اگر چه مرغ زيرك بود حافظ در هوا داري ،به تير غمزه صيدش كرد چشم آن كمان ابرو

جمشيد جز حكايت جام از جهان نبرد، زنهار دل مبند به اسباب دنيوي، چشمت به غمزه خانه مردم خراب كرد،مخوريت مباد كه خوش مست مي روي.
طعنه هاي شيرين حافظ، تنها حفظ حرمت است ،چرا كه از صداي سخن عشق خوشتر نمي بيند، تا از او يادگاري در اين گنبد دوار بماند و در همه دير مغان چون او شيدايي نباشد.
? اگر چه زنده رود آب حيات است، وليكن شيراز ما از اصفهان به ? هر چه باشد، در نهايت،سخن حافظ،شكريست كه از شيراز هم بهتر است.
حافظ خلوت نشين، طريقت صدق گفتار و كردار را پيش مي كشد كه شكر شكن شعر فارسي است و پارسايان شب زنده دار نيز پيرو شيوه راستين هستند آن گونه كه نفس باد صبا بدان مشك فشان مي شود.
حافظ ، زبان فاخر طنز را رام ،كنش سر زلف قلم خويش مي كند ،تا در طنازي واژگان به آنكه ريا مي كند طعنه هاي نيش تر بزند و اين گونه رندان غلام همت درستكاران روزگار باشد.
دغدغه حافظ در سرايش شعر، امر به معروف جامعه خويش است و دوست دارد تا نهي از منكر كند و هرچه بدي است از جامعه رخت ببندد تا كسي بر سر ايمان خويش چو بيد نلرزد.
براي حافظ آسان شدن عشق عبور از سد مشكلهاست و دست از طلب يار تا برآمدن كام اش بر نمي دارد، كه تا جان به جانان برسد و آنگاه جان از بدن برآيد.
شيخ غزل شعر خويش را بر مدار هستي مي چرخاند تا هرگز مانند آنكه دل اش زنده شد به عشق نميرد و براي هميشه ثبت باشد برجريده روزگار دوام او.
حافظ به اين در نه پي حشمت و جاه آمده بلكه از بد حادثه روزگار به جهان مادي پناه آورده است حال كه پناه آورده مي خواهد حال خونين دلان را باز جويد و با طعنه اي به ابوالبشر جهان مادي را به يك جو به حراج مي گذارد و لقاي جهان مادي را به عطايش مي بخشد.
حافظ،در صراط المستقيم خويش سير آفاق مي كند، كه ?چه ها ست بر سر اين قطره محال انديشه ? و ناگهان پرده بر مي اندازد و با چهره اي بر افروخته ، جامه اي از رسم عاشق كشي و شهر آشوبي بر قامت خويش مي دوزد.
حافظ، يار به دنيا نمي فروشد چرا كه نيك مي داند آنكه يوسف را به زر ناسره بفروخت سودي نكرد و هرگز فاش نمي كند كه اين قلب شناسي را از كسي آموخته است.
شعر حافظ بيانگر اين است كه او شخصيتي اجتماعي دارد و در اشعار خود به مسائل روزمره زمان خود را به نيكي در خدمت شعر مي گيرد و با الگو سازي از اشياء مطالب روشنگري را دقيق و زيبا براي مخاطب بيان مي كند.
جالب ترين نكته زندگي حافظ كه موجب شده تا شعرهاي او براي مردم قابل درك باشد، اين است كه حافظ شعر را در ميان لايه هاي طبقاتي زمان خويش رواج داد.
حافظ پيش از رديف كردن واژگان به كشف و شهود در خصوص موضوعيت جامعه شناسي پيرامون خود مي پردازد و آنگاه بي پروايانه اقدام به افشاي رياكاري مردم زمانه مي كند.
تنها سه تا هفت درصد مخاطبان واقعي شعر حافظ با تامل به مفهوم راستين واژگان شعر حافظ مي نگردند در حالي كه بايد متذكر شد فال زدن به شعر حافظ در شان شعر طعنه انگير حافظ نيست.
زيركي حافظ در كشف مجهولات و مشكلات در دوران زندگي خود، برخواسته از شبوه روانشناسانه رندي اوست و با بازشناخت اين مشكلات نيز محترمانه براي آنها راهكارهايي اصولي و معرفتي بيان مي كند.
مهمترين نكته اي كه حافظ در كشف و شهود شعري خويش به دان رسيد، افشاي وجود نفاق و ريا در جامعه مي باشد و حافظ از نفاق و ريا به شدت بيزار است و كشف اين موضوع موجب شد تا او در صدد حل آن برآيد، بعد از تحليل و تجزيه بهترين راه حل براي مبارزه با نفاق و ريا ساختن شخصيت هاي جامعه شناختي در اشعارش است كه بتوانند الگو مردم قرار گيرد.
حافظ در شعر خود اقدام به تيپ سازي مي كند و ?رند? و ? دختر زر ? و ? پير مغان ? و ?لولي وش ? و ?طولي ? تيپ هاي هستند جامعه شناسانه كه حافظ با بهره گيري از وجه ظنر آن را الگوي مردم زمان خويش مي داند.
به گزارش ايرنا،روز بيستم مهر روز جهاني حافظ شاعر ايراني است، شاعري كه گوته فيلسوف تاثيرگذار آلماني خود را شيفيته حافظ مي داند و از اين روست كه بايد قدرشناس مفاخر ايران زمين بود و نسل جوان ارتباط بيشتري با اين مفاخر داشته باشد.
گزارش از محمود رييسي