به گزارش
جهانبین نیوز، رسانه تعاملی یا تلویزیون های اینترنتی (VOD) یک راه حل آسان و نوین برای تماشای محتوای مورد علاقه کاربران اینترنتی می باشد. سرویس VOD این امکان را برای کاربران فراهم می آورد که بتوانند در هر زمان به محتوای درخواستی خود به صورت آنلاین دسترسی یابند.
“VOD” یا همان “Video On Demand”، سرویسی است که به شما اجازه میدهد با اتصال به اینترنت و به صورت آنلاین، در هر زمان و در هر نمایشگری که خودتان بخواهید، از انواع محتوای صوتی و تصویری مانند: برنامه های تلویزیونی، آهنگ ها، پخش زنده همایش ها، مستندهای جذاب، برنامه های آموزشی، مسابقات ورزشی و…استفاده کنید.
سرویسهای رسانه تعاملی یا ویدئو بههنگام درخواست یا VOD مخفف (Video on Demand) در سالهای اخیر محبوبیت زیادی پیدا کردهاند و حتی بهمرور درحال جایگزین کردن تلویزیونهای سنتی هستند. محبوبیت این نوع از سرویسها بهحدی افزایش یافت که بازیگران بزرگی همچون دیزنی و برادران وارنر و اپل را نیز به فعالیت در حوزهی جدید تشویق کرد.
در کشور ما نیز در سالهای گذشته سرویسهای VOD متعددی با هدف جذب مخاطب داخلی متولد شدهاند. امروز اکثر کاربران ایرانی با نام فیلیمو و نماوا و سرویسهای تازهنفسی مثل بخش ویدئو بازار، آشنا هستند و تعداد زیادی هم از خدمات آنها استفاده میکنند.
ماههای اخیر که با بحران ویروس کرونا و تعطیلی گسترده در سرتاسر جهان و کشورمان همراه بود، تمایل به این نوع از سرویسها را افزایش داد و بسیاری از آنها، افزایش قابلتوجهی را در تعداد کاربران تجربه کردند. هجوم کاربران جدید به سرویسها بهحدی بود که حتی برخی از آنها با چالشهای زیرساختی مواجه شده و برخی دیگر برای مدیریت بهتر پهنای باند، مجبور به کاهش کیفیت محتوای خود در سطوح گسترده شدند.
رسانههای تعاملی یا VOD علاوه بر خدمات و محتوایی که به کاربر یا مصرفکنندهی نهایی عرضه میکنند، برای کسبوکارها نیز کانال جدیدی در جهت نمایش تبلیغات ایجاد کردهاند. با اینکه سرویسهایی مثل نماوا و فیلیمو از مدل درآمدزایی Subscription Video on Demand) SVOD) پیروی میکنند، سرویسهایی مانند یوتیوب و بازار مدل AVOD یا Ad-based Video on Demand را دنبال میکنند که این روزها با استقبال قابلتوجهی ازسوی کسبوکارها و سرویسهای رسانهی تعاملی روبهرو شده است.
در VOD، نیازی به تجهیزات تلویزیونی سنتی نیست و کاربر هم به زمانبندی شبکهی پخشکنندهی محتوا محدود نخواهد بود. نامگذاری «ویدئو در زمان درخواست» نیز از همین تعریف اولیه بر میآید. به بیان دیگر، کاربر VOD هر زمان که بخواهد بهواسطهی تمام دستگاههای هوشمند خود (تلویزیون،
گوشی، لپتاپ و تبلت) به هر محتوای ویدیویی موجود در کتابخانهی سرویس دسترسی خواهد داشت.
تلویزیونها با ساختاری که میشناسیم، در قرن بیستم مهمترین کانال توزیع محتوای ویدیویی بودند. سال ۱۹۹۵ و با آغاز خدمات اینترنتی و IPTV، کاربران بهسمت روشهای جدیدی برای مصرف محتوای ویدیویی متمایل شدند. همین جهتگیری جدید تقاضا، منجر به اوجگیری توسعه و عرضهی سرویسهای VOD و حتی افزایش خرید کامپیوترهای شخصی شد.
