به گزارش خبرنگار اقتصادی پایگاه خبری «جهانبین نیوز»، سال‌هاست آسمان با مردمان سرزمین آب، آئینه و آفتاب سر ناسازگاری دارد، پاییز را پشت سر گذاشته‌ایم و زمستان نیز در خشک‌ترین حالت خود نسبت به چند دهه گذشته آغاز شده است، رمقی برای رودخانه‌ها، چشمه‌ها و سدهای چهارمحال و بختیاری نمانده و باید بگویم آسمان تعطیل است.
بارش‌ها در چهارمحال و بختیاری در فصل پاییز به پایین‌ترین حد خود در چند دهه گذشته رسیده و این مساله یک زنگ خطر جدی برای منطقه‌ای که آب شرب چند استان کویری را تأمین می‌کند، است، این روزها اخبار و عده‌هایی از پمپاژ آب از سد کوهرنگ ۳ در منطقه‌ای از شهرستان کوهرنگ به گوش می‌رسد که زندگی مردمانش به‌علت اجرای این پروژه دچار چالش‌های فراوان شده است.
منطقه بیرگان در ۲۰ کیلومتری چلگرد مرکز شهرستان کوهرنگ واقع شده و دارای ۲۶ روستا است، عملیات اجرایی سد و تونل کوهرنگ ۳ از ابتدای دهه ۷۰ آغاز شده و مردم این منطقه که اراضی کشاورزی آن‌ها برای اجرای این طرح به تملک درآمد، هم‌چنان در بلاتکلیفی قرار دارند و حق و حقوق آن‌ها پرداخت نشده است.
چشمه تحت تأثیر اجرای سد و تونل کوهرنگ ۳ قرار گرفته است
فرماندار سابق کوهرنگ در خصوص مشکلات منطقه بیرگان در سفر وزیر نیرو به این منطقه در آبان ۱۴۰۰ به رسانه‌های چهارمحال و بختیاری گفت: تاکنون ۳۰ کیلومتر از این تونل اجرا شده است، مردم با انتقال آب مخالف نیستند، بلکه خواهان اجرای عدالت هستند، باید حق‌آبه مردم در نظر گرفته شود.
مرتضی زمانپور افزود: ۳۳ چشمه تحت تأثیر اجرای سد و تونل کوهرنگ۳ قرار گرفته و ۱۳ چشمه کاملاً خشک شده است، با اجرای این پروژه ۱۸۰۰ هکتار از اراضی منطقه بیرگان به زیر آب می‌رود و تاکنون ۷۵۰ هکتار تملک شده است.
