این روزها که به مذاکرات جامع و یا اصطلاحا توافق جامع در مذاکرات هسته ای نزدیک میشویم، لازم است وقایع چند ماه اخیر پس از توافق ژنو میان ایران و گروه ۵+۱ با دید موشکافانه ای مورد بررسی قرار گیرد تا بتوان از نتیجه این تجزیه و تحلیل ها به رهیافت دقیق و قابل اتکایی برای ادامه مذاکرات و نحوه تعامل با طرف غربی دست یافت.
موضوع مذاکرات هسته ای میان ایران و ۵+۱ بدون شک این روزها مهمترین مسئله سیاسی مطرح در کشور است.آنچنانکه بدون اغراق می توان گفت بحث مذاکرات هسته ای با روندی که دولت در پیش گرفته است، نه تنها بر همه مسایل و شئونات حال حاضر کشور بلکه حتی بر موضوعات و مسایل کلان آینده کشور نیز اثرگذار است.
این روزها که به مذاکرات جامع و یا اصطلاحا توافق جامع در مذاکرات هسته ای نزدیک میشویم، لازم است وقایع چند ماه اخیر پس از توافق ژنو میان ایران و گروه ۵+۱ با دید موشکافانه ای مورد بررسی قرار گیرد تا بتوان از نتیجه این تجزیه و تحلیل ها به رهیافت دقیق و قابل اتکایی برای ادامه مذاکرات و نحوه تعامل با طرف غربی دست یافت.
آنچه که در توافق اولیه ژنو هر دو طرف ایران و ۵+۱ بخصوص کشورهای غربی به دنبال آن بودند، انجام برخی امور جهت اعتماد سازی و راستی آزمایی هر یک از طرفین در طول دورهای شش ماهه؛ بمنظور دستیابی به یک توافق کلی و پایدار برای پایان دادن به تنش های سر گرفته بر سر موضوع هسته ای ایران از یک طرف و رفع تحریم های وضع شده توسط طرف غربی از سوی دیگر بوده است.
مرور وقایع چند ماهه سپری شده از توافق ژنو میان طرف ایرانی و غربی، افقی ناامید کننده را به تصویر میکشد که در آن یک طرف کاملا به آنچه که در توافق نامه ژنو به آن تصریح شده بود عمل کرده است در حالیکه طرف دیگر نه تنها سهم خود را از توافق فیمابین به انجام نرسانده است بلکه در طول این مدت با انجام اقداماتی بر خلاف نص صریح توافقنامه بر بی اعتمادی طرف ایرانی دامن زده و ادامه روند مذاکرات را با چالش جدی مواجه نموده است.
حقیقت این است در طول بازه زمانی شش ماهه مورد توافق، ایران همواره کوشیده است تا با عمل به تک تک اموری که در این توافق به آن متعهد شده است اعتماد طرف مقابل را جلب نموده و راه را برای ادامه مذاکرات و حل و فصل نهایی معضل بوجود آمده از سوی غربی ها، باز نگه دارد.
صدور مجوز بازرسی های مکرر برای مامورین آژانس بین المللی انرژی اتمی، کاهش دادن یا متوقف نمودن فعالیت هایی که ایران در توافق ژنو به آنها متعهد گردیده، اکسید کردن ۲۰ درصد مواد غنی سازی شده بلافاصله پس از انعقاد توافقنامه و مواردی مانند این خود دلیل واضحی است که آشکارا میگوید ایران کمافی السابق علاقه مند به اعتمادسازی و پایان دادن به مناقشه موضوع هسته ای خود و رفع تحریم های ناعادلانه منتج از آن است.
اما بررسی اقدامات عملی طرف های غربی حاضر در مذاکرات نشان میدهد که آنان نه تنها به تعهداتی که بر اساس موافقتنامه ژنو، به آن ملزم بوده اند عمل نکرده اند بلکه با انجام اقداماتی نظیر سنگ اندازی بر سر راه برداشت پولهای بلوکه شده ایران، عدم اجازه به شرکت های بین المللی و کشورهای جهان برای انجام معاملات اقتصادی با ایران و وضع تحریم های اقتصادی جدید که مخالف متن صریح توافقنامه ژنو بوده است، به نوعی لایی کشیدن سیاسی را در پیش گرفته و با اقداماتی از این دست، اساس مذاکرات را مورد هدف قرار داده است.
بعلاوه روند مذاکرات در طول این مدت نشان میدهد که از همان ابتدا هدف غرب به هیچ وجه حل و فصل قضیه هسته ای نبوده و آنان به دنبال مسایل دیگری بوده اند و مذاکرات هسته ای فقط پوششی برای دستیابی به اهداف اصلی تر بوده است. براستی پیش کشیدن موضوعاتی نظیر حقوق بشر ( که دول مستکبر غربی خود از ناقضان اصلی آن در سطح بین المللی هستند)، برنامه موشکی ایران، آزادی سران فتنه!، و مسایلی از این قبیل که هیچ ارتباطی با غنی سازی اورانیوم از سوی ایران ندارد چه معنایی میتواند داشته باشد؟
بنابراین و بدون تعارف با چهره ای که دشمنان این انقلاب در طی سالیان سال از خود نشان داده اند، ساده انگارانه است اگر اینگونه بیندیشیم که هدف غرب حل موضوع هسته ای است بلکه هدف غایی آنان ادامه خصومت ورزی با جمهوری اسلامی است. حال این هدف چه از میز مذاکرات و با کلمات رنگین بیرون آید و چه از پس اقدامات براندازانه آشکاری همچون فتنه ۸۸.
مع الوصف به نظر میرسد این روزها که به توافقنامه نهایی مذاکرات هسته ای نزدیک شده ایم، نمایندگان مذاکره کننده ملت ایران بایستی با شجاعت تمام در مقابل زیاده خواهی های ۵+۱ ایستادگی و مقاومت نموده و از حقوق ملت ایران آنچنانکه شایسته این ملت و مردم است دفاع نمایند و با ذکاوتی بالاتر از آنچه که در توافقنامه اولیه به خرج داده اند اجازه ندهند که طرف غربی با بازی با کلمات هر آنچه را که میخواهد در توافقنامه جامع که بار حقوقی سنگینی را از دیدگاه بین المللی بر ایران تحمیل خواهد کرد، بگنجاند.
ملت ما برای رسیدن به جایگاه کنونی هسته ای، چه از نظر علمی، چه از نظر انسانی و چه از دیدگاه اقتصادی هزینه های سنگینی را پرداخته است که به هیچ وجه راضی به زایل و پایمال شدن آنها نیست. این همان اصلی است که مذاکره کنندگان ما باید آن را نصب العین خود قرار داده و با عمل به دیدگاه های آینده نگرانه و خردمندانه رهبر معظم انقلاب، ذره ای از حقوق حقه ملت ایران عدول نکرده و اجازه عبور از خطوط قرمز ما را به مذاکره کنندگان غربی ندهند.
علی قربانی.