یادداشت  :   سید رضا عبدالله زاده زنان‏ در طول تاريخ تنها مولّد و زاينده مردان و پرورش دهنده جسم آنان نبوده ‏اند،بلكه الهام بخش مردان در جوانب مختلف زندگی آنان بوده‏ اند. نقش زنان در همه ابعاد چه زمینه سیاسی"چه زمینه اجتماعی و چه در زمینه های اقتصادی متعدد زندگی بشر قابل تامل و بررسی است به طوری که نظرات متعددی پیرامون این بحث به چشم می خورد. - در این بین بعضی قائل به حضور و مشارکت زنان به طور آزادانه و بدون قید و بند در جامعه شده اند که این امر در جوامع به اصطلاح پیشرفته به خوبی آشکار است البته پیامدها و آسیبهای این نوع نگاه هم به خوبی مشهود می باشد این در حالی است که آیات و روایات ما به کلی با این نظریه مخالفند. -و همچنین بعضی مشارکت زنان را در این عرصه مستلزم رعایت جایگاه و حفظ شان و منزلت زن می دانند . -قول دیگری که در این بحث قابل تامل است قول کسانی است که حضور زنان را در جامعه به کلی رد می کنند کتاب اینان با توجه به آیه شریفه «الرجال قوامون علی النساء...» بیان می دارند «زنانی که در خانه نسبت به شوی خود اختیار ندارند، چگونه می توانند برای جامعه تعیین تکلیف کنند» افرادی که چنین بینشی دارند، در تاریخ، مرد دارای صلابت، شدت، استواری قدم، مزاج قوی، قدرت تعقل، تفکر، احساسات قوی و متناسب است. اما زن با بنیان ظریف و ارکان لطیف و احساسات تند و عاطفه ای در نقطه مقابل قرار دارد که نمی تواند در امور اجتماعی پایه به پایه مرد باشد. تفاوت در برخی از تکالیف مانند (جهاد، حجاب، نماز جماعت و نماز میت) به دلیل برداشتن کارهای سنگین از دوش زن می تواند دلیلی برای فقدان شرکت آنها در اجتماع باشد. -قول دیگری که مطرح است حضور زنان در جامعه با رعایت شان و منزلت زنان را موثر میداند علامه شهید مطهری در رابطه باحضور زنان در اجتماع نقش زنان را در ادوار گذشته چنین بیان می دارد . زنان از نظر نقش تاريخى، دوره‏هاى مختلفی را طى كرده‏ اند. در برخى دوره‏ها و براساس برخى طرز تفكرها دخالت مستقيم زن در ساختن تاريخ منفى است. در اين دوره‏ها زن جز در اندرون خانه كارى ندارد و نمى‏تواند داشته باشد و صرفاً يك كالاى اندرونى است. به همین دلیل در چنين شرايطى هيچيك از استعدادهاى انسانى‏اش يعنى تفكر، آگاهى، بيدارى، آزادگى، اراده و اختيار و انتخاب، هنر و خلاقيت و ابداع و حتى عبادت و سلوك عارفانه الى اللَّه رشد لازم را طى نمى‏كند. در اين گونه جوامع در حكم يك وسيله و ابزار زندگى خانوادگى است، يك «شى‏ء» است و به حكم اينكه محيط زندگى زن محدود است به درون خانواده و در بازار به اصطلاح آزاد دسترسى به او ميسر نيست، براى مرد عزيز و گرانبهاست. از اين رو زن در چنين دوره‏ها و چنين محيطها يك «شى‏ء گرانبها» است مانند هر شى‏ء نفيس و گرانبهاى ديگر از قبيل برليان و الماس و غيره. در اين گونه دوره‏ها تاريخ طبعاً «مذكر» است، زنان نقش مستقيم و محسوس و ملموس در ساختن تاريخ ندارند. اگر ما به تاريخ گذشته پيش از نيم قرن اخير خودمان برويم عيناً همين وضع را مى‏ بينيم، مى‏ بينيم زن وجود دارد اما به صورت يك «شى‏ء عزيز و نفيس و گرانبها» و معمولًا بى‏ دخالت در تاريخ و حوادث تاريخى. در برخى جوامع زن خانه را رها كرده و وارد اجتماع شده است، در شئون علمى، هنرى، فكرى، سياسى شريك مرد شده است و به صورت «شخص» درآمده است، اما نظر به اينكه مدار خويش را به كلى رها كرده و حريم را به كنار زده و خود را رايگان در دسترس مرد قرار داده و در