قيام امام حسين(ع) نه براي قدرت و نه براي بيش خواهي از دنياي ناچيز بود بلکه اين قيام پايه گذار عدالت،امربه معروف و نهي از منکر و برپايي حکوت اسلامي بود.
۰
تاریخ انتشارپنجشنبه ۳۰ مهر ۱۳۹۴ - ۱۶:۵۱
کد مطلب : ۲۵۱۳۲
يادداشت/
حرکت امام حسين(ع) در واقع عاشورا حرکتي تاريخي و فراموش ناشدني
به گزارش جهانبین نیوز به نقل از هفت چشمه، رضا طهماسبي در يادداشتي در خصوص علت قيام امام حسين(ع) نوشت:اين که امام حسين(ع) براي چه چيزي قيام کرد و آيا عاشورا صرفاً يک حرکت اصلاح طلبانه ديني بود يا يک حرکت سياسي براي کسب قدرت و يا اينکه هدفي بزرگ تر در پس قيام با شکوه امام حسين بوده است جزء سوالاتي است که هميشه ذهن عده اي را مشغول مي کند و اگرچه عده ي زيادي نيز براي يافتن پاسخي درست به اين سوال تلاش کردند اما شايد جواب اين سوالات را بتوان از زبان خود امام حسين(ع) شنيد.
خطبه ي امام حسين(ع) در منا و در جمع اصحاب بزرگ و با نفوذ پيامبر که پيش از مرگ معاويه ايراد شد پاسخ بسياري از سوالات ما را در خود دارد.
توبيخ بزرگترين و با نفوذ ترين اصحاب پيامبر توسط امام حسين
در ابتداي خطبه امام حسين با لحني تند اصحاب با نفوذ پيامبر را که جايگاه بلندي در نزد مردم داشتند را توبيخ مي کند و آن ها را به عبرت گرفتن از سرنوشت قوم يهود دعوت مي کند:
عبرت بگيريد اي مردم!!از نکوهش خداوند به عالمان يهودي که «چرا خداگرايان و دانشمندان ديني مردم را از گفتار گناه آلودشان باز نمي دارند» و آن جا که فرمود « آنان که از بني اسرائيل کافر شدند از مهرباني خدا دور شدند…وچه بد است آنچه مي کردند»و بدانيد که خداوند آنان را به سبب سکوت در برابر ستمگران نکوهش کرده است،آنان بر ستم و ستم گر قيام نمي کردند زيرا طمع رسيدن به مال و جاهي از ستمگران را داشتند و يا ترس رسيدن آسيبي از آن ها.
و خدا اينچنين گفت « از مردمان نترسيد و از من بترسيد»
امر به معروف و نهي از منکر به عنوان يک حرکت ديني و سياسي
در ادامه امام حسين اهميت امربه معروف و نهي از منکر را متذکر مي شود و نه تنها آن را جنبشي براي اصلاح دين و رفتارهاي ضد ديني مي داند بلکه يک حرکت سياسي براي مبارزه با ظلم و ستم و برقراري عدالت اجتماعي معرفي مي کند:
و چنين گفت که«انسان هاي با ايمان دوستان يکديگرند تا به نيکي فراخوانند و از بدي بازدارند»
و بدانيد که خدا سخنش را با «فراخواني به نيکي و باز داشتن از بدي»(امر به معروف و نهي از منکر) آغاز کرده زيرا آگاه بود که اگر اين دستور اجرا شود تمام دستورات الهي ديگر -چه آسان و چه دشوار- برپا خواهد شدو اين اصل به معناي فراخواندن به اسلام و رد ستم و ايستادگي در برابر ستمگر و تقسيم سرمايه هاي عمومي جامعه و سرمايه هايي که از جنگ به دست آمده و جمع آوري زکات از جاي خود و تقسيم آن در جاي خود است.
