به گزارش
جهانبین نیوز؛ به مناسبت روز کارگر فرصتی پیش آمد تا به بازگویی مشکلات و دغدغههای طبقه کارگر بپردازیم. زمانی که صحبت کارگر به میان میآید، شاید ذهن همه ما به سمت کارگران ساختمان، گچ کارها، سفید کارها برود در صورتی که خبرنگاران، تکنسین های اتاق عمل و افرادی که در کارخانهها و کارگاهها مشغول به کار هستند با بهتر بگوییم هر شغلی که بیمه تأمین اجتماعی برایشان در نظر گرفته شود، جزء کارگران هستند.
حدود ۱۳ میلیون کارگر در کشور وجود دارد که با احتساب افراد تحت پوشش خود، حدود ۵۴ درصد از جمعیت کشور را تشکیل میدهند.این جمعیت ۱۳ میلیونی که با احتساب خانواده هایشان حدود ۵۴ درصد جمعیت کشور را شامل می شوند، دغدغه های مهمی دارند که اگر برطرف شوند، می تواند در آرامش کارگران تاثیرگذار باشد.آرامشی که ثمره آن، تولید با کیفیت داخلی و چرخیدن چرخ اقتصاد کشور است. آرامشی که می تواند موتور محرکه تولید کالای ایرانی باشد.
دغدغه های کارگران چیست؟اگر بخواهیم مشکلات کارگران را بیان کنیم، میتوان آنها را در سه ضلع یک مثلث قرار داد که شامل «امنیت شغلی»، «تأمین معیشت» و «تشکل یابی» میشود و این مشکلات علاوه بر اینکه بر یکدیگر تأثیر دارند، بر دیگر بخشهای اقتصادی و اجتماعی جامعه نیز اثر میگذارند؛ چراکه بیش از ۵۴ درصد جمعیت کشور به جامعه کارگری تعلق دارد و وجود و بروز هر گونه مشکلی در اشتغال و معیشت این قشر، اشتغال و معیشت جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد.تا زمانی که مشکلات کارگران در قالب این مثلث باقی بماند، سایر مشکلات کارگری از قبیل آینده شغلی، بیمه و سابقه کار، حقوق و دستمزد و ایمنی کار در معرض آسیب قرار خواهد داشت.
مهمترین دغدغه جامعه کارگری، تامین امنیت شغلی است، به طوری که برای تحقق آن باید در اجرای ماده ۷ قانون کار، قراردادهای موقت کار ساماندهی شوند.خواسته جامعه کارگری در حوزه ساماندهی قراردادهای کاری این است که با کارگری که در کار با ماهیت دائم فعالیت دارد، قرارداد دائم منعقد شود، کارگری که در کار با موقعیت فصلی فعالیت دارد، قرارداد فصلی و با کارگری که در کار با ماهیت غیرمستمر مشغول است، قرارداد موقت منعقد شود.
این دغدغه یکی از دغدغه های رهبر انقلاب نیز هست؛ چرا که ایشان در جمع کارگران و در دیدار ۱۰ اردیبهشت ۹۶ با کارگران «تأمین امنیت شغلی» و «تأمین معیشت کارگران» را دو وظیفه مهم مسئولان خواندند و فرمودند: دولت، کارفرما، کارگر و کارآفرین هر یک بهسهم خود در سامان یافتن مشکلات جامعه کارگری در این زمینه مسئول هستند و باید وظایف خود را دنبال کنند.
بحث قراردادهای سفید امضاء یکی دیگر از مصادیق نداشتن امنیت شغلی کارگران در محیط کار است که بسیاری از کارفرمایان با سوء استفاده از شرایط نامساعد بازار کار در کشور، اقدام به انعقاد آن با نیروی کار میکنند.این موضوع باعث شده تا کارگر هیچگاه از جایگاه و وضعیت فعلی و آینده شغلی خود در محیط کار اطمینان حاصل نکند و این نگرانی از وضعیت شغلی و تبعاتی که این نوع قراردادها می تواند برای نیروی کار داشته باشد، امنیت کار را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
در اصلاح و رفع این نوع قراردادها نیز نقش اول و آخر را وزارت کار بر عهده دارد که فلسفه وجودیاش صیانت از نیروی کار است و موظف است هر چه سریعتر آیین نامههای مربوط به قانون کار را تصویب و کارفرماها را ملزم به رعایت آنها و ارائه قراردادها به وزارت کار کند تا زمینه سوء استفاده از نیروی کار از بین برود.
مفهوم حمایت از کالای ایرانی، یعنی داشتن یک اقتصاد محکم که در آسیبها و بحرانها دچار فروپاشی نشود و لازمه آن نیز داشتن نیروی کاری است که خود جایگاه محکم و باثباتی در اقتصاد کشور داشته باشد، چراکه در رأس تمام حرکتهای اقتصادی علاوه بر سرمایه، آنچه که نقش اصلی را ایفا میکند نیروی کار است.
اما در حال حاضر کارگران جامعه به عنوان یک مؤلفه در حمایت از کالای ایرانی، جایگاه و پایگاه محکم و قابل دفاعی ندارند تا بتوانند در دوام و استحکام اقتصاد نیز نقش ایفا کنند.برای داشتن اقتصاد پیشرفته و مستقل و همچنین رونق اقتصادی باید به قشر کارگر اهمیت داد، به طوری که رهبر انقلاب در دیدار با کارگران، آنها را ستون فقرات اقتصاد و تولید خواندند.