اماكن عمومى، حضور و آمادگى خود را اعلام داشته است، ارزش و بهاى خود را از دست داده است. اسلام با همه توجهى كه به خاطر شكسته شدن حصار عفاف دارد، همان‏طور كه روش اين آئين پاك خدايى است كه يك آئين معتدل و متعادل است و از هر افراط و تفريطى به دور است و امتش را «امت وسط» مى‏خواند، از جنبه‏هاى ديگر غافل نمى‏ شود. زنان‏ را تا حدودى كه منجر به فساد نشود از شركت در اجتماع وسیاست نهى نمى‏ كند. در روز فتح مکه، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در کوه صفا از مردان بیعت گرفت. که زنان برای بیعت شرفیاب شدند، این آیه شریفه بر رسول خدا نازل شد و آن حضرت را به گرفتن بیعت از بانوان سفارش فرمود و شروط و کیفیت آن را بیان داشت. «یا ایها النبی اذا جاءک المؤمنات یبایعنک علی ان لا یشرکن بالله شیئا و ... فبایعهن ...» «ای پیامبر، هنگامی که زنان نزد تو آیند و با تو بیعت کنند که چیزی را شریک خدا قرار ندهند و ... با آنان بیعت کن». این آیه یکی از آیات مهم در رابطه با حضور زنان در نظام سیاسی به شمار می رود. از مجموع روايات هم استفاده مى‏ شود كه براى زنان رواست كه براى مجالس عزا يا براى انجام حقوق مردم‏ يا تشييع جنازه بيرون روند و در اين مجامع شركت كنند، همچنان كه فاطمه عليها السلام و همچنين زنان ائمه اطهار در مثل اين موارد شركت‏ مى‏ كرده‏ اند. اسلام در عين اينكه به زنان اجازه شركت در مساجد را مى‏دهد دستور مى‏دهد به صورت مختلط نباشد، محل ها از يكديگر جدا باشد. مى‏ گويند پيغمبر اكرم (ص) در زمان حيات خويش اشاره كرد كه در ورودى زنان به مسجد از در ورودى مردان مجزا باشد. اسلام به خطرات ناشى از روابط كاملًا آگاه است. نهايت مراقبت را در برخوردهاى زنان و مردان اجنبى دارد. تا حدودى كه منجر به گناه و معصیت نشوند طرفدار دور نگه داشتن زنان از مردان است. در ایران حضور پررنگ زنان در بعد از انقلاب درفضای سیاسی به خوبی نشان دهنده عمق توجه و نگاه جمهوری اسلامی به حضور فعال زنان در عرصه های مختلف سیاسی و اجتماعی بوده است حضور زنان در قبل و بعد از شکل گیری انقلاب "در هشت سال دفاع مقدس " و صدها مورد دیگر توجه زنان این مرز و بوم را به مسائل سیاسی برای ما روشن می سازد. جامعه انسانی از دو جنس زن و مرد تشکیل شده است . زنان نیمی از جمعیت انسانی جامعه راتشکیل می دهند . اگر نقش و جایگاه انسانی را بعنوان اساس و محور توسعه اعم از سیاسی و اجتماعی پذیرفته باشیم ، منطقاً باید نقش وجایگاه زن را نیز به عنوان نیمی از جمعیت انسانی جامعه پذیرا باشیم . با نگاههی گذرا به نقش زنان در دهه های گذشته چه در مناسبات سیاسی اعم از انتخابات و راهپیمایی ها و ... و چه در زمینه های دیگر اجتماعی به خوبی شاهد درک صحیح و بینش روز افزون زنان در جامعه خواهیم بود. امروزه جایگاه زن دربحث توسعه سیاسی بعنوان بحثی اساسی مطرح شده لذا چگونه ممکن است زنان از بینش کافی برای حضور و خلق یک حماسه آن هم در مهم ترین عرصه یعنی انتخابات مطلع نباشند در حالی که آمار و ارقام، حضور زنان را در انتخابات ادوار گذشته به خوبی نشان می دهد زنان شرکت فعالی در این عرصه داشتند. حضور حماسی زنان در عرصه های مختلف به خوبی بیانگر حضور آنان دراین انتخابات خواهد بود آن هم در سالی که به فرموده مقام معظم رهبری سال حماسه سیاسی نامگذاری شده است مسلماً زنان ولایت مدار ایران اسلامی با حضور پر شور خود در این انتخابات حماسه جدیدی را خلق خواهند کرد درباره