سرزنش بزرگان اسلام به خاطر سکوت در برابر بي عدالتي و بي ديني
امام حسين(ع) همچنين بزرگان اسلام را به خاطر سکوت در برابر بي عدالتي و بي ديني سرزنش مي کند و به نوعي آن ها را از برگشتن به تعصبات قومي و قبيله اي جاهلي که جايگزين تعصبات ديني و الهي مي شود بر حذر مي دارد:
حق ناتوانان را تباه کرده ايد ولي براي آنچه که حق خود مي پنداريد به پا خواسته ايد و به آن دست يافته ايد، نه ثروتي در راه خدا داده ايد و نه جاني به خطر افکنده ايد نه براي خدا با گروهي در افتاده ايد.شما کساني هستيد که آرزوي بهشت مي کنيد و و همجواري با پيامبران را مي جوييد و ايمني از خشم خدارا مي خواهيد اما من مي ترسم که انتقامي از انتقام هاي خداوندي بر شما فرود آيد زيرا شما از بزرگواري خدا به جايگاهي دست يافته ايد که بر ديگران برتري و پيشتازي داريد و حال آنکه خداشناسان و نيکان حقيقي از مردم بزرگداشتي نمي بينند.و بدانيد که شما به خاطر خداوند در ميان مردم ارجمنديد و اکنون بگوييد که چرا از شکستن برخي از پيمان هاي پدرانتان در هراسيد اما از از شکستن عهد الهي در برابر چشمانتان نمي ترسيد؟
بي توجهي به معلولين و ناتوانان
امام حسين(ع) يکي از بزرگترين مشکلات جامعه آن روز را عدم توجه به ناتوانان و معلولان مي دارد و براي بار چندم اصحاب با نفوذ پيامبر را مقصر مي داند:
و پيمان هاي پيامبر بي مقدار گشته و شما بي توجهيد و نابينايان و ناشنوايان و ناتوانان در تمامي سرزمين هاي اسلامي تنها مانده اند و کسي بر آن ها مهرباني نمي کند و شما نيز در حد مسئوليت خود و به قدر توانايي خويش قدمي بر نمي داريد و به آنان که در اين مسيرند ياري نمي رسانيد و با سازش با ستم پيشگان در آسودگي هستيد
ولايت فقيه اساس دين اسلام
امام، اصحاب پيامبر را به برقراري حکومت اسلامي با پيشوايي و ولايت فقها دعوت مي کند و به نوعي بحث ولايت فقيه را در ۱۴۰۰ سال پيش مطرح مي کند:
زمام کارها و اجراي فرامين بايد به دست دانشمندان الهي باشد که به دستورات خداوند آگاهند و بر روا و نارواي الهي امين.اين پايگاه از شما گرفته شد و آن را از شما نگرفتند مگر به سبب پراکندگي شما از حق و دوري شما از روش پيامبر
ستم بني اميه به مستضعفان
در اينجا نيز امام حسين دوباره از مستضعفان و ناتوانان ياد مي کند و از ظلم بني اميه شکايت مي کند و مقصر اين ظلم را اصحاب و بزرگان اسلام معرفي مي کند:
شما ناتوانان را به چنگ ستم پيشگان کشانديد که ستم پيشگان گروهي را ناتوان کنند و درمانده ي تامين حداقل هاي زندگي انساني،و آن ها را تمسخر کنند و سرزمين ها را به خواست خود و به نظر و دلخواه خويش زير و زبر و دگرگونه کنند و تبهکارانه ،از روي گستاخي نسبت به خداوند قدرتمند، دل به رسوايي و هوسراني بسپارند و از چيزي پروا نکنند.
در هر شهري سخنراني زبان باز و حيله گر بر منبر مساجد دارند و سرزمين هاي اسلامي بي دفاع زير پاي آنان مانده است .
دستشان در همه جا باز است و مردم برده وار در اختيار آنانند و اين مردم دست ظلمي را که بر سر آنان زده مي شود را نمي توانند دور کنند.
گروهي خودکامه اند که بر ناتوانان هجوم مي برند و بر آنان سخت مي گيرند و گروهي ديگر فرمانرواياني اند که خدا و روز رستاخيز را نمي شناسند..شگفتا!و چرا در شگفتي نباشم که زمين در چنگ ستم پيشه اي حيله گر و باج ستان و نابکار است که بر مومنان رحم نمي کند و ستمگرانه فرمانروايي مي کند.
نه براي قدرت و نه براي بيش خواهي از دنياي ناچيز
در پايان امام حسين(ع) به کلي هر گونه انگيزه مادي را براي افراشتن پرچم قيام را نفي مي کند و در عين حال دوباره تاکيد مي کند که يکي از بزرگترين دلايل قيامش برپايي حکومت اسلامي و برقراري عدالت اجتماعي است:
و خدايا تو آگاهي که آنچه بر ما رفت نه سبب تمايل به قدرت بود و نه بيش خواهي از دنياي ناچيز که ما مي خواستيم نشانه هاي دين را آشکار و هويدا کنيم و سرزمين هاي تو را اصلاح کنيم تا ستمديدگان به ايمني برسند و آن چه که تو مقرر داشته اي اجرا شود.
