در حالی که سیاستمداران آمریکایی در هفته های قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران، باراک اوباما رییس جمهور این کشور را به پیش دستی در برقراری رابطه با رییس جمهور آینده ایران و حربه هایی چون فرستادن پیام تبریک به وی ترغیب می کردند، این روزها و با مشخص شدن چهره رییس جمهور جدید ایران این توصیه ها شکل جدی تری به خود گرفته است.در آخرین این اقدامات نامه 29دیپلمات سابق آمریکا به اوباما بوده است که خواستار گفت و گوی دو طرفه اوباما ودکتر روحانی و چانه زنی برسر پرونده هسته ای با چاشنی کاهش تحریم ها شده اند.دیپلمات ها در نامه خود به رییس جمهور آمریکا وی را از هر گونه اقدامات تحریک آمیز در شرایط موجود برحذر داشته اند و خاطرنشان کرده اند که در ازای امتیاز دهی و بده بستان با ایران بر سر برنامه هسته ای، از تحریم ها به عنوان ابزار چانه زنی استفاده کند. این در حالی است که از کاترین اشتون رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا به عنوان رابط تهران-واشنگتن در هفته های اخیر نام برده می شود.به تازگی نیز جک استراو وزیر خارجه سابق انگلیس در سخنانی غیرمنتظره اعلام کرده است که برای گفت و گو با حسن روحانی رییس جمهور منتخب ایران به تهران سفر خواهد کرد.تمام این اوصاف بیانگر  بازنگری،عقب نشینی و  و به نوعی پذیرش تلویحی اشتباهات و سیاست هایی است که کشورهای غربی در قبال ایران در گذشته پیش گرفته بودند.با این وجود این تغییر سیاست غربی هامی تواند با حفظ استقلال وکرامت جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین المللی همراه با دستاوردهایی نیز باشد.تقریبا این نکته برای افکار عمومی جهان مسجل شده است که هر گونه تحریم و سیاست های ایضایی وتحریک آمیز بین المللی علاوه بر اینکه جمهوری اسلامی ایران را به انزوا نکشانده، بلکه ایران را به سمبل و نمادی از مبارزه و پیشرفت تبدیل کرده است.اما سوال اساسی این است که ایران از این عقب نشینی تلویحی کشورهای غربی چه استفاده هایی می تواند بکند؟ اولین نکته در این زمینه حفظ استقلال،احترام بین المللی و عقب نشینی نکردن از مواضع روشن و پایدار انقلاب اسلامی است. با این فرض ایران باید از فرصت به دست آمده در جهت نفوذ به قلب کشورهای پیشرفته نهایت استفاده را ببرد و صحنه بازی را در زمین کشورهای غربی دنبال کند.باز کردن درهای رابطه اقتصادی با برخی از کشورهای پیشرفته اروپایی و رابطه متقابل در زمینه های صادرات و واردات یکی از این حربه هاست.در صورتی که صادرات ایران به کشورهای اروپایی به سمت تولیدات غیر نفتی نیز کشیده شود همراه با دستاوردهای بیشتری خواهد بود.نکته بعدی که می تواند گره گشای سیاست های ایران در عرصه بین المللی باشد جدا کردن رفتارهای سیاسی از رفتارهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است.در صورتی که این اتفاق بیفتد جمهوری اسلامی ایران با فرهنگ و تمدن غنی اسلامی - ایرانی خود از تاثیرگذاری بالایی در عرصه های فرهنگی و اجتماعی برخودار خواهد شد که به حتم در مسائل سیاسی نیز به کار خواهد آمد. نکته بعدی جدا کردن سره از ناسره و یا «دشمن» از «غیر دشمن» است.نگاه «سیاه و سفید» در عرصه بین المللی نمی تواند در پیشبرد اهداف، جوابی منطق و علمی به بار آورد. شیوه ارتباط و تعامل با کشورهای جهان که از سیاست های مختلف و متفاوت و گاها متناقض بهره می برند نباید به یک شیوه و یک طرز فکر باشد. بلکه با برنامه ریزی مبتنی بر شناخت جغرافیایی و مردمشناسی هر منطقه از جهان باید راه تعامل درخور همان منطقه را درپیش گرفت.در این زمینه سخنان و اقدامات تحریک آمیز بی دلیل و بدون پشتوانه سبب جوسازی بین المللی علیه کشور خواهد شد.در صورتی که در یک فضای بی غرض و منطقی به سخنانی که در دولت نهم و دهم در برخی از تریبون های بین المللی زده شد توجه کنیم باید سخنان تحریک آمیز بی دلیل که در نوع خود «یک قدم به پیش و دو قدم به عقب» بود را یکی از عوامل سنگین تر شدن تحریم ها علیه ایران قلمداد کرد.نکته بعدی اولویت بندی تعامل و ارتباط با کشورهای جهان است. بدین معنی که کدام کشورها و مناطق از جهان بیشترین فایده و کمترین هزینه را برای کشور به همراه خواهد داشت. بدون شک یکی از مهم ترین این اولویت ها کشورهای پیشرفته در زمینه های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است. ارتباط دوطرفه با کشورهای پیشرفته نیزسبب رشد بیشتر کشورمی شود درصورتی که در یک تعامل عادلانه وامتیازگیری برای هردوطرف باشد. بالا بردن تعامل کارساز با قدرت های منطقه ای نظیر  ترکیه ، عربستان ومصر، نیز در این زمینه گره گشا خواهد بود.نکته بعدی تغییر سیاست ها بین المللی همزمان با تغییرات جهانی است.نوسان قیمت  نفت،طلا و دلار همواره بر اقتصاد سیاسی ایران تاثیرگذاشته است و  هیچ کدام از دولت های سرکارآمده در ایران نتوانسته اند از این تاثیرهای گاها منفی و مخرب جلوگیری کنند.شناخت جهان و قدرت تحلیل آینده اقتصادی سیاسی جهان در این زمینه باید سرلوحه دولت آقای روحانی باشد. با تمام این اوصاف  و با توجه به شرایط بین المللی انتخاب سیاستمدارن و دیپلمات های کابینه آینده از حساسیت ویژه ای برخوردار است.جایی که رییس جمهور منتخب که خود یک دیپلمات کارکشته است باید از بهترین،نخبه ترین،با دانش ترین و البته متعهد ترین نیروهای خوداستفاده کند.

پیمان سرافراز