مردمان چهارمحال و بختیاری از قدیم الایام، با طبخ آش شنگ و موچه از مزایای درمانی این غذا، بهره مند می شوند. این گیاهان از اواخر اسفند تا اواخر اردیبهشت در بیشتر نقاط استان قابل برداشت هستند.
۰
تاریخ انتشارجمعه ۸ فروردين ۱۳۹۳ - ۲۳:۱۳
کد مطلب : ۱۳۴۴۶
گزارش اختصاصی جهانبین، از قدیمی ترین غذای محلی استان:
آش "شنگ و موچه" غذای محلی و محبوب مردم چهارمحال و بختیاری در بهار
به نظر می رسد پخت این غذای محلی بیش از 300 سال است که در بین مردم رواج داشته است و بیشترین مناطق پخت این غذا مربوط به شهرکرد، سورشجان، فارسان، کوهرنگ، ده چشمه، بروجن، فرادنبه، سفید دشت، نافچ، وردنجان، هرچگان تومانک، بارده، بن، شلمزار، دستنا، سلم، دزک، سورک و فرخشهر است.
نحوه پخت غذا:
این غذا همانند دیگر آش های ایرانی پخت می شود به نحوی که به جای سبزیجات رایج آش ها، از شنگ، موچه(مچچه)، پاغلاغ و سیر صحرایی استفاده می شود.
غذاهایی دیگری هم از این گیاهان تهیه می شود که از مهمترین آن ها می توان به "علف پخته" ، "علف ماستی" (مخلوط با ماست) و تلیکه نام برد.
در این میان نوع خشک شده این گیاهان هم برای است،اده در خورش ها و دیگر غذاها هم استفاده می شود.
بر اساس این گزارش، شنگ(به کسر شین) یا شنگگ در بسیاری از صحراها و کوه های استان چهارمحال و بختیاری به وفور دیده می شود و کمتر شخصی است که با نام این گیاهان دارویی و خوراکی، آشنا نباشد. البته نوع پاک کرده و شستشو شده این گیاه هم به صورت خام قابل خوردن است.
خواص گیاه شنگ
برگ های گیاه شنگ از خونریزی معده جلوگیری می كند. اگر مسموم شدید از ریشه این گیاه استفاده كنید. برای رماتیسم مفید است و آب ریشه خام شنگ زگیل را از بین می برد. برای مسلولین نفع بسیار دارد....
برگ های گیاه شنگ از خونریزی معده جلوگیری می كند. اگر مسموم شدید از ریشه این گیاه استفاده كنید. برای رماتیسم مفید است و آب ریشه خام شنگ زگیل را از بین می برد. برای مسلولین نفع بسیار دارد. گل این گیاه را بر روی محل سوختگی قرار دهید تا از قدرت التیام آن برای سوختگی پی ببرید!
فارسی این گیاه شنگ است، در شیراز و اصفهان به شنگ آلاله و در خراسان ریش بز خالدار خطاب می کنند. به این گیاه قندرون، سنسفیل، تسلسفیل، اسپلنج و اسفلنج هم می گویند. در عربی نوع چمنی این گیاه که برگ های آن باریک تر از شنگ می باشد، لحبه النبس و زنب الخیل است. ولی در عراق و شامات به آن اذناب الخیل می گویند.
شنگ در چمنزارهای نمناک شمال ایران، عمارلو، بین کبوترچای و زردچین، ایسپیلی ییلاق دامنه البرز، مخصوصا افجه و نارون می روید و نوع چمنی این گیاه در مغرب ایران، تفرش، اراک، کوه شاهو و کردستان زیاد است، و در اروپا به علت زیبایی گل این گیاه، شنگ پرورش می دهند. گیاه شناسان قدیم نوع حقیقی شنگ را نر و نوع چمنی را ماده می دانستند، و در زبان فرانسه به شنگ یارب دوشوو گویند و در فاصله اردیبهشت تا تیرماه ظاهر می شود.
گیاه شنگ
ریشه گیاه شنگ
ریشه گیاه شنگ دارای لعاب بوده و کمی تلخ است و خوردن آن اشتها را فوق العاده زیاد می کند. ریشه شنگ خلط آور و نرم کنده سینه و التیام دهنده زخم ها می باشد. از برگ های شنگ در سالاد استفاده می کنند و ایرانیان آن را مانند کاهو و کاسنی با سرکه و بدون آن می خورند، چون بسیار خنک می باشد خوردن برگ های شنگ اسهال و خون ریزی معده را بند می آورد همچنین از خون ریزی سینه جلوگیری می کند و برای مسلولین نافع است.
ریشه شنگ برای جلوگیری از اسهال و خون ریزی، از برگش قوی تر است. پاشیدن برگ و گل خشک شده این گیاه در روی زخم های چرکی و متعفن سودمند می باشد. ضماد آن را برای التیام عصب قطع شده مفید دانسته اند. ضماد گل شنگ با موم، جهت سوختگی با آتش مفید است. حکیم محمد بن زکریای رازی خوردن ریشه گیاه شنگ را پادزهر سموم می دانست. عصاره گیاه شنگ که در طب سنتی ایران طرثوت خوانده شده است پادزهری قوی است و در ساختن تریاق فارون به کار می رود. برای معالجه نزله ریوی، نقرس، رماتیسم و امراض جلدی جوشانده شصت گرم ریشه شنگ را تجویز کرده اند.
چنانچه گیاه شنك چمنی را قطع كنید، از آن یك ماده كائوچو كی ترشح میشود، كه به آن قندرون و قندران میگویند. این ماده در برابر هوا سفت میشود و ایرانیان آن را مانند سقز میجویند و چنانچه كمی حرارت به آن بدهید، به صورت كش در میآید و با آن بهترین لاستیك را میتوان ساخت، ولی چون مقدار آن كم است و ساختن لاستیك با آن به صرفه نیست. قندرون از دوستان كبد بوده و سریع الهضم است و از احتقان خون جلوگیری كرده، جویدن آن هضم غذا را آسان میكند، اشتها را زیاد مینماید. برای پاك شدن سینه از اخلاط نافع است.
برای شش و قلب نیز مفید می‌باشد. خوردن مقدار كمی از آن، شب مواقع خواب برای تسكین سرفه تجویز شده است، ضماد آن با سندروس یا زرده تخم مرغ نیم برشته بر روی زخم جهت التیام و رویاندن گوشت سودمند می‌باشد. ضماد گداخته آن با پیه بزجهت رفع كجی ناخن و درد عضلات و ترك پوست و شقای مزمن مخصوصا با كمی شنجرف نافع می‌باشد و با روغن زیتون جهت تحلیل ورمها و شكاف كشاله ران و تقویت اعصاب و خارش نافع می‌باشد. مقدار خوراك آن یك مثقال است.
اگر این گیاه را پُختید هرگز آب آن را دور نریزید بلکه آن را بنوشید، زیرا منافع شنگ در آب جوشانده آن جمع می شود، عصاره شنگ جهت درمان کچلی و زخم های جلدی مفید است.
انتهای خبر/ح