار کرد: در اقتصاد رقابت ازجمله بحثهای بسیار مهم است که در همه دنیا بر این اصل تأکید شده است.
وی افزود: شرکتهای تولیدکننده برای اینکه بتوانند با یکدیگر رقابت داشته باشند تلاش میکنند وارد بورس شده و کالاهای خود را در این بازار سرمایه عرضه کنند.
کارشناس بورس ادامه داد: بحث واسطهگری و دلالبازی با توجه به بازار سرمایه کاهش پیدا میکند، برای مثال قیمت سیمان ناگهان از 25 هزار تومان تا بیش از 60 هزار تومان رشد پیدا کرد اما با سیاستی که دولت به خرج داد و عرضه سیمان در بورس، قیمت مجدداً به حالت قبل بازگشت.
بهداروند عنوان کرد: درمجموع حذف دلالان و واسطهها و عرضه کالا در بورس به نفع مردم و صنایع کوچک و خرد است، بهعنوان مثالی دیگر میتوان به خوراک دام اشاره کرد که شاهد بودیم تا چه حد به دلیل عرضه در بازار سیاه، دچار مشکل شد.
وی خاطرنشان کرد: گرانی گوشت، لبنیات و... به دلیل عرضه نهادههای دامی در بازار سیاه و قیمت باورنکردنی این موارد است.
کارشناس بورس اضافه کرد: بازار بورس کالا محل عرضه و تقاضا است و هر کسی پول نقد دارد میتواند در سریعترین زمان ممکن خرید کند، آن دست از واحدهای خردی که نقدینگی مناسبی ندارند بعضاً نمیتوانند از بورس بهصورت نقد خرید کنند، لذا باید برای این واحدها نیز راهکاری در نظر گرفت که ازجمله آن پرداخت تسهیلات و... است.
بهداروند تأکید کرد: هر فرد، واحد تولیدی، بنگاههای خرد و پیمانکاری که بخواهد از بورس خرید کند موظف است کد بورسی داشته باشد و خرید از بورس کالا بهصورت روزانه و در قالب عرضه و تقاضا است.
کارشناس بورس یادآور شد: به نظر میرسد عرضه کالا در بازار سرمایه کار صحیحی است بهشرط اینکه نقدینگی کافی برای آن دست از تولیدکنندگانی که در ردیف خرد یا متوسط حساب میشوند فراهم شود.
بهداروند تصریح کرد: عرضه و تقاضا در بورس و رقابتی که به این واسطه در بورس ایجاد میشود بههیچوجه تأثیری در کاهش قیمت کالاهایی که به آنها وابسته هستند ندارد، برای مثال عرضه نهادههای دامی در بورس ضامن کاهش قیمت لبنیات یا گوشت قرمز نیست.
وی گفت: در بورس هر چقدر بازار کشش داشته باشد کالا عرضه میشود و بهصورت مستقیم خرید صورت میگیرد.
به گزارش جهانبین نیوز؛ تا اینجای کار نظر همه کارشناسان امر در خصوص عرضه محصولات فولادی و سیمان در بورس کالا مثبت بود و همه بر اتخاذ این تصمیم درست صحه گذاشتند.
اما شاید یک موضوع مهم در این بین دیده نشده است و آن تولیدکنندگان خُرد و متوسطی هستند که بعضاً نقدینگی چندانی ندارند تا بتوانند روزانه از بورس کالا خرید کنند.
طبق آمار بیش از 80 درصد تولیدکنندگان در کشور در زمره کوچک و متوسط قرار دارند که نمیتواند محصولات فولادی و سیمان موردنیاز تولید خود را بهصورت مستقیم از بورس کالا خرید کنند.
عرضه محصول در بورس درست است که مزایای فراوانی دارد اما آیا زمانی که تصمیم بر عرضه کالاهای فولادی، سیمان و تولیدات پتروشیمی در بورس گرفته شد به صنایع خُرد و متوسط که بخش زیادی از صنعت کشور را تشکیل میدهند نیز توجه شد.
عرضه محصولاتی فولادی، سیمان و پتروشیمی، در بورس تنها منافع صنایع بزرگ را تأمین میکند
مسعود سوردی مشاور اتاق بازرگانی و نایبرئیس انجمن صنایع فلزی چهارمحال و بختیاری در گفتوگو با جهانبین نیوز؛ اظهار کرد: عرضه برخی کالاها مثل سیمان، فراوردههای پتروشیمی و... در بورس، کپی اقدامی است که عملاً در کشور قابلاجرا نیست.
وی با اشاره به اینکه 96 درصد واحدهای تولیدی کشور کوچک و متوسط هستند، افزود: حال مشخص نیست سیاستی که منجر به عرضه کالاهای پایه تولید در بورس شده است به فکر 96 درصد تولیدکننده خُرد و متوسطی بوده که قدرت مانور بالایی دارند یا 4 درصد تولیدکننده بزرگ.
مشاور اتاق بازرگانی و نایبرئیس انجمن صنایع فلزی چهارمحال و بختیاری ادامه داد: واحدهای کوچک قادر به خرید از بازار سرمایه نیستند، این موضوعی است که خود مسؤولان نیز به آن واقف هستند.