خطبه ي امام حسين در منا از جمله متون ارزشمندي است که نکات زيادي را مي توان از آن برداشت کرد و بدون شک ديدن قيام پرشکوه امام حسين(ع) از اين زاويه مي تواند نکات تازه اي را در اين زمينه روشن کند.
انتهاي پيام1020ج /۵۷۰ه
خطبه ي امام حسين(ع) در منا و در جمع اصحاب بزرگ و با نفوذ پيامبر که پيش از مرگ معاويه ايراد شد پاسخ بسياري از سوالات ما را در خود دارد.
توبيخ بزرگترين و با نفوذ ترين اصحاب پيامبر توسط امام حسين
در ابتداي خطبه امام حسين با لحني تند اصحاب با نفوذ پيامبر را که جايگاه بلندي در نزد مردم داشتند را توبيخ مي کند و آن ها را به عبرت گرفتن از سرنوشت قوم يهود دعوت مي کند:
عبرت بگيريد اي مردم!!از نکوهش خداوند به عالمان يهودي که «چرا خداگرايان و دانشمندان ديني مردم را از گفتار گناه آلودشان باز نمي دارند» و آن جا که فرمود « آنان که از بني اسرائيل کافر شدند از مهرباني خدا دور شدند…وچه بد است آنچه مي کردند»و بدانيد که خداوند آنان را به سبب سکوت در برابر ستمگران نکوهش کرده است،آنان بر ستم و ستم گر قيام نمي کردند زيرا طمع رسيدن به مال و جاهي از ستمگران را داشتند و يا ترس رسيدن آسيبي از آن ها.
و خدا اينچنين گفت « از مردمان نترسيد و از من بترسيد»
امر به معروف و نهي از منکر به عنوان يک حرکت ديني و سياسي
در ادامه امام حسين اهميت امربه معروف و نهي از منکر را متذکر مي شود و نه تنها آن را جنبشي براي اصلاح دين و رفتارهاي ضد ديني مي داند بلکه يک حرکت سياسي براي مبارزه با ظلم و ستم و برقراري عدالت اجتماعي معرفي مي کند:
و چنين گفت که«انسان هاي با ايمان دوستان يکديگرند تا به نيکي فراخوانند و از بدي بازدارند»
و بدانيد که خدا سخنش را با «فراخواني به نيکي و باز داشتن از بدي»(امر به معروف و نهي از منکر) آغاز کرده زيرا آگاه بود که اگر اين دستور اجرا شود تمام دستورات الهي ديگر -چه آسان و چه دشوار- برپا خواهد شدو اين اصل به معناي فراخواندن به اسلام و رد ستم و ايستادگي در برابر ستمگر و تقسيم سرمايه هاي عمومي جامعه و سرمايه هايي که از جنگ به دست آمده و جمع آوري زکات از جاي خود و تقسيم آن در جاي خود است.
