سبک معماری، غذاهای بیرون‌بر و فست‌فودها، طرز پوشش و رفتارهای اجتماعی، پرخاشگری‌ها، مصرف‌گرایی‌ها و به حاشیه رانده شدن مراکز فرهنگی در استان همگی نشان از تغییر سبک زندگی مردم استان دارد و این مهمترین چالش و آسیب پیش روی ما است.
تاریخ انتشارشنبه ۲۶ مهر ۱۳۹۳ - ۰۸:۵۴
کد مطلب : ۱۸۳۴۳
در گفت‌و‌گوی تفصیلی با جهانبین نیوز مطرح شد:
سبک زندگی جدید مهمترین آسیب فرهنگی در چهارمحال و بختیاری/ چشم‌اندازی برای فرهنگ و هنر استان ترسیم نشده است
به گزارش جهانبین‌نیوز، از دیدگاه مقام معظم رهبری، سه مولفه فرهنگ، علم و اقتصاد، ارکان اقتدار یک ملت را تشکیل می‌دهند که در این میان، اولویت اساسی با فرهنگ است. به عبارتی، بدون ایجاد تحول فرهنگی نمی‌توان در علم و اقتصاد و سیاست نیز به پیشرفت قابل ملاحظه‌ای رسید، زیرا آن چیزی که به آن‌ها جهت می‌دهد، فرهنگ است.
در واقع، همانطور که معظم‌له نیز اشاره فرموده‌اند نقش فرهنگ در زندگی مانند هوایی است که تنفس می‌کنیم، بایستی گفت که در زندگی اجتماعی، فرهنگ به مثابه ظرف است و دیگر اجزای اجتماع همچون اقتصاد، علم و سیاست در حکم مظروف هستند و مسلم است که این ظرف، منطق خود را به مظروفش تحمیل می‌کند. از این رو اینجاست که فرهنگ را جهت‌دهنده به حرکت یک ملت دانسته‌اند و حتی متفکرانی مانند امام خمینی(ره)، راه اصلاح یک ملت را در اصلاح فرهنگی دانسته‌اند و معتقد بودند که اصلاح باید از فرهنگ شروع شود.
در همین راستا یکی از نهادها و مراکزی که میتواند در حوزه فرهنگ و هنر نقش مهم و اثرگذاری ایفا کند، حوزه هنری تبلیغات اسلامی است که در همین رابطه با حجت‌الله شیروانی رئیس این نهاد در استان گفت‌و‌گویی ترتیب داده شده که در ادامه می‌خوانید:
جهانبین‌نیوز: در ابتدا در مورد اینکه حوزه هنری چه نهادی است و چه رسالت‌هایی برعهده دارد، بگوئید؟
شیروانی: حوزه هنری یکی از نهادهای زیرمجموعه دفتر مقام معظم رهبری است و بخشی از فعالیت‌های ما از سوی دفتر مقام معظم رهبری رصد می شود.
در حوزه هنری تلاش می‌کنیم تا باورهای انقلاب اسلامی و اعتقادات نظام را در قالب هنر به منصه ظهور برسانیم. تلاش حوزه این است که شعارهای انقلاب اسلامی را با زبان هنر بیان شود و گفتمان فرهنگی هنری ویژه این جامعه را شکل دهد. حوزه هنری سعی دارد ساختار هنری انقلاب اسلامی ایران را ایجاد کند.
البته ما ادعا نمی کنیم که همه این موارد را به طور کامل محقق کرده‌ایم اما ادعا داریم که تمام تلاش خود را در این راستا قرار داده‌ایم و رهنمودهای مقام معظم رهبری را برای رسیدن به کمال مطلوب که اسم آن را هنر ایرانی اسلامی گذاشته‌ایم، سرلوحه کار خود قرار داده‌ایم.
جهانبین‌نیوز: تعرف شما از هنر چیست؟ هنر مطلوب یک جامعه اسلامی چگونه هنری است؟
شیروانی: نگاه ما به هنر فقط به زیبایی هنر خلاصه نمیشود. هنری که صرفا برای زیبایی هنر باشد مدنظر ما نیست. هنر از دیدگاه ما منشا وحیانی و الهی دارد و مادی نیست.
