با رسیدن ایام تابستان و به ویژه با تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها، پر کردن اوقات فراغت فرزندان به نوعی مهم‌ترین دغدغه خانواده‌ها می‌شود.
۰
تاریخ انتشاريکشنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۷ - ۰۸:۴۷
کد مطلب : ۳۹۵۲۹
اوقات فراغت فرصت یا تهدید
بهره‌برداری مناسب از تعطیلات تابستانی، دغدغه این روزهای خانواده‌ها
به گزارش جهانبین نیوز، پرکردن اوقات فراغت فرزندان، دغدغه‌ای است که با تمام شدن امتحانات دانش‌آموزان به مشکلات پیشین خانواده‌ها که یافتن یک مدرسه با کیفیت برای نام‌نویسی بود، افزوده شده است.
با رسیدن ایام تابستان و به ویژه با تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها، پرکردن اوقات فراغت دانش‌آموزان و دانشجویان به نوعی مهم‌ترین دغدغه خانواده‌ها و مسئولان می‌شود.
آنچه در این خصوص مهم به نظر می‌رسد، سبک زندگی درست، هدفمند و آگاهانه و به خصوص سرمایه عمر برای انسان‌هاست که مسئولان و دست‌اندرکاران این عرصه و به ویژه والدین باید برای ثانیه‌های عمر این نوجوانان و جوانان که سرمایه‌های آینده کشور هستند، برنامه داشته و حساس باشند و آن را به راحتی، مفت و رایگان از دست ندهند.
با وجود دنیای پرقدرتی همچون دنیای مجازی، کودکان امروز دیگر آن کودکان ۱۰ سال قبل نیستند و اوقات فراغت آنها نیازمند نگاه پویاتری است و برنامه‌ها و کلاس‌های کلیشه‌ای معمول برای آنها کافی نیست.
برنامه ریزی برای اوقات فراغت جوانان
اوقات فراغت چنان در پدیده جوانی تنیده است که باید آن را منشاء شناخت و به رسمیت شناخته شدن دوران جوانی و هویت دانست. تأثیرات مهمی که گذران اوقات فراغت در دوران معاصر بر فضای سیاست فرهنگ، اقتصاد و بر جوامع و خانواده و جوانان گذاشته است نه‌تنها مصرف‌کنندگان صنعت اوقات فراغت بلکه تولیدکنندگان کالاهای فراغت را نیز به تنوع‌طلبی و ساختارشکنی بنیادها وادار کرده است.
بدیهی است همان‌گونه که استفاده صحیح از اوقات فراغت هم بر زندگی فرد و هم بر جامعه تأثیر مثبت خواهد داشت، استفاده نادرست از آن نیز در هر دو سطح یاد شده می‌تواند باعث بروز مشکلات و خسارات جبران‌ناپذیری شود.
این مسأله به‌خصوص در مورد جوانان و نوجوانان از حساسیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا این قشر آینده‌ساز، خود و نسل بعدی اجتماع را خواهند ساخت و بنابراین سرنوشت آنها با سرنوشت جامعه گره خورده است.
اهمیت اوقات فراغت
نیمی از جمعیت ایران را جوانان تشکیل می‌دهند؛ جمعیتی که با برنامه‌ریزی صحیح از انرژی‌های فراوان و متراکم آنها می‌توان برای سازندگی کشور استفاده کرد و در عین حال بی‌توجهی به آنها تشدید انحرافات و آسیب‌های اجتماعی را در پی خواهد داشت.
به همین جهت غنی‌سازی اوقات فراغت نوجوانان و جوانان مسأله مهمی است و نباید آن را به برنامه‌های محدودی خلاصه کرد. پر کردن بهینه اوقات فراغت بحثی فرابخشی تلقی می‌شود و تمام مجموعه‌های فرهنگی در این کار دخیل هستند.