سوردی عنوان کرد: عدم توانایی خرید واحدها و تولیدکنندگان کوچک و متوسط از بورس کالا، کمکم باعث ایجاد رانت و یک سلطان دیگر خواهد شد، چند سرمایهدار که قدرت خرید دارند وارد بورس شده و در حجم بالا خرید میکنند، سپس همین کالا را به تولیدکنندگان خُرد و متوسط میفروشند.
وی خاطرنشان کرد: یک واحد تولیدی کوچک در شهرستان یا شهر کوچک توان خرید 50 تن مواد از بورس کالا را ندارد.
مشاور اتاق بازرگانی و نایبرئیس انجمن صنایع فلزی چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه واحدهای تولیدی خُرد و متوسط استانهای در سطح این استان با مشکل خرید از بورس مواجه هستند، اضافه کرد: در کل کشور بالای 90 درصد از واحدهای تولیدی کوچک و متوسط هستند.
سوردی بیان کرد: به نظر میرسد تعدادی سرمایهدار در سطح وزارت این سیاست را برای تولیدکنندگان خاص طراحی کردند این مسئله بسیار و ساده و هدفمند است و برعکس اینکه عدهای فکر میکنند تولیدکنندگان خُرد درزمینهٔ خرید کالای اساسی برای تولید در بورس دیده شدهاند، اشتباه است.
وی تأکید کرد: یک فرمول ساده در بازار وجود دارد، عرضه و تقاضا، اگر عرضه مناسب باشد تقاضا هم تنظیم میشود، هیچ قیمتی نمیتواند دستوری باشد، قیمت فولاد در چند سال گذشته هفت برابر شده است، آیا قیمت مواد اولیه نیز هفت برابر شد، آیا قیمت دلار نیز هفت برابر شد، یا اینکه قرار است واحدهایی که دولتی هستند، تقویت شوند.
مشاور اتاق بازرگانی و نایبرئیس انجمن صنایع فلزی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: واحدهای خُرد و متوسط بار بزرگی از اشتغال را به دوش میکشند، اما بااینوجود باید مواد اولیه را با قیمت گزاف خریداری کنند.
سوردی گفت: چه بلایی بر سر سیمان آمد، ابتدا که قطعی برق باعث تعطیلی کارخانهها شد، بعدازآن تعدیل نیرو، همه اینها دست به دست هم داد تا قیمت سیمان از پاکتی 18 هزار تومان بشود 36 هزار تومان، این اتفاق افزایش قیمت و سپس تعدیل آن واقعهای هدفمند است که برای هر کالایی رخ میدهد.
وی افزود: فولاد مدتی است در بازار بورس عرضه شده است و سیمان نیز از خرداد امسال، همان زمانی که شاهد قطعی هدایت شده برق بودیم در بورس عرضه شد.
مشاور اتاق بازرگانی و نایبرئیس انجمن صنایع فلزی چهارمحال و بختیاری ادامه داد: برای مثال در این استان به چه علت باید مصرف برق زیاد شود، اینجا که دیگر صنایع بزرگ وجود ندارد چرا در این استان باید برق واحدهای تولیدی مثل کارخانه سیمان قطع شود.
سوردی عنوان کرد: بسیار متأسفم که برخلاف شعارهای سالی که مقام معظم رهبری با نیت حمایت از تولید در طی سالهای گذشته تعیین کردند، عمل میشود، امید است در دولت جدید اقداماتی برای رفع این مشکلات صورت گیرد.
وی خاطرنشان کرد: باید برای انجام هر کاری با بخش خصوصی که بیشترین سرمایهگذاری و اشتغال را دارد و بازوی قدرتمند تولید است مشورت شود، اینکه ناگهانی عنوان شود سیمان یا مواد شیمایی وارد بورس شده است اصلاً درست نیست، یک سناریویی طراحی و اجرا میکنند بعد از بخش خصوصی میخواهند تا آن را چکشکاری و اصلاح کنند.
مشاور اتاق بازرگانی و نایبرئیس انجمن صنایع فلزی چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: بهعنوان مثال فردی مصرفکننده 100 کیسه سیمان است، این میزان سیمان حجم بسیار اندکی است، اما یا باید کد بورسی داشته باشد یا از واسطه سرمایهداری که پول خرید از بورس را دارد خرید کند اینها همه زمینهساز دلالی و رانت هستند.
سوردی بیان کرد: کارخانهداران تولیدکننده سیمان از اینکه قیمت این کالا افزایش پیدا کند استقبال میکنند، جای هیچ شکی در این موضوع وجود ندارد، و مصرفکننده هم مجبور است خرید کند، اینگونه است که باز زمینه افزایش قیمت در کالاهای دیگر فراهم میشود.
به گزارش جهانبین نیوز؛ با یک حساب سرانگشتی مشخص میشود خرید از بورس کالا در شرایطی که پرداخت مبلغ محصول باید بهصورت نقدی و در یک زمان مشخص باشد، برای تولیدکنندگان کوچک و متوسطی که با سختی به کار خود ادامه میدهند، بسیار سخت و تقریبا ناممکن است.
سیاستگذارانی که برای مقابله با رانت و دلالی عرضه محصولات فولادی، سیمان و پتروشیمی را وارد بورس کردند باید فکری به حال بیش از 90 درصد واحد کوچک و کتوسط تولیدی در کشور داشته باشند تا حال و روز این تولیدکنندگان از این بدتر نشود.