هنر در نزد ما ملبس به لباس فاخر اسلام و ارزش‌ها و باورهای دینی و سنتی مردم این مرز و بوم است.
زبان هنر تاثیرگذای بالایی دارد. میتوان با ساختن یک فیلم جامعه را به رفتار خاصی تحریک کرد یا جامعه را متوجه به چالش و خلا بزرگی کرد اما باید گفت هنر یک شمشیر دولبه است که هم میتواند در خدمت توسعه جامعه باشد و هم میتواند منجر به زوال فرهنگی و اقتصادی آن جامعه شود. برهمین اساس باید تلاش کرد جنبه وحیانی و الهی هنر را در راستای به کمال رسیدن جامعه به خدمت گرفت.
جهانبین‌نیوز: برنامه‌ها و اقدامات شما در حوزه هنری استان چگونه است؟
شیروانی: ما یک دستگاه کاملا تخصصی هستیم و حوزه کاری ما روشن و مشخص است. ما یک دستگاه تخصصی در حوزه هنر هستیم. آفرینش‌های هنری، هنرهای تصویری، هنرهای تجسمی، موسیقی و در کنار اینها فرهنگ و مطالعات پایداری از مهمترین بخش‌های حوزه کاری ماست.
پرداختن به هنر دینی و ارزشی منبعث از ارزش‌های ملی و اسلامی و خلق اثر، کشف و پرورش استعدادها و حمایت از هنرمندان مهمترین رسالت ما در حوزه هنری است.
جهانبین‌نیوز: ریشه نگرانی رهبر انقلاب در مقوله فرهنگ و هنر از نگاه شما چیست؟
شیروانی: مقام معظم رهبری خود یک چهره فرهنگی هستند و ۸۰ درصد از رویکردهای ایشان فرهنگی است و تاکید زیادی روی این مقوله دارند. ایشان در جلسه‌ای که سال گذشته با اعضای شورای انقلاب فرهنگی داشتند به صراحت فرهنگ را زیربنای مابقی ساحت‌های وجودی جامعه دانستند. اگر رفتارهای اجتماعی یک جامعه و برون‌دادهای آن با ارزش‌های حاکم فاصله پیدا کنند و جامعه گرفتار ناهنجاری‌های فردی و اجتماعی شود، بی‌شک زنگ خطر برای آن جامعه به صدا در خواهد آمد. متاسفانه همانطور که ایشان در جمع مردم خراسان گفتند، نوع زندگی و سبک زندگی که هر روز در حال رواج یافتن بیشتر در بین ماست نگران‌کننده است. چشم و گوش بسته و بی‌توجه به ارزش‌های خود به استقبال مصرف‌گرایی وارداتی رفتن نگران‌کننده است. رعایت نکردن و بی‌توجه بودن به مدنیت و قانون در بین ما نگران‌کننده است و البته بی‌توجهی مسئولان و نداشتن برنامه و کم‌اهمیت تلقی کردن فرهنگ و هنر و همه توجه را به اقتصاد، آن هم تعریفی ناقص، معطوف کردن صدمات زیادی برای ما خواهد داشت. در جهان سرشار از مبادله و ارتباطات امروز که حصر و مرز از جهان برداشته شده اگر در فرهنگ و هنر برنامه و چشم‌انداز و استراتژی نداشته باشیم بی‌شک منفعل و متزلزل خواهیم بود. ایشان چون از اهمیت این موضوع به خوبی باخبرند و اوضاع را هوشمندانه رصد می‌کنند از این نگرانند که وقتی مسئولان ما از اهمیت توجه ویژه به فرهنگ و هنر و الزام آن باخبر شوند که شاید دیر باشد. البته صرف باخبر شدن از اهمیت این مهم کافی نیست بلکه فرهنگ و امور این وادی باید تبدیل به دغدغه مسئولان شود. و همنشینی اقتصاد با فرهنگ در شعار سال هم دلیل دیگری بر دغدغه‌های مقام معظم رهبری است که هم مسئولان و هم آحاد جامعه باید نسبت به آن توجه لازم را داشته باشند.
