خيام، شاعر لحظه ها، نظريه پرداز حقيقت شناسي

به گزارش جهانبین نیوز سيد حميد حسيني در گفتگو با خبرنگار اساتيد برتر به مناسبت سالروز گراميداشت خيام گفت: حکيم،عمر خيام نيشابوري، فيلسوف، رياضي دان، ستاره شناس و رباعي سراي سده پنجم و ششم و به دوره سلجوقي بوده است.

کارشناس ارشد زبان و ادبيات فارسي خاطرنشان کرد: وي در حدود سال ۴۵۰هجري قمري، با گذراندن دروسرياضي، فلسفه، حکمت و منطق موفق به تاليف کتابي با عنوان" رساله في البراهين الجبر و المقابله" شد و آن را به خواجه نظام الملک، وزير دربار سلجوقي تقديم کرد.

وي افزود: در عنفوان جواني،از طرف جلال الدين ملک شاه سلجوقي به رياست رصدخانه اصفهان در مي آيد. در مدت ۱۸ سال تلاش و تحقيق در اين مرکز منجمي، موفق به تهيه زيج تقويمي شاهانه و پايه گذاري تقويم جلالي(معروف به تقويم جلال الدين ملک شاه) شد اما پس از فوت ملک شاه سلجوقي کار تقويم هم راه به جايي نبردو نيمه کاره رها شد.

حسيني تصريح کرد: بررسي برخي ديگر از آثار خيام به ويژه رباعيات او نيز نشان مي‌دهد که وي فيلسوفي فلک‌ سير بوده و با حکماي بزرگ عصر خويش گفتگوها و مباحثات فراوان داشته است.

وي گفت: بر خلاف معري شادي‌ها و زيبايي‌هاي جهان را نه فراموش مي‌كند نه از دست مي‌دهد. انديشه‌ي فرصت‌جويي و عشرت‌طلبي نيز در نزد او از همين جاست به اقتضاي خويش لذت عاجل را بيشتر اهميت مي‌دهد و نگران وحشت آجل نيست.

حسيني اضافه کرد: مرحوم استاد فروزانفر در شرح اين دو بيت چنين مي‌نويسد: «صوفيان معتقد بوده‌اند كه دست و دل درويش بايد پيوسته در كار باشد و مناسب حال خود به وظايف قلبي يا اعمال ظاهري همواره قيام كند و نفس را به حال خود باز نگذارد... بنابراين صوفي همواره به كاري كه در خور است اشتغال دارد و در آنچه بود و يا خواهد بود"

وي بيان داشت: آوازه وي بيشتر به واسطه نگارش رباعياتش است که شهرت جهاني دارد. افزون بر آن‌که رباعيات خيام را به اغلب زبان‌هاي زنده ترجمه نموده‌اند، ادوارد فيتزجرالد رباعيات او را به زبان انگليسي ترجمه کرده‌است که مايه شهرت بيشتر وي در مغرب‌زمين گرديده‌است.

کارشناس ارشد ادبيات فارسي تاکيد کرد: نقش خيام در حل معادلات درجه سوم و مطالعات‌اش درباره اصل پنجم اقليدس نام او را به عنوان رياضي‌داني برجسته در تاريخ علم ثبت کرده‌است. ابداع نظريه‌اي درباره نسبت‌هاي هم‌ارز با نظريه اقليدس نيز از مهم‌ترين کارهاي اوست.

انتهای پیام/1021ج