سرزنش بزرگان اسلام به خاطر سکوت در برابر بي عدالتي و بي ديني
امام حسين(ع) همچنين بزرگان اسلام را به خاطر سکوت در برابر بي عدالتي و بي ديني سرزنش مي کند و به نوعي آن ها را از برگشتن به تعصبات قومي و قبيله اي جاهلي که جايگزين تعصبات ديني و الهي مي شود بر حذر مي دارد:
حق ناتوانان را تباه کرده ايد ولي براي آنچه که حق خود مي پنداريد به پا خواسته ايد و به آن دست يافته ايد، نه ثروتي در راه خدا داده ايد و نه جاني به خطر افکنده ايد نه براي خدا با گروهي در افتاده ايد.شما کساني هستيد که آرزوي بهشت مي کنيد و و همجواري با پيامبران را مي جوييد و ايمني از خشم خدارا مي خواهيد اما من مي ترسم که انتقامي از انتقام هاي خداوندي بر شما فرود آيد زيرا شما از بزرگواري خدا به جايگاهي دست يافته ايد که بر ديگران برتري و پيشتازي داريد و حال آنکه خداشناسان و نيکان حقيقي از مردم بزرگداشتي نمي بينند.و بدانيد که شما به خاطر خداوند در ميان مردم ارجمنديد و اکنون بگوييد که چرا از شکستن برخي از پيمان هاي پدرانتان در هراسيد اما از از شکستن عهد الهي در برابر چشمانتان نمي ترسيد؟
بي توجهي به معلولين و ناتوانان
امام حسين(ع) يکي از بزرگترين مشکلات جامعه آن روز را عدم توجه به ناتوانان و معلولان مي دارد و براي بار چندم اصحاب با نفوذ پيامبر را مقصر مي داند:
و پيمان هاي پيامبر بي مقدار گشته و شما بي توجهيد و نابينايان و ناشنوايان و ناتوانان در تمامي سرزمين هاي اسلامي تنها مانده اند و کسي بر آن ها مهرباني نمي کند و شما نيز در حد مسئوليت خود و به قدر توانايي خويش قدمي بر نمي داريد و به آنان که در اين مسيرند ياري نمي رسانيد و با سازش با ستم پيشگان در آسودگي هستيد
ولايت فقيه اساس دين اسلام
امام، اصحاب پيامبر را به برقراري حکومت اسلامي با پيشوايي و ولايت فقها دعوت مي کند و به نوعي بحث ولايت فقيه را در ۱۴۰۰ سال پيش مطرح مي کند:
زمام کارها و اجراي فرامين بايد به دست دانشمندان الهي باشد که به دستورات خداوند آگاهند و بر روا و نارواي الهي امين.اين پايگاه از شما گرفته شد و آن را از شما نگرفتند مگر به سبب پراکندگي شما از حق و دوري شما از روش پيامبر
ستم بني اميه به مستضعفان
در اينجا نيز امام حسين دوباره از مستضعفان و ناتوانان ياد مي کند و از ظلم بني اميه شکايت مي کند و مقصر اين ظلم را اصحاب و بزرگان اسلام معرفي مي کند:
شما ناتوانان را به چنگ ستم پيشگان کشانديد که ستم پيشگان گروهي را ناتوان کنند و درمانده ي تامين حداقل هاي زندگي انساني،و آن ها را تمسخر کنند و سرزمين ها را به خواست خود و به نظر و دلخواه خويش زير و زبر و دگرگونه کنند و تبهکارانه ،از روي گستاخي نسبت به خداوند قدرتمند، دل به رسوايي و هوسراني بسپارند و از چيزي پروا نکنند.
در هر شهري سخنراني زبان باز و حيله گر بر منبر مساجد دارند و سرزمين هاي اسلامي بي دفاع زير پاي آنان مانده است .
دستشان در همه جا باز است و مردم برده وار در اختيار آنانند و اين مردم دست ظلمي را که بر سر آنان زده مي شود را نمي توانند دور کنند.
گروهي خودکامه اند که بر ناتوانان هجوم مي برند و بر آنان سخت مي گيرند و گروهي ديگر فرمانرواياني اند که خدا و روز رستاخيز را نمي شناسند..شگفتا!و چرا در شگفتي نباشم که زمين در چنگ ستم پيشه اي حيله گر و باج ستان و نابکار است که بر مومنان رحم نمي کند و ستمگرانه فرمانروايي مي کند.
نه براي قدرت و نه براي بيش خواهي از دنياي ناچيز
در پايان امام حسين(ع) به کلي هر گونه انگيزه مادي را براي افراشتن پرچم قيام را نفي مي کند و در عين حال دوباره تاکيد مي کند که يکي از بزرگترين دلايل قيامش برپايي حکومت اسلامي و برقراري عدالت اجتماعي است:
و خدايا تو آگاهي که آنچه بر ما رفت نه سبب تمايل به قدرت بود و نه بيش خواهي از دنياي ناچيز که ما مي خواستيم نشانه هاي دين را آشکار و هويدا کنيم و سرزمين هاي تو را اصلاح کنيم تا ستمديدگان به ايمني برسند و آن چه که تو مقرر داشته اي اجرا شود.
خطبه ي امام حسين در منا از جمله متون ارزشمندي است که نکات زيادي را مي توان از آن برداشت کرد و بدون شک ديدن قيام پرشکوه امام حسين(ع) از اين زاويه مي تواند نکات تازه اي را در اين زمينه روشن کند.
انتهاي پيام1020ج /۵۷۰ه