بارزترین ویژگی اوقات فراغت آزادی انتخاب و نوع فعالیت است؛ ولی والدین به تصور این که باید وقت نوجوان و جوان فارغ شده از درس و مدرسه را لزوما پر کنند، بدون توجه به علایق آنها کلاس‌های درسی، هنری، ورزشی، اردو و غیره را برای آنها تجویز و فرزندانشان را ملزم به شرکت در آن می‌کنند که این خود باعث عدم استقبال نوجوانان و جوانان می‌شود.
دانستن این نکته که جوان در اوقات فراغت خود دست به چه انتخاب‌هایی می‌زنند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ واقعیت این است که در طول تابستان آمار بزه و رفتارهای ناهنجار اجتماعی در بین قشر جوان افزایش می‌یابد که این مسأله نشأت گرفته از نبود برنامه برای غنی‌سازی اوقات بیکاری است؛ به طوری که همنشینی با دوستان ناباب و حضور در برنامه‌های محفلی آنان به بروز ناهنجاری کمک و در نهایت برخی از جوانان را در دام خود گرفتار می‌کند و اوقات فراغتی که می‌توانست برای او منشاء پیشرفت و ترقی باشد، باعث تباهی و سقوط وی می‌شود.
واقعیت انکارناپذیر این است که با افزایش اوقات فراغت برنامه‌ریزی نشده و تعطیلات غیر هدفمند، آسیب‌های اجتماعی در جامعه افزایش می‌یابد. این موضوع، بیانگر اهمیت پرداختن به برنامه‌ریزی برای افزایش بهره‌وری اوقات فراغت، به ویژه برای نسل جوان است.
جوانان در مورد چگونگی گذران اوقات فراغت، خواست‌ها و گرایش‌هایی متفاوت از پدران و مادران خود دارند. بعضی از این تفاوت‌ها طبیعی و ناشی از تفاوت‌های سنی و مقتضیات آن است.
جوانان علاوه‌بر نیازهای زیستی اولیه، نیازهای ثانویه‌ای مانند احتیاج به محبت، نیاز به معناجویی برای زندگی، نیاز به تعلق خاطر به گروه جمع متجانس با خود، نیاز به امنیت، نیاز به احساس ارزشمندی و موفقیت، نیاز به نوآوری، نیاز به همدلی و همدردی، نیاز به احساس کمال و تعالی و پیشرفت، نیاز به پذیرفته شدن توسط گروه هم سن و سال و نیاز به شناخت ارزش‌های اخلاقی دارند که در مجموع، آنها را در شرایط خاص روانی، رفتاری، فکری، تصوری و عاطفی قرار می‌دهد.
انتهای پیام/1027ج
با رسیدن ایام تابستان و به ویژه با تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها، پرکردن اوقات فراغت دانش‌آموزان و دانشجویان به نوعی مهم‌ترین دغدغه خانواده‌ها و مسئولان می‌شود.
آنچه در این خصوص مهم به نظر می‌رسد، سبک زندگی درست، هدفمند و آگاهانه و به خصوص سرمایه عمر برای انسان‌هاست که مسئولان و دست‌اندرکاران این عرصه و به ویژه والدین باید برای ثانیه‌های عمر این نوجوانان و جوانان که سرمایه‌های آینده کشور هستند، برنامه داشته و حساس باشند و آن را به راحتی، مفت و رایگان از دست ندهند.
با وجود دنیای پرقدرتی همچون دنیای مجازی، کودکان امروز دیگر آن کودکان ۱۰ سال قبل نیستند و اوقات فراغت آنها نیازمند نگاه پویاتری است و برنامه‌ها و کلاس‌های کلیشه‌ای معمول برای آنها کافی نیست.
برنامه ریزی برای اوقات فراغت جوانان
اوقات فراغت چنان در پدیده جوانی تنیده است که باید آن را منشاء شناخت و به رسمیت شناخته شدن دوران جوانی و هویت دانست. تأثیرات مهمی که گذران اوقات فراغت در دوران معاصر بر فضای سیاست فرهنگ، اقتصاد و بر جوامع و خانواده و جوانان گذاشته است نه‌تنها مصرف‌کنندگان صنعت اوقات فراغت بلکه تولیدکنندگان کالاهای فراغت را نیز به تنوع‌طلبی و ساختارشکنی بنیادها وادار کرده است.