سرویسهای رسانهی تعاملی بسته به نوع خدمترسانی که به کاربران ارائه میکنند یا نحوهی درآمدزایی، به گروههای متنوعی تقسیمبندی میشوند. سه گروه اصلی VOD، با نامهای SVOD و AVOD و TVOD شناخته میشوند
SVOD یا Subscription Video on Demand
سرویسهای SVOD شباهت زیادی به تلویزیونهای سنتی دارند. کاربر با پرداخت هزینهای ماهانه (یا هر دورهی دلخواه زمانی) بهصورت نامحدود امکان مشاهدهی محتوای موجود در کتابخانهی سرویس را پیدا میکند. این نوع از سرویسهای رسانهی تعاملی در دههی اخیر و خصوصا چند سال گذشته با افزایش شدید تعداد کاربران روبهرو بودهاند و در بخشهای بعدی برترین نمونهها از میان آنها را معرفی میکنیم.
کاربران درصورت استفاده از SVOD، آزادی عمل بیشتری دارند. آنها نیاز به قرارداد طولانیمدت با سرویسدهنده ندارند و میتوانند درصورت عدم رضایت از محتوا یا خدمات، آن را ترک کنند. همین آزادی عمل، چالش دشوار حفظ مشتری را برای اپراتورهای SVOD بههمراه دارد. آنها عموما با ارائهی محتوای اختصاصی و رقابت شدیدی برای کسب مجوز پخش فیلمها و سریالهای پرطرفدار، سعی در جذب و حفظ مخاطب دارند.
TVOD یا Transactional Video on Demand
رسانههای تعاملی معاملهای یا TVOD در نقطهی مقابل SVOD قرار میگیرند. کاربر این سرویسها، محتوا را بهازای دفعات نمایش خریداری یا اجرا میکند. از زیرمجموعههای این دسته میتوان به EST یا Electronic sell-through اشاره کرد که کاربر یک بار هزینهی محتوا را برای دریافت و دسترسی همیشگی به آن پرداخت میکند. زیرمجموعهی دیگر، بهنام DTR یا Download to rent شناخته میشود که با دریافت هزینه، محتوای ویدیویی را طی مدت محدود دردسترس کاربر قرار میدهد.
بسیاری از کاربران، تماشای تبلیغات را به پرداخت هزینه برای مصرف محتوای ویدیویی ترجیح میدهند
سرویسهای TVOD بینالمللی عموما محتوای بهروزتری را به کاربر ارائه میکنند و درآمد بهتری را هم برای تولیدکنندههای محتوا بههمراه دارند. آنها عموما با رقابتهای قیمتگذاری سعی در جذب و نگهداری مخاطب دارند. از سرویسهای مشهور این دسته میتوان اپل آیتونز، اسکای باکس آفیس، آمازون ویدئو استور و پلیاستیشن ویدئو را نام برد.
AVOD یا Advertising-based Video on Demand
این دسته از رسانههای تعاملی، هزینهای را از مصرفکنندهی نهایی دریافت نمیکنند. رویکرد آنها در نمایش تبلیغات شباهت زیادی به تلویزیونهای سنتی دارد. کاربر برای تماشای محتوای ویدیویی اصلی هزینهای پرداخت نمیکند، اما ملزم به تماشای تبلیغات خواهد بود. تبلیغاتی که پیکربندی سرویس و تبلیغدهنده، در ابتدا یا میانهی محتوای اصلی نمایش داده میشوند. از مشهورترین سرویسهای این دسته هم میتوان به یوتیوب در سطح بینالمللی و آپارات و بازار در ایران اشاره کرد. البته بین محتوای بخش ویدئو بازار و آپارات تفاوت زیادی وجود دارد. درحالیکه کاربران بخش اصلی محتوای آپارات را تولید میکنند، بخش ویدئو بازار را محتوای ویدیویی پریمیوم (مانند محتوای فیلیمو و نماوار) اعم از انواع فیلمهای سینمایی، انیمیشن و سریال تشکیل میدهد.
برخی شرکتهای فعال در صنعت VOD، ترکیبی از مدلهای بالا را برای درآمدزایی و همچنین ارائهی خدمات به کاربران استفاده میکنند. همانطور که گفته شد، یوتیوب با وجود فعالیت در دستهی AVOD، امکان خرید اشتراک و عدم نمایش تبلیغات را همراهبا دسترسی به محتوای اختصاصی به کاربر ارائه میکند. مثال دیگر، آمازون ویدئو است که برای برخی رویدادهای ورزشی خاص یا فیلمهای جدید، هزینهای جداگانه را از مشترکان خود دریافت میکند.
فرصت تبلیغات کسبوکار با بهرهگیری از سرویسهای VOD
طی سالهای گذشته بخش تبلیغات در فضای دیجیتال، سهم خود را به شکل چشمگیری افزایش داده است. درحالحاضر پلتفرمهای دیجیتالی با پیشیگرفتن از تلویزیون خود را بهعنوان اصلیترین پلتفرم موجود برای تبلیغات کسبوکارها معرفی میکند.