اين مسئله موارد مختلفى رامى‏توان مثال زد . يكى اين كه نقش زنان‏ در به ثمر رسيدن جمهورى اسلامى و در واقع نقش زنان‏ در انقلاب اسلامى ايران كه منتهى به جمهورى اسلامى مى‏شود از موارد مثال زدنی نقش زنان نه تنها در ایران بلکه در جهان می باشد. اتفاقاً يكى از جنبه‏هاى جالب و حيرت‏انگيز انقلاب اسلامى ايران كه مى‏دانيد انقلابى است كه معيارهاى جامعه‏شناسان را در هم ريخته و معادلات آنها را به‏هم زده است همين است. چون زنان نه فقط شركت مستقيم شان مؤثر بود، بلكه تأثير شركت غيرمستقيم شان يعنى تأثيرى كه روى شوهران، فرزندان، پدران و برادران شان داشتند از تأثير مستقيم خودشان كمتر نبود و اين خود يك مسئله فوق‏ العاده است. شهید مطهری در این باره می نویسد : مرد الهام گير از زن است و اگر در يك جريان اجتماعى زنها هماهنگى نداشته باشند، از تأثير مرد هم فوق‏ العاده مى ‏كاهند و بر عكس اگر زنها نقش موافق و احساسات موافق داشته باشند نيروى مردها را هم چند برابر مى‏ كنند؛ يعنى نه تنها ترمزى براى مردها نمى‏شوند، نيروى محركى هم براى مردها به شمار مى‏روند، و اين مطلب در اين نهضت فوق العاده مشهود بود. البته اين علاوه بر نقش مستقيم فوق‏ العاده و خارق‏ العاده ‏اى است كه خانم ها در اين قضايا داشتند و آن، شركت شان در تظاهرات و راهپيمايي ها، آن هم با حفظ ميزان ها و معيارهاى اسلامى و با شعارهاى اسلامى، و از اينها بالاتر جلو گلوله ‏ها رفتن است كه در روز 17 شهريور در ميدان شهدا آن طور كه معمولا نقل مى‏كنند و فيلمها نشان مى‏دهد، زنها بيشتر از مردها شهيد دادند و اين زنها بودند كه در ميدان شهدا نشستند و مورد رگبار ظالمانه دشمن‏ قرار گرفتند و چقدر زن در آنجا شهيد شد! و اين فاجعه 17 شهريور نقطه عطف عجيبى در اين انقلاب اسلامى بود. بعد از اين تيرباران عجيب مردم، كه بيش از هزار نفر به شهادت رسيدند و تا سه هزار شهيد هم گفته‏اند و فكر مى‏ كردند كه ديگر انقلاب را خواباندند همان طور كه در 15 خرداد مشاهده كرديد، يعنى بعد از فاجعه 17 شهريور كه از نظر كشتار از فاجعه 15 خرداد مهمتر بود گفته شد كه فرماندار نظامى وقت تهران رفت پيش شاه و گفت: قربان! تا 25 سال ديگر خيالتان راحت باشد. ولى از فرداى آن روز دومرتبه قضيه شروع شد. اگر زنها شركت نمى‏ داشتند، مطمئناً از فرداى آن روز هر زنى دست بچه يا شوهر خودش را مى‏ گرفت و مى‏ گفت ديگر نمى‏ گذارم ازخانه بيرون بروى. ولى از فرداى آن روز بيشتر تشويق و ترغيب كردند و اين فاجعه نه تنها وقفه‏ اى ايجاد نكرد و چوب لاى چرخ انقلاب نگذاشت، بلكه حركت موتور انقلاب را شديدتر و تندتر كرد. استفاده از تمام ظرفیت رسانه ای اعم از شنیداری دیداری تصویری برای آگاه سازی و رشد علمی زنان و درک صحیح از باید ها و نبایدهایی که در دین مطرح شده است در آگاه تر کردند آنان نقش بسزای دارد.
دشمن به خوبی به نقش موثر زنان در انقلاب چه قبل و چه بعد از آن آگاه است لذا با تمام ابزار خود سعی دارد تا چهره واقعی یک زن مسلمان ارزشی را به یک ابزار برای سوءاستفاده از آنان مورد استفاده قرار دهند. ملت ایران آموخته اند که هر گاه دشمن بر کم یا بی رنگ کردن موضوعی اسرار ورزید ان مسئله موجب آزار و خار چشم آنان است لذا بر زنان مومن و آگاه ایران اسلامی است تا با آگاهی و بصیرت بر مواضع حق خود تا پیروزی نهایی و ناامیدی کامل دشمن پیوسته پا فشاری کرده و از سنگرهای دفاع از انقلاب عظیم اسلامی، پررونق تر از همیشه پاسداری کنند .