ایران به لحاظ فرهنگ و تمدن، منابع انسانی و اقتصادی فراوان و موقعیت ممتاز جغرافیایی از قابلیت های بسیار بالایی برای تاثیر گذاری در سطح منطقه ای برخوردار است و در تراز یک قدرت منطقه ای ایفای نقش می نماید.
۰
1- کشورهایی که دارای قدرت بین المللی هستند یعنی بر گستره ای از جهان حکومت می کنند.
2- کشورهایی که قدرت ملی دارند و در چهارچوب و محدوده مرزهای خود حاکمیت دارند.
3- کشورهایی که دارای قدرتهای منطقه ای هستند یعنی بر بخشی از جهان می توانند اعمال قدرت نموده و به عنوان کانون یک منطقه نقش آفرینی کنند.
در این راستا این اعتقاد وجود دارد که ایران به لحاظ فرهنگ و تمدن، منابع انسانی و اقتصادی فراوان و موقعیت ممتاز جغرافیایی از قابلیت های بسیار بالایی برای تاثیر گذاری در سطح منطقه ای برخوردار است و در تراز یک قدرت منطقه ای ایفای نقش می نماید.
تجربیات سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران طی بیش از سه دهه گذشته نشان داد که هژمون منطقه ای ایران به صورت یکجانبه به آسانی امکان پذیر نیست و ایران برای رسیدن به این هدف باید با اتخاذ راهبرد ائتلاف سازی با کشورهای منطقه در چارچوب نظم کنسرتی به منزلت برتر منطقه ای دست یابد. به خصوص اینکه ایران برای پیشبرد سیاست خارجی خود از همه ابزارهای منطقی و متعارف برخوردار است.
کارشناسان معتقدند جمهوری اسلامی ایران برای تحقق یک سیاست منطقه ای فعال و موثر بازگشت قابل توجهی به مولفه های ژئوپلتیکی خود داشته است مسئله محوری در این خصوص تلاش ایران برای پیاده سازی الگوی امنیت منطقه ای بومی بوده که به طور طبیعی در تعارض با منافع منطقه ای برخی بازیگران بین المللی و منطقه ای مانند غرب و رژیم صهیونیستی قرار داشته است.
در واقع جمهوری اسلامی ایران برای تحقق اهداف سیاست خارجی خود به سمت ساختارهای منطقه ای حرکت نموده است که ضمن کسب قابلیت بهره گیری از فرصت های بین المللی و منطقه ای امکان به حداقل رساندن تهدیدات امنیتی خود را پیدا نماید ضمن اینکه کشورهای مورد نظر در همکاری های منطقه ای باید از بیشترین مطلوبیت استراتژیک برای ایران برخوردار باشند./ صالحی