جهانبین‌نیوز: اهمیت شعار سال را چگونه تحلیل می‌کنید؟
شیروانی: شعار سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی این را به ما میگوید که اقتصاد هم ریشه در فرهنگ دارد. اگر معضلات اقتصادی در جامعه وجود دارد باید آن را ریشهیابی فرهنگی کرد. باید فرهنگ‌سازی کنیم که همه نسبت به اقتصادمان مسئولیت‌پذیر شویم. این شعار یک پیام هم به مسئولان و هم به مردم دارد که اگر در جامعه کار فرهنگی کنیم اقتصاد ما به سامان میشود. اما از سوی دیگر فعالیت‌های فرهنگی هنری نیز به کمک اقتصاد نیاز دارند. حوزه فرهنگ باید به کمک اقتصاد به سمت خودکفایی پیش برود. اقتصاد باید کمک کند تا جریان‌های فرهنگی هنری قوی و خودکفا شکل بگیرد.
جهانبین‌نیوز: از نگاه شما به عنوان یک مدیر فرهنگی هنری چه آسیب‌ها و چالش‌های فرهنگی مردم استان ما را تهدید می‌کند؟
شیروانی: برای ارائه دادن مصادیق جزیی باید آمار و ارقام ارائه داد اما به طور کلی باید گفت جدی‌ترین چالشی که جامعه کنونی ما را تهدید می‌کند، نوع سبک زندگی و بحران هویت است.
سوگم‌کردگی تهدیدی است که به ما بسیار نزدیک است. مصرف گرایی، تقلیدکورکورانه و دور شدن از خویشتن، بحرانهایی است که بخشی از واقعیت جامعه ما را نشان می‌دهد. ما دارای فرهنگ غنی و اصیلی هستیم که متاسفانه نتوانسته‌ایم از این داشته و فرصت بسیار خوب و بینظیر به نحو درستی بهره بگیریم و این کاستی به شدت مردم استان ما را تهدید می‌کند.
جهانبین‌نیوز: میتوانید مصادیقی از این سوگم‌کردگی در استان را برای نمونه مثال بزنید؟
شیروانی: بله؛ سبک معماری، غذاهای بیرون‌بر و فست‌فودها، طرز پوشش و رفتارهای اجتماعی، پرخاشگری‌ها، مصرف‌گرایی‌ها و به حاشیه رانده شدن مراکز فرهنگی در استان همگی تغییر سبک زندگی مردم استان را نشان می‌دهد. البته باید متذکر شد که ما مشکلی با مدرن و به روز شدن نداریم اما مظاهر روزمره‌گی در شهر ما زیاد شده و این ها همه نگران‌کننده است.
ما بخش خصوصی فعال در حوزه فرهنگ و هنر استان نداریم. این خلا بسیاری از فرصت‌هایی که میتوان بر اساس آن هم به رشد و بالندگی فعالیت‌های فرهنگی هنری استان کمک کرد و از سوی دیگر این حوزه را به خودکفایی برساند را از ما گرفته است.
از سوی دیگر چشم‌اندازی برای فرهنگ و هنر استان ترسیم نشده است. چشم‌اندازی که بر اساس آن تعریف شده باشد که هدف ما برای حوزه فرهنگ و هنر تا 20 سال آینده باید چگونه باشد، ما باید به کجا برسیم و چه سازوکارهایی برای رسیدن به اهدف ما باید تبیین شود. ما در استان نیاز به اتاق فکر فرهنگی داریم که به طور خاص و ویژه بتواند چنین چشم‌اندازی را ترسیم کند که البته شورای فرهنگی عمومی استان نتوانسته از عهده این امر به خوبی برآید.
در استان معضل مدیریتی داریم؛ برای خوب مدیریت کردن باید شناخت حاصل شود و در کنار آن ابزار و امکانات لازم هم وجود داشته دارد که در استان ما گاهی این شناخت از سوی مدیران حاصل نمیشود و گاهی هم چنانچه شناخت وجود داشته ابزار و امکانات لازم را در اختیار آن‌ها قرار داده نمیشود.
در سطح مدیریتی استان، اراده وجود دارد اما باید مدیران شناخت خود را از وضع موجود بیشتر کنند.