در بخشهای قبلی متوجه شدیم که بزرگترین مزیت سرویسهای رسانهی تعاملی یا VOD، آزادی دسترسی به محتوای ویدیویی برای کاربر است. درواقع کاربران دیگر محدود به برنامهی از پیش تعیینشدهی شبکههای تلویزیونی نیستند و در هر مکان و زمان، به هر نوع محتوای ویدیویی دلخواه ازطریق تمامی دستگاههای هوشمند خود دسترسی خواهند داشت. درنتیجه، تجربهای شخصیسازی شده از محتوای دلخواه کاربر ساخته میشود.
صنعت تبلیغات آنلاین، بیش از همه روی رفتارشناسی کاربران متمرکز است. درواقع مزیت اصلی این صنعت در ارائهی تبلیغات مناسب به هر کاربر دیده میشود. سرویسهای VOD، به دادههای عظیمی پیرامون رفتار کاربر در مصرف محتوا دسترسی دارند. درنتیجه تبلیغدهندهها میتوانند با بهرهگیری از اطلاعات رفتارشناسی کاربران، تبلیغات مناسب و مرتبط با علایق هر فرد را در سیستمهای VOD عرضه کنند. به بیان ساده، تبلیغات یک محصول خاص در VOD، تنها برای کاربر علاقهمند به آن محصول یا دستهی مرتبط با آن نمایش داده میشود.
طبیعت رسانههای تعاملی این امکان را ایجاد میکند که تبلیغات کسبوکار، نسبت به تلویزیونهای سنتی در معرض دید مشتریان بالقوهی بیشتری قرار بگیرند. به بیان دیگر محصول شما بهجای نمایش در دورهی محدود، بهصورت نامحدود در معرض دید مخاطب مرتبط خواهد بود.
سرویسهای AVOD در چند سال گذشته بهمرور جایگاه خود را در میان کاربران پیدا کردهاند. پس از آنکه SVODها تا مدت زیادی به انتخاب اصلی کاربران علاقهمند به ویدئو تبدیل شده بودند، سرویسهای تبلیغاتمحور بهخاطر دسترسی به کاربران بیشتر، مورد توجه تبلیغدهندهها قرار گرفتند. اگرچه سهم عمدهای از کاربران، به سمت سرویسهای SVOD میروند تا هیچ تبلیغاتی مشاهده نکنند، اما برخی از بازیگران SVOD هم بهمرور شروع به نمایش تبلیغات در میان محتوای خود کردهاند که براساس نظرسنجیهای انجامشده، واکنش منفی بسیار زیادی را در مناطق گوناگون جهان ازسوی مصرفکنندهها بهدنبال داشته است.
تغییرات اخیر و تمایل بیشتر بازار به سرویسهای AVOD این احتمال را بهوجود میآورد که شرکتهای استریم یا SVOD هم بهمرور به این نوع از مدل کسبوکار علاقهمند شوند. بهعنوان مثال نتفلیکس در گزارشهای مالی خود تکیه بر تبلیغات را بهعنوان راهکاری برای کسب درآمد جهت جبران هزینهی تولید محتوای اختصاصی بیان میکند و شاید بهمرور تکیهی خود را بر آن مدل افزایش دهد.
درنهایت بهنظر میرسد سرویسهای AVOD درحال تبدیل شدن به بخش پر رشد و پرطرفدار کسبوکار VOD هستند. سرویسهای جدید احتمالا بهمرور این مدل کسبوکاری را بهصورت یکپارچه عرضه خواهند کرد و شاید سرویسهای کنونی هم بهمرور به آنها علاقهمند شوند. بهعنوان صاحب کسبوکار یا مدیر بازاریابی دیجیتال فراموش نکنید که مزیت اصلی این سرویسها، دسترسی بهتر به مخاطب بالقوه است.
تعداد بینندگان ویدئو در ایران طی سالهای گذشته افزایش چشمگیری داشته است. این آمار با رشد ۲۳ درصدی در مقایسه با سال ۱۳۹۶، از ۲۸ اکنون به ۵۲ میلیون کاربر رسیده است که بدین ترتیب بستر بزرگ فعالیت و تبلیغات در این حوزه را نشان میدهد. موبایل نیز با سهم ۸۶ درصدی در برابر سهم ۱۴ درصدی دسکتاپ، دستگاه اصلی کاربران ایرانی برای فعالیت و نمایش در حوزه دیجیتال بهشمار میرود.
انتهای پیام/1027 ج