حکمت بیماری ها از زبان امام صادق علیه السلام

در مورد اول؛ انسان برای رسیدن به کمال نیاز دارد تا در سختی ها قرار گیرد، در بُعد معنوی که قطعاً اثر سختی ها در شکل گیری شخصیت انسان اثبات شده است و مولانا مثال جالبی را می آورد و می گوید: وقتی گندم به حد مشخصی از رشد رسید باید با داس بریده شود (یکی از دردناکنرین سختی ها برای گندم)، سپس خرمن کوبی شود و با پتک ها محکم بر سرش کوفته شود تا سره از ناسره جدا شود، سپس زیر سنگینی سهمگین آسیاب ذره ذره شود و خرد شود تا آرد شود، سپس با آب خمیر شود، سپس بماند و ترشیده شود، سپس داخل آتش برود و در آتش بماند و آتش سوزان را تحمل بیاورد ولی کم کم عطر نان بلند می شود!! یعنی این سختی ها موجب به کمال رسیدن گندم شد که حالا می تواند خوراک انسان کامل شود و انسان کامل می تواند به لقاء واقعی حق برسد و گرنه در همان مراحل اولیه اگر میماند خوراک حمار بیش نبود!

در خصوص جسم هم همین است اگر بیماری ها، هرگاه لازم شود، ظاهر نشوند، سیستم ها و سامانه های بدن رشد پیدا نمی کنند و در مراحل اولیه و ضعیف می مانند. بطور مثال: سیستم بسیار مهم ایمنی بدن در هر بار بیماری مثل سرماخوردگی، سایر بیماری های ویروسی و باکتریایی مثل آکنه، ضربه های کاری و ورزشی و زخم ها تمرین می کند و در واقع هر کدام از این ابتلاء ها یک مانور و یک تمرین نظامی برای این سامانه هستند و آن را قوی نگه می دارند تا در صورت بروز بیماری های جدی تر، از بدن محافظت نمایند. حال تصور کنید فردی در عمر خود هیچ بیماری ای را تجربه نکرده باشد، دقیقاً مانند ارتش یک کشور است که اصلاً تمرین ها و مانورهای نظامی را تجربه نکرده است و بسیار ضعیف و ناکار آمد است. بطور مثال سیستم ایمنی بدن در کمبود اندک انرژی سلولی، سر درگم می شود و ممکن است خیلی زود قدرت تشخیص سلول های خودی را از غیر خودی از دست بدهد و لذا فرد دچار بیماری های خود ایمنی مثل ام اس، برص، لوپوس یا آرتریت روماتوئید گردد.

پس بیماری می تواند ابتلاء برای ارتقاء سطح قدرت دفاعی و تکامل جسم و روح ما باشد و از طرفی بیماری ممکن است یک آزمون الهی برای انسان باشد تا میزان بندگی و صبر انسان در برابر ناملایمات برخود او اثبات شود.

بعضی انسان های وارسته وقتی متوجه می شوند که مبتلا به بیماری مهمی شده اند، این بیماری بهانه ای می شود برای ارتباط بهتر و عاشقانه تر با معبود و با این مسئله به عنوان یک عارف و عاشق خداوند متعال برخورد می کنند و خداوند را برای ایجاد چنین موقعیتی شکر می کنند.

یکی درد و یکی درمان پسندد

یکی وصل و یکی هجران پسندد

من از درمان و درد و وصل و هجران

پسندم آنچه را جانان پسندد

مورد بعدی؛ ناشی از کیفر عمل نکردن به دستورات الهی است، به هر حال خداوند تعالی برای سلامت و بهداشت بندگان دستورات فراوانی در قالب وحی و سخنان معصومان علیهم السلام به ما رسانده است، بطور مثال امام صادق علیه السلام در جواب یهودیان در خصوص اینکه چرا در قرآن زیاد مطالب طبی نیست می فرمایند، در قرآن یک عبارت است که آن تمام طب است و آن این است:

كُلُواْ وَاشْرَبُواْ وَلاَ تُسْرِفُواْ (بخورید و بیاشامید ولی زیاده روی نکنید) (سوره الاعراف آیه ۳۱)

حال اگر مردم به این دستورات عمل نکنند و همانگونه که الان خیلی شایع است، پرخوری کنند. در نتیجه سلول ها در اثر انباشتگی، دچار اختلال عملکرد می شوند و افراد بیمار شده و خیلی زودتر از حد واقعی عمرشان می میرند. لذا این بیماری ها کیفر عدم رعایت دستورات الهی است.

و یا بطور نمونه اگر بیمار دستورات طبیبان آگاه و مجرب را رعایت نکند و توجه به پرهیز های ارائه شده در خصوص غذاها، عدم مصرف چای سبز و سیاه، عدم مصرف روغن های نباتی مایع، جامد و مخصوص سرخ کردنی صنعتی، عدم مصرف نوشابه و ماء الشعیرهای صنعتی، عدم مصرف گوشت مرغ و گاو و امثالهم نکند، پس از مدتی دچار کیفر عدم رعایت دستورات می شود که عبارت است از انواع بیماری های مهلک مثل مرض قند، فشار خون و بیماری های خود ایمنی و ...

در مورد آخر؛ این دنیا محل آزمون است و محل ماندن و قرارگاه دائمی ما نیست و باید پس از اتمام تلاش هایمان در این عالم فانی برای رسیدگی به اعمالمان به عالم باقی سفر کنیم و لذا ابتلاء به یک بیماری، ممکن است یکی از ابزار مرگ و انتقال از این عالم باشد.

كلُّ مَنْ عَلَيهَا فَانٍ ‏(۲۶) وَ يَبْقَي وَجْهُ رَبِّك ذُو الجَْلَلِ وَ الاكْرَامِ (۲۷) (سوره مبارکه الرحمن)

هر چه بر گرده زمين است نابود مي‏شود (۲۶)

تنها ذات پروردگارت باقي مي‏ماند، چون او داراي صفات جلال و جمال است (۲۷)