بدیهی است همان‌گونه که استفاده صحیح از اوقات فراغت هم بر زندگی فرد و هم بر جامعه تأثیر مثبت خواهد داشت، استفاده نادرست از آن نیز در هر دو سطح یاد شده می‌تواند باعث بروز مشکلات و خسارات جبران‌ناپذیری شود.
این مسأله به‌خصوص در مورد جوانان و نوجوانان از حساسیت بیشتری برخوردار است؛ زیرا این قشر آینده‌ساز، خود و نسل بعدی اجتماع را خواهند ساخت و بنابراین سرنوشت آنها با سرنوشت جامعه گره خورده است.
اهمیت اوقات فراغت
نیمی از جمعیت ایران را جوانان تشکیل می‌دهند؛ جمعیتی که با برنامه‌ریزی صحیح از انرژی‌های فراوان و متراکم آنها می‌توان برای سازندگی کشور استفاده کرد و در عین حال بی‌توجهی به آنها تشدید انحرافات و آسیب‌های اجتماعی را در پی خواهد داشت.
به همین جهت غنی‌سازی اوقات فراغت نوجوانان و جوانان مسأله مهمی است و نباید آن را به برنامه‌های محدودی خلاصه کرد. پر کردن بهینه اوقات فراغت بحثی فرابخشی تلقی می‌شود و تمام مجموعه‌های فرهنگی در این کار دخیل هستند.
بارزترین ویژگی اوقات فراغت آزادی انتخاب و نوع فعالیت است؛ ولی والدین به تصور این که باید وقت نوجوان و جوان فارغ شده از درس و مدرسه را لزوما پر کنند، بدون توجه به علایق آنها کلاس‌های درسی، هنری، ورزشی، اردو و غیره را برای آنها تجویز و فرزندانشان را ملزم به شرکت در آن می‌کنند که این خود باعث عدم استقبال نوجوانان و جوانان می‌شود.
دانستن این نکته که جوان در اوقات فراغت خود دست به چه انتخاب‌هایی می‌زنند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ واقعیت این است که در طول تابستان آمار بزه و رفتارهای ناهنجار اجتماعی در بین قشر جوان افزایش می‌یابد که این مسأله نشأت گرفته از نبود برنامه برای غنی‌سازی اوقات بیکاری است؛ به طوری که همنشینی با دوستان ناباب و حضور در برنامه‌های محفلی آنان به بروز ناهنجاری کمک و در نهایت برخی از جوانان را در دام خود گرفتار می‌کند و اوقات فراغتی که می‌توانست برای او منشاء پیشرفت و ترقی باشد، باعث تباهی و سقوط وی می‌شود.
واقعیت انکارناپذیر این است که با افزایش اوقات فراغت برنامه‌ریزی نشده و تعطیلات غیر هدفمند، آسیب‌های اجتماعی در جامعه افزایش می‌یابد. این موضوع، بیانگر اهمیت پرداختن به برنامه‌ریزی برای افزایش بهره‌وری اوقات فراغت، به ویژه برای نسل جوان است.
جوانان در مورد چگونگی گذران اوقات فراغت، خواست‌ها و گرایش‌هایی متفاوت از پدران و مادران خود دارند. بعضی از این تفاوت‌ها طبیعی و ناشی از تفاوت‌های سنی و مقتضیات آن است.
جوانان علاوه‌بر نیازهای زیستی اولیه، نیازهای ثانویه‌ای مانند احتیاج به محبت، نیاز به معناجویی برای زندگی، نیاز به تعلق خاطر به گروه جمع متجانس با خود، نیاز به امنیت، نیاز به احساس ارزشمندی و موفقیت، نیاز به نوآوری، نیاز به همدلی و همدردی، نیاز به احساس کمال و تعالی و پیشرفت، نیاز به پذیرفته شدن توسط گروه هم سن و سال و نیاز به شناخت ارزش‌های اخلاقی دارند که در مجموع، آنها را در شرایط خاص روانی، رفتاری، فکری، تصوری و عاطفی قرار می‌دهد.
انتهای پیام/1027ج