درخواست تعیین مزد عادلانه و رسیدن به راهکاری توافقی برای جبران شکاف بین حداقل مزد و سبد معیشت توافق شده با شرکای اجتماعی، یکی دیگر از دغدغههای کارگران است. مگر میشود تا زمانی که این خلاها وجود داشته باشند، به عملی شدن تولید ملی که قطب اصلی آنها کارگران، هستند، فکر کرد؟
گفتگو با یک کارگر فصلی آزادپای درد و دل کارگری که می نشینیم از دردش می گوید، از دردی که به گفته خودش اکثرشان در ماه میانگین ۱۰ روز کار می کنند یعنی ۴۰۰ تا ۵۰۰ تومان حقوق اکثر آنان در ماه است و بیشترشان هم تحت پوشش بیمه کارگری نیستند .
وی می گوید: ما کار نداریم حقوقی هم نداریم، اما از آن طرف قبض آب و برق و گازمان را زیاد می کنند.
این کارگرکه حرف ناگفته زیاد داشت گفت: دولت فکری برای کارگران سر میدان ها بردارد ، چهار سال دیگه همین کارگران نان خشک هم ندارند بخورند، دولت فکری به حال کارگران بیچاره کند که نان شب ندارند.
گفتگو با یک کارگر فصلیِ آرماتوربند– دستمزدتان برای این ساعت کاری چقدر است؟
پنجاه هزار تومان در روز.
– چقدر در ماه اجاره خانه میدهید؟
امسال اجاره خانهها بالا رفت، امسال ماهی پانصد و پنجاه هزار تومان.
– آیا دستمزدی که میگیرید، زندگیتان را تأمین میکند؟
خب مسلماً نه، یعنی به سختی. نسبت به خیلی چیزها باید از خوراک، پوشاک، تفریح و استراحت بگیری تا بتوانی ماهانه برای پول برنامهریزی کنی. آن هم در شرایط کاری ما که فصلی کار میکنیم و کارمان هر روز هم نیست. در سال شش ماه میشود کار کرد که میتوان گفت شش ماه نیست بلکه چهار، پنج یا سه ماه میتوانی کار کنی، بستگی به کار و بازار کار دارد که کار باشد یا نباشد.
– در هفته چند روز تعطیل هستید؟ اگر تعطیلی آیا با حقوق است یا بی حقوق؟
اصلاً تعطیلی نداریم. اگر کار باشد باید برویم سر کار، اگر کار نباشد تا نزدیکی ساعت نُه و ده صبح کنار میدان میایستیم تا سر کار برویم، اگر هم کار نبود که هیچی و میرویم خانه. ما تعطیلی به آن صورت رسمی نداریم.
– شما کارگر رسمی هستید یا قراردادی؟
نه، ما روزمزد هستیم.
– یعنی شما به عنوان کارگر روزمزد کار میکنید؟
بله، نه رسمی و نه قراردادی.
– شما شامل بیمهی خدمات اجتماعی و چیزهای دیگر نیز هستید؟
هیچ بیمهای به من تعلق نگرفته، یک طرحی دادند که برای تأمین اجتماعی بود که میرفتی «فنی و حرفهای» کارت مهارتت را میگرفتی، کارت کارگری ساده، و بعد بیمهی خودت را آزاد، با مبلغی تقریباً چهل یا پنجاه درصد، پرداخت میکردی. متأسفانه آن هم خیلی مشکل است و من با اینکه سه کارت دارم هیچ بیمهای به من تعلق نگرفته است. یا نوبتدهی تمام شده و سهمیهی تأمین اجتماعی تمام شده است.
– آیا تا حالا در محل کار برای شما حادثهای اتفاق افتاده است؟ اگر اتفاق افتاده، این حوادث کاری چگونه بوده؟
معمولاً که در طول روز حوادثی یا خطراتی رخ میدهد، اما آنگونه که فوت جانی داشته باشیم هم بله، در سال یکی دو مورد صددرصد یا سه حتی چهار مورد اتفاق میافتد. بستگی دارد، اما برایمان پیش آمده. برای من نه، اما برای دوستانم و چند تن از رفیقانم پیش آمده.
– بنا به گفته هایتان، شما شش ماه در سال را نهایتاً کار دارید، فصلی که هوا خوب است و میتوان کارِ بنایی و ساختمانسازی انجام داد. با این توضیحات، آن شش ماهی که کار میکنید فکر نمیکنم کفاف کل سالتان را از لحاظ هزینه بدهد. بقیهی سال را چه کار میکنید و چطور هزینههایتان را برای امرار معاش تأمین میکنید؟
اگر امکان این را داشته باشیم که در شش ماه دوم به شهرهای جنوب یا شهرهای گرمسیر برویم و کار کنیم، بهنوعی میتوان گفت که در زمستان با بخور و نمیری میشود زندگی کرد. ولی اگر [این امکان] نباشد از پساندازی که در تابستان، ماهی دویست [هزار] تومان یا صد [هزار] تومانی پسانداز میشود با کم و زیاد سر خودمان را بهاصطلاح شیره میمالیم که کمتر مصرف کنیم تا بتوانیم شب عید را بگذرانیم.
از این دست نمونه ها در جای جای کشور ما زیاد است و مساله مهم اینجاست که این نوع بی توجهی به حقوق کارگر هر روز بیشتر از دیروز باب می شود.
روز کارگر تنها به اختصاص یافتن و گرامیداشت این مشاغل و افراد با ارزش در تقویم روزگار نیست، باید دردهای آنها را شنید و فکری کرد تا این کارگران نیز با آسودگی خاطر به زندگی بپردازند.
کارگران گردانندگان چرخ اقتصاد کشور هستند و اگر نیروی انسانی کارگر نباشد جامعه و چرخ اقتصاد در جامعه لنگ میشود اما انگار تلاطم و اضطراب، جزیی از زندگی این مردان و زنان با غیرت شده است.
پایان پیام/۱۰۲۴ج