جهانبین‌نیوز: سخن پایانی شما؟
شیروانی: پیام هنر پیام مستقیمی نیست بلکه به شکل غیرمستقیم بر جامعه تاثیر می گذارد. اما اثرگذاری بالایی دارد و شاید هیچ ابزاری به مانند هنر نتواند بر مردم جامعه تاثیر بگذارد. برهمین اساس مسئولان باید قدر و ارزش هنر را بدانند و مقام آن را پاس بدارند و برای بالندگی فرهنگ و هنر اسلامی ایرانی اهتمام ویژه‌ای به کار گیرند.
گفت‌و‌گو از خاطره حسین‌زاده
انتهای پیام/ خ ز/
در واقع، همانطور که معظم‌له نیز اشاره فرموده‌اند نقش فرهنگ در زندگی مانند هوایی است که تنفس می‌کنیم، بایستی گفت که در زندگی اجتماعی، فرهنگ به مثابه ظرف است و دیگر اجزای اجتماع همچون اقتصاد، علم و سیاست در حکم مظروف هستند و مسلم است که این ظرف، منطق خود را به مظروفش تحمیل می‌کند. از این رو اینجاست که فرهنگ را جهت‌دهنده به حرکت یک ملت دانسته‌اند و حتی متفکرانی مانند امام خمینی(ره)، راه اصلاح یک ملت را در اصلاح فرهنگی دانسته‌اند و معتقد بودند که اصلاح باید از فرهنگ شروع شود.
در همین راستا یکی از نهادها و مراکزی که میتواند در حوزه فرهنگ و هنر نقش مهم و اثرگذاری ایفا کند، حوزه هنری تبلیغات اسلامی است که در همین رابطه با حجت‌الله شیروانی رئیس این نهاد در استان گفت‌و‌گویی ترتیب داده شده که در ادامه می‌خوانید:
جهانبین‌نیوز: در ابتدا در مورد اینکه حوزه هنری چه نهادی است و چه رسالت‌هایی برعهده دارد، بگوئید؟
شیروانی: حوزه هنری یکی از نهادهای زیرمجموعه دفتر مقام معظم رهبری است و بخشی از فعالیت‌های ما از سوی دفتر مقام معظم رهبری رصد می شود.
در حوزه هنری تلاش می‌کنیم تا باورهای انقلاب اسلامی و اعتقادات نظام را در قالب هنر به منصه ظهور برسانیم. تلاش حوزه این است که شعارهای انقلاب اسلامی را با زبان هنر بیان شود و گفتمان فرهنگی هنری ویژه این جامعه را شکل دهد. حوزه هنری سعی دارد ساختار هنری انقلاب اسلامی ایران را ایجاد کند.
البته ما ادعا نمی کنیم که همه این موارد را به طور کامل محقق کرده‌ایم اما ادعا داریم که تمام تلاش خود را در این راستا قرار داده‌ایم و رهنمودهای مقام معظم رهبری را برای رسیدن به کمال مطلوب که اسم آن را هنر ایرانی اسلامی گذاشته‌ایم، سرلوحه کار خود قرار داده‌ایم.
جهانبین‌نیوز: تعرف شما از هنر چیست؟ هنر مطلوب یک جامعه اسلامی چگونه هنری است؟
شیروانی: نگاه ما به هنر فقط به زیبایی هنر خلاصه نمیشود. هنری که صرفا برای زیبایی هنر باشد مدنظر ما نیست. هنر از دیدگاه ما منشا وحیانی و الهی دارد و مادی نیست.
هنر در نزد ما ملبس به لباس فاخر اسلام و ارزش‌ها و باورهای دینی و سنتی مردم این مرز و بوم است.
زبان هنر تاثیرگذای بالایی دارد. میتوان با ساختن یک فیلم جامعه را به رفتار خاصی تحریک کرد یا جامعه را متوجه به چالش و خلا بزرگی کرد اما باید گفت هنر یک شمشیر دولبه است که هم میتواند در خدمت توسعه جامعه باشد و هم میتواند منجر به زوال فرهنگی و اقتصادی آن جامعه شود. برهمین اساس باید تلاش کرد جنبه وحیانی و الهی هنر را در راستای به کمال رسیدن جامعه به خدمت گرفت.
