در روزگاری که تورم به همه جنبه‌های زندگی سایه انداخته، موسیقی زنده نیز از دسترس بسیاری از مردم فاصله گرفته است. افزایش بی‌سابقه قیمت بلیت کنسرت برای بار سوم هنر را به کالایی لوکس برای اقشار خاص تبدیل کرده است.
۰
قبل از همه‌گیری کرونا، قیمت بلیت کنسرت در بهترین جایگاه‌ها حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان بود؛ با شروع مجدد کنسرت‌ها در سال ۱۴۰۱، این قیمت به حوالی ۴۵۰ هزار تومان و بعد در نیمه دوم ۱۴۰۲ به ۸۶۶ هزار تومان رسید. و اکنون نیز قیمت بلیت‌ها به بالای ۱ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان افزایش یافته است. این گرانی قیمت غالباً به تورم اقتصادی، هزینه‌های بالای تولید و نگهداری کنسرت‌ها و تغییرات بازار تقاضا نسبت داده می‌شود.
افزایش قیمت بلیت‌های کنسرت؛ ناشی از ترکیبی از عوامل اقتصادی و تغییرات بازار است. تورم فزاینده در کشور، افزایش هزینه‌های اجرایی مانند اجاره سالن‌ها و تجهیزات صوتی از جمله این عوامل هستند. همچنین، گران شدن مواد و تجهیزات وارداتی به دلیل نوسانات ارزی نیز سهمی در این افزایش قیمت‌ها داشته است.
پیامدهای اقتصادی و اجتماعی افزایش قیمت
این افزایش قیمت‌ها منجر به تبدیل شدن کنسرت‌ها به محصولی لوکس شده‌اند که دسترسی به آن تنها برای قشر خاصی از جامعه ممکن است؛ این وضعیت نه‌تنها بر میزان دسترسی اقشار مختلف جامعه به فعالیت‌های فرهنگی تأثیر منفی گذاشته، بلکه به کاهش همبستگی اجتماعی و افزایش شکاف‌های فرهنگی دامن زده است.یکی از نتایج طبیعی این وضعیت، کاهش تقاضا برای حضور در کنسرت‌ها است. با کاستی تعداد مخاطبان، درآمد فعالان این حوزه نیز کم شده که می‌تواند به کاهش انگیزه تولید و کیفیت اجراها منجر شود.
چالش‌های بر سر راه سبد فرهنگی خانوار
در حالی که سبد فرهنگی خانوار زمانی شامل گزینه‌های متعددی همچون سینما، تئاتر و کنسرت بود، امروزه به دلیل افزایش هزینه‌های زندگی و کاهش قدرت خرید، بسیاری از خانواده‌ها دیگر توان مالی شرکت در چنین رویدادهایی را ندارند. هزینه‌های کنونی فرهنگی برای یک خانواده به‌طور متوسط به چندین میلیون تومان می‌رسد، که در مقابل درآمد متوسط خانواده‌ها رقم قابل توجهی است.یکی از مشکلات اساسی در این حوزه، عدم تناسب قیمت‌های بالا با کیفیت ارائه شده در کنسرت‌ها است. بسیاری از هنرمندان باوجود بلیت‌های گران‌قیمت، از لحاظ فنی و هنری نمی‌توانند انتظارات مخاطبان را برآورده سازند. این امر نشان‌دهنده کمبود سازوکارهای بازخورد و اصلاح در صنعت موسیقی کشور است.
موسیقی باید در دسترس همه اقشار جامعه قرار گیرد
رضا مهدوی کارشناس حوزه موسیقی در گفتگو با راه دانا با اشاره به عوامل مؤثر بر افزایش قیمت بلیت کنسرت‌ها، اظهار داشت: برگزاری کنسرت‌ها به دلیل مجموعه‌ای از عوامل به یک فعالیت پرهزینه تبدیل شده است.وی افزود: از هزینه‌های مربوط به تمرین‌ها و ابزارآلات موسیقی گرفته تا هزینه ضبط آثار، رهبری ارکستر و شعر و ترانه، همگی دست به دست هم می‌دهند تا قیمت تمام‌شده یک کنسرت افزایش یابد. علاوه بر این، اجاره سالن‌ها و نگهداری از آن‌ها نیز تأثیر مستقیم بر قیمت بلیت دارد. هزینه اجاره سالن‌ها در سال‌های اخیر به شدت افزایش یافته و حتی سالن‌های نیمه‌دولتی برای پوشش هزینه‌های خود به درآمدهای کنسرت وابسته شده‌اند.
وی با اشاره به تأثیر شهرت هنرمندان گفت: برخی از خوانندگان و گروه‌های برجسته موسیقی به دلیل محبوبیت و تعداد مخاطبان بالا، دستمزدهای بالایی دریافت می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود قیمت بلیت ها نیز متناسب با آن افزایش یابد.
مهدوی در ادامه با اشاره به شرایط تورمی کشور تأکید کرد: تورم بر تمامی جنبه‌های اقتصادی تأثیر گذاشته و هنرمندان و برگزارکنندگان کنسرت نیز ناچارند قیمت بلیت ها را افزایش دهند. با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد که بخش عمده‌ای از درآمد حاصل از فروش بلیت صرف هزینه‌های جانبی می‌شود و سود نهایی هنرمندان بسیار محدود است.
این کارشناس حوزه موسیقی، معتقد است که دخالت دولت در قیمت‌گذاری می‌تواند نتایج نامطلوبی داشته باشد. تا به امروز، دفتر موسیقی در قیمت‌گذاری بلیت دخالت نکرده و این موضوع به مؤسسات و شرکت‌های خصوصی واگذار شده است. ورود مستقیم دولت به این حوزه می‌تواند مشکلاتی مشابه نوسانات قیمتی در بازار خودرو ایجاد کند.
این موسیقی‌دان با ابراز نگرانی از شرایط فعلی تأکید کرد: متأسفانه، کنسرت موسیقی به یک کالای لوکس تبدیل شده است که بسیاری از مردم توانایی استفاده از آن را ندارند. این وضعیت برای جامعه فرهنگی ما یک چالش جدی است، زیرا موسیقی باید در دسترس همه اقشار جامعه قرار گیرد.
رضا مهدوی در پایان تأکید کرد که افزایش قیمت بلیت کنسرت‌ها نتیجه مجموعه‌ای از عوامل اقتصادی و هنری است و سیاست‌گذاری مناسب می‌تواند به بهبود دسترسی عموم مردم به این رویدادهای فرهنگی کمک کند.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ موسیقی و کنسرت‌ها بخش مهمی از تجربه فرهنگی و اجتماعی جامعه را تشکیل می‌دهند و هرگونه محدودیت در دسترسی به آن‌ها می‌تواند به شکل‌گیری شکاف‌های اجتماعی منجر شود. برای حفظ و تقویت این بُعد از فرهنگ عمومی، لازم است سیاست‌گذاران با در نظر گرفتن راهکارهای نوین و استفاده از همکاری‌های بین‌بخشی، به دسترس‌پذیری بیشتر و متنوع‌سازی تجربه‌های فرهنگی بیاندیشند. به این ترتیب می‌توان امیدوار بود که با اتخاذ تصمیمات هوشمندانه و جامع‌نگر، رویدادهای موسیقی زنده همچنان به تقویت هویت فرهنگی و اجتماعی جامعه کمک کنند.
انتهای خبر/1020ج