چرا متن جدید توافق شده بین ایران و ۱+۵ منتشر نمی شود؟

حامد علوی
دو عضو هیئت مذاکره کننده ایرانی تا کنون تایید کرده اند که ایران و ۱+۵ به یک متن جدید دست پیدا کرده اند که این متن مبنای اقدامات آنها در اجرای گام اول توافق ژنو از ۳۰ دی خواهد بود.

روز گذشته اعلام شد که ایران و ۱+۵ به برداشتی واحد و یکسان از توافق ژنو رسیده اند و اجرای گام اول این توافق را از روز ۳۰ دی ۱۳۹۲ (۲۰ ژانویه ۲۰۱۴) آغاز خواهند کرد.

اما نکته ای که عموما از نظرها پنهان مانده اذعان تیم ایرانی است که به این نکته به جز توافق ژنو اکنون یک متن جدید میان دو طرف وجود دارد که این متن تعیین کننده نحوه عمل دو طرف از تاریخ ۳۰ دی به بعد خواهد بود.

این متن در مذاکرات کارشناسی میان ایران و ۱+۵ نوشته و در مذاکرات عراقچی- اشمید نهایی شده و «ایران هسته ای» مطلع شده است که بخش اصلی آن بین ۹ تا ۱۰ صفحه است.

حمید بعیدی نژاد عضو تیم مذاکره کننده ایران و رییس هیئت کارشناسی نخستین کسی است که وجود این متن را تایید کرده است.

وی روز ۱۰ دی به ایسنا گفته است که دو طرف در مذاکرات کارشناسی به یک گزارش جمع بندی نهایی رسیده اند.

سید عباس عراقچی، دیگر مذاکره کننده ایرانی با صراحت بیشتری تایید می کند که ایران و ۱+۵ یک متن جدید نوشته اند.

عراقچی در کنفرانس خبری روز ۲۲ دی خود در این باره می گوید: «منتشر کردن متن به دست آمده درباره اجرای توافق به معنای رسمیت دادن به آن است و از آن جا که توافق شفاهی (NONE PAPAR) است، انتشار آن ضرورتی ندارد».

پنهانکاری طرف ایرانی درباره متن تفسیری جدید در حالی است که این متن بر خلاف اظهارات آقای عراقچی دارای اهمیت بسیار زیادی است چرا که اکنون عملا این متن جانشین توافق ۳ آذر شده و از روز ۳۰ دی که اجرای توافق آغاز می شود، طرفین این متن را اجرا خواهند کرد نه متن کلی و مبهم طرح اقدام مشترک ژنو را که از ابتدا هم معلوم بود بدون یک ضمیمه تفسیری قابل اجرا نیست.

اظهارات آقای عراقچی در این باره که این متن غیر رسمی است هم تعجب برانگیز و این پرسش را بوجود می آورد که اگر این متن تا این حد کم اهمیت است، پس چرا بناست مبنای اجرا قرار گیرد.

کارشناسان می گویند اگر تیم مذاکره کننده که در واقع در حال معامله بر سر برخی از اساسی ترین حقوق ملت ایران است، خواستار تداوم حمایت اجتماعی از خویش است باید این رویه پنهانکارانه را کنار گذاشته و همانقدر که با طرف غربی صادق است، با ملت ایران هم صادق باشد.

بنابر اطلاع «ایران هسته ای» متن تفسیری جدید مملو از جزئیات است و در واقع این متن است که معلوم می کند ایران دقیقا و چگونه چه چیزی داده و چه چیزی گرفته است.

در ادبیات دیپلماتیک هم آنچه آقای عراقچی NONE PAPER خوانده اغلب به سندی گفته می شود که حاوی منظور و هدف واقعی دو طرف فارغ از تعارفات دیپلماتیک است.

اگرچه جامعه ایرانی از طریق گزارش های آژانس متوجه خواهد شد که جزئیات این توافق چیست، ولی رفتار تیم ایرانی در عدم انتشار آن بی شک فراموش نخواهد شد.