جهانبین‌نیوز: برنامه‌ها و اقدامات شما در حوزه هنری استان چگونه است؟
شیروانی: ما یک دستگاه کاملا تخصصی هستیم و حوزه کاری ما روشن و مشخص است. ما یک دستگاه تخصصی در حوزه هنر هستیم. آفرینش‌های هنری، هنرهای تصویری، هنرهای تجسمی، موسیقی و در کنار اینها فرهنگ و مطالعات پایداری از مهمترین بخش‌های حوزه کاری ماست.
پرداختن به هنر دینی و ارزشی منبعث از ارزش‌های ملی و اسلامی و خلق اثر، کشف و پرورش استعدادها و حمایت از هنرمندان مهمترین رسالت ما در حوزه هنری است.
جهانبین‌نیوز: ریشه نگرانی رهبر انقلاب در مقوله فرهنگ و هنر از نگاه شما چیست؟
شیروانی: مقام معظم رهبری خود یک چهره فرهنگی هستند و ۸۰ درصد از رویکردهای ایشان فرهنگی است و تاکید زیادی روی این مقوله دارند. ایشان در جلسه‌ای که سال گذشته با اعضای شورای انقلاب فرهنگی داشتند به صراحت فرهنگ را زیربنای مابقی ساحت‌های وجودی جامعه دانستند. اگر رفتارهای اجتماعی یک جامعه و برون‌دادهای آن با ارزش‌های حاکم فاصله پیدا کنند و جامعه گرفتار ناهنجاری‌های فردی و اجتماعی شود، بی‌شک زنگ خطر برای آن جامعه به صدا در خواهد آمد. متاسفانه همانطور که ایشان در جمع مردم خراسان گفتند، نوع زندگی و سبک زندگی که هر روز در حال رواج یافتن بیشتر در بین ماست نگران‌کننده است. چشم و گوش بسته و بی‌توجه به ارزش‌های خود به استقبال مصرف‌گرایی وارداتی رفتن نگران‌کننده است. رعایت نکردن و بی‌توجه بودن به مدنیت و قانون در بین ما نگران‌کننده است و البته بی‌توجهی مسئولان و نداشتن برنامه و کم‌اهمیت تلقی کردن فرهنگ و هنر و همه توجه را به اقتصاد، آن هم تعریفی ناقص، معطوف کردن صدمات زیادی برای ما خواهد داشت. در جهان سرشار از مبادله و ارتباطات امروز که حصر و مرز از جهان برداشته شده اگر در فرهنگ و هنر برنامه و چشم‌انداز و استراتژی نداشته باشیم بی‌شک منفعل و متزلزل خواهیم بود. ایشان چون از اهمیت این موضوع به خوبی باخبرند و اوضاع را هوشمندانه رصد می‌کنند از این نگرانند که وقتی مسئولان ما از اهمیت توجه ویژه به فرهنگ و هنر و الزام آن باخبر شوند که شاید دیر باشد. البته صرف باخبر شدن از اهمیت این مهم کافی نیست بلکه فرهنگ و امور این وادی باید تبدیل به دغدغه مسئولان شود. و همنشینی اقتصاد با فرهنگ در شعار سال هم دلیل دیگری بر دغدغه‌های مقام معظم رهبری است که هم مسئولان و هم آحاد جامعه باید نسبت به آن توجه لازم را داشته باشند.
جهانبین‌نیوز: اهمیت شعار سال را چگونه تحلیل می‌کنید؟
شیروانی: شعار سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی این را به ما میگوید که اقتصاد هم ریشه در فرهنگ دارد. اگر معضلات اقتصادی در جامعه وجود دارد باید آن را ریشهیابی فرهنگی کرد. باید فرهنگ‌سازی کنیم که همه نسبت به اقتصادمان مسئولیت‌پذیر شویم. این شعار یک پیام هم به مسئولان و هم به مردم دارد که اگر در جامعه کار فرهنگی کنیم اقتصاد ما به سامان میشود. اما از سوی دیگر فعالیت‌های فرهنگی هنری نیز به کمک اقتصاد نیاز دارند. حوزه فرهنگ باید به کمک اقتصاد به سمت خودکفایی پیش برود. اقتصاد باید کمک کند تا جریان‌های فرهنگی هنری قوی و خودکفا شکل بگیرد.
جهانبین‌نیوز: از نگاه شما به عنوان یک مدیر فرهنگی هنری چه آسیب‌ها و چالش‌های فرهنگی مردم استان ما را تهدید می‌کند؟
شیروانی: برای ارائه دادن مصادیق جزیی باید آمار و ارقام ارائه داد اما به طور کلی باید گفت جدی‌ترین چالشی که جامعه کنونی ما را تهدید می‌کند، نوع سبک زندگی و بحران هویت است.
سوگم‌کردگی تهدیدی است که به ما بسیار نزدیک است. مصرف گرایی، تقلیدکورکورانه و دور شدن از خویشتن، بحرانهایی است که بخشی از واقعیت جامعه ما را نشان می‌دهد. ما دارای فرهنگ غنی و اصیلی هستیم که متاسفانه نتوانسته‌ایم از این داشته و فرصت بسیار خوب و بینظیر به نحو درستی بهره بگیریم و این کاستی به شدت مردم استان ما را تهدید می‌کند.
جهانبین‌نیوز: میتوانید مصادیقی از این سوگم‌کردگی در استان را برای نمونه مثال بزنید؟
شیروانی: بله؛ سبک معماری، غذاهای بیرون‌بر و فست‌فودها، طرز پوشش و رفتارهای اجتماعی، پرخاشگری‌ها، مصرف‌گرایی‌ها و به حاشیه رانده شدن مراکز فرهنگی در استان همگی تغییر سبک زندگی مردم استان را نشان می‌دهد. البته باید متذکر شد که ما مشکلی با مدرن و به روز شدن نداریم اما مظاهر روزمره‌گی در شهر ما زیاد شده و این ها همه نگران‌کننده است.
ما بخش خصوصی فعال در حوزه فرهنگ و هنر استان نداریم. این خلا بسیاری از فرصت‌هایی که میتوان بر اساس آن هم به رشد و بالندگی فعالیت‌های فرهنگی هنری استان کمک کرد و از سوی دیگر این حوزه را به خودکفایی برساند را از ما گرفته است.
از سوی دیگر چشم‌اندازی برای فرهنگ و هنر استان ترسیم نشده است. چشم‌اندازی که بر اساس آن تعریف شده باشد که هدف ما برای حوزه فرهنگ و هنر تا 20 سال آینده باید چگونه باشد، ما باید به کجا برسیم و چه سازوکارهایی برای رسیدن به اهدف ما باید تبیین شود. ما در استان نیاز به اتاق فکر فرهنگی داریم که به طور خاص و ویژه بتواند چنین چشم‌اندازی را ترسیم کند که البته شورای فرهنگی عمومی استان نتوانسته از عهده این امر به خوبی برآید.
در استان معضل مدیریتی داریم؛ برای خوب مدیریت کردن باید شناخت حاصل شود و در کنار آن ابزار و امکانات لازم هم وجود داشته دارد که در استان ما گاهی این شناخت از سوی مدیران حاصل نمیشود و گاهی هم چنانچه شناخت وجود داشته ابزار و امکانات لازم را در اختیار آن‌ها قرار داده نمیشود.
در سطح مدیریتی استان، اراده وجود دارد اما باید مدیران شناخت خود را از وضع موجود بیشتر کنند.
جهانبین‌نیوز: سخن پایانی شما؟
شیروانی: پیام هنر پیام مستقیمی نیست بلکه به شکل غیرمستقیم بر جامعه تاثیر می گذارد. اما اثرگذاری بالایی دارد و شاید هیچ ابزاری به مانند هنر نتواند بر مردم جامعه تاثیر بگذارد. برهمین اساس مسئولان باید قدر و ارزش هنر را بدانند و مقام آن را پاس بدارند و برای بالندگی فرهنگ و هنر اسلامی ایرانی اهتمام ویژه‌ای به کار گیرند.
گفت‌و‌گو از خاطره حسین‌زاده
انتهای پیام/ خ ز/
