جمهوری عربی سوریه با مساحتی حدود 185180 کیلومتر مربع هشتاد و هفتمین کشور جهان از نظر وسعت محسوب می شود .

این کشور در غرب قاره آسیا و ساحل شرقی دریای مدیترانه از سمت شمال با ترکیه از شرق با عراق و از جنوب با فلسطین و اردن، از غرب با لبنان و دریای مدیترانه همجوار است از این جهت سوریه دارای یک موقعیت راهبردی ویژه و محل اتصال سه قاره آسیا، افریقا و اروپاست.

موقعیت جغرافیایی مزبور موجب شده است تا رویکردهای حکومت سوریه در پیوند با مسائل ژئوپلیتیک خاورمیانه نقش مهم و تاثیر گذاری به کشور سوریه بدهد. به عبارت دیگر خاورمیانه یک منطقه ژئواستراتژیک است و سوریه به عنوان یک عضو این منطقه در معدلات آن دارای نقش است. سوریه در میان کارشناسان سیاسی بزرگترین کشور کوچک جهان نامیده شده است. شاید دلیل ان این است که این کشور کوچک اهمیت فوق العاده ای در منطقه ژئواستراتژیک خاورمیانه دارد سوریه نیز بارها طی دهه های گذشته نقش محوری خود را در مسائل خاورمیانه به اثبات رسانده است.

برخی از ویژگی های کلیدی سوریه در حوزه خاورمیانه عبارتند از :

1- سوریه وابسته به موقعیت جغرافیایی خود است و از ابتدا در دل منازعه اعراب و رژیم صهیونیستی قرار داشته است.

2- حدود 625 هزار فلسطینی در این کشور پناهنده هستند.

3- حدود 10 گروه فلسطینی در سوریه مستقر هستند.

4- تمام جریانات عراقی در سوریه حضور دارند.

5- مرکز کاتولیک جهان عرب است.

6- حدود 12 فرقه مسیحیت در این کشور حضور دارند.

البته سوریه کشوری است که طی چند دهه گذشته از ثبات سیاسی نسبی برخوردار بوده و همواره در چهارچوب مشخصی رفتار سیاست خارجی خود را دنبال نموده است به همین دلیل کمتر دچار تغییر شده است و در واقع از رویکردهای هیجانی فاصله داشته است ضمن اینکه باید توجه داشت که سیاست خارجی سوریه طی سه دهه اخیر از ویژگی های عمده ای برخوردار بوده است: - عمل گرایی در عرصه سیاست خارجی - ارتباط سازنده با محور مقاومت - عدم سازش با رژیم صهیونیستی این ویژگی ها اند.

در این راستا محور مشترکی با حضور غرب، ارتجاع عرب و رژیم صهیونیستی در تلاش برای تغییر رفتار حکومت سوریه بوده اند. در این خصوص طی دهه های گذشته شاهد حداقل دو موج رسانه های بوده ایم که به هیچ عنوان با واقعیت های صحنه منطبق نبوده است:

یکی در زمان حافظ اسد بود که در سطح رسانه ها این فرضیه کارشناسی به شدت قوت گرفت که سوریه به سمت مذاکرات سازش با رژیم صهیونیستی حرکت کرده و نهایی شدن این موضوع را قطعی پنداشتند. دوم در زمان روی کار امدن بشار اسد بود که رسانه ها با تکیه بر برخی ویزگی های وی مانند جوان بودن، عدم آگاهی سیاسی و غیره احتمال فاصله گرفتن سوریه از محور مقاومت را مطرح ساختند.

با این وجود یکی از سناریوهایی که همیشه مطرح بوده است و در شرایط کنونی به صورت اجرایی در حال پیگیری است، تلاشی است که از سوی غرب، ارتجاع عرب و رژیم صهیونیستی برای فراهم کردن زمینه های تغییر در سوریه صورت می گیرد. هدف عمده این سناریو جدا کردن سوریه از حلقه مقاومت و ایجاد شکاف در این حلقه می باشد. حتی مقامات آمریکایی بارها اعلام کرده اند که هدف آنها از تلاش برای برقراری هر گونه رابطه با سوریه جدا کردن این کشور از ایران است و مقامات کشورهای ارتجاع عرب مبالغ مالی قابل توجهی به عنوان مشوق به سوریه پیشنهاد کرده اند.

اما تحول مهمی که در سطح روابط سوریه و امریکا قابل توجه است، تغییری است که در نوع دیدگاه امریکا نسبت به سوریه بعد از 11 سپتامبر 2001 میلادی ایجاد شد چرا که تا قبل از این دوره آمریکا قدرت منطقه ای سوریه را به دلیل نقشی که در لبنان داشت پذیرفته بود. اما با وقوع این حادثه این وضعیت به هم خورد و سوریه در جبهه مقابل امریکا در منطقه تعریف شد. آمریکا نیز تنها در قبال دریافت یک سری امتیازات حاضر به پذیرش سوریه شد و سوریه هم این قاعده را نپذیرفت به همین دلیل چالش میان سوریه و آمریکا آغاز شد و هنوز ادامه دارد.
منبع:بام ایران خبر