با سقوط محمد مرسی رئیسجمهوری مصر، دولت محافظهکار ترکیه یکی از متحدان برجسته خود را در منطقه از دست داد
با سقوط محمد مرسی رئیسجمهوری مصر، دولت محافظهکار ترکیه یکی از متحدان برجسته خود را در منطقه از دست داد و شاهد بیفروغ شدن «الگوی دموکراتیکی» شد که مدعی بود آن را به جهان عرب ارائه میکرد. رئیسجمهور مخلوع مصر که از دل اخوانالمسلمین برآمده است از زمان انتخاب در ژوئن ۲۰۱۲ براساس نزدیکی ایدئولوژیک، به یکی از نقاط اتکای سیاست رجب طیب اردوغان برای گستره نفوذ خود در کشورهای عربی تبدیل شد. سرنگونی مرسی توسط ارتش، بلندپروازیهای منطقهای ترکیه و الگوی دموکراسی اسلامی را که حزب عدالت و توسعه ارائه داده بود، با شکست مواجه کرد. مارک پیرینی، سفیر سابق اتحادیه اروپایی در آنکارا و پژوهشگر بنیاد کارنگی اروپا، این مساله را کماهمیت جلوه میدهد و میگوید: من همواره درباره واقعیت الگوی ترکیه از دید مصریها تردید داشتهام. او میافزاید: تنها الگویی که مصریها در ترکیه میبینند، سیاست اقتصادی آن است که موجب رشد و انضباط بودجهای شده است. از زمان به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه در سال ۲۰۰۲، اردوغان ۳ دوره پیاپی پیروز انتخابات پارلمانی بود و ترکیه را به یک کشور قدرتمند از نظر اقتصادی تبدیل کرد. آنکارا که مدتهای زیادی دوست صمیمی اسرائیل بود، سرمست از این موفقیت، تلاش کرد از تحولات ناشی از بهار عربی برای بازگشت قدرتمندانه به عرصه سیاست خاورمیانه استفاده کند.اردوغان در آخرین کنگره حزب خود در سپتامبر گذشته برابر شماری از میهمانان خارجی و در راس آن مرسی از این بازگشت نفوذ ترکیه تجلیل کرده بود. وی با افتخار گفته بود: ما به همه نشان دادیم دموکراسی پیشرفته میتواند در کشوری با اکثریت جمعیت مسلمان وجود داشته باشد. از اینرو سقوط «دوست» مصری اردوغان، وی را بهتزده کرد. او تعطیلات تابستانی خود را نیمهتمام گذاشت تا به همراه وزرای مهم و رئیس دستگاههای اطلاعاتی خود نشستی فوقالعاده برگزار کند. اردوغان جمعه به صراحت کودتای ارتش مصر را محکوم و آن را ضربه به دموکراسی توصیف کرد. وی تاکید کرد، دموکراسی فقط میتواند از طریق صندوق آرا ایجاد شود. ازدک سابرک، معاون سابق وزیر خارجه ترکیه ماجراهای مصر را بیش از یک ضربه ساده به «الگو»ی ترکیه میداند. وی حوادث مصر را دلیلی برای «اشتباه» بودن سیاست آنکارا میداند. این کارشناس سیاسی میگوید: مشخص شد ترکیه بر خلاف آنچه مدعی است اطلاع کافی از خاورمیانه ندارد. در واقع شرطبندیای که آنکارا درباره سوریه، عراق و مصر کرد شکستی سنگین را برای ترکیه رقم زد. به عقیده تحلیلگران، سقوط مرسی هشداری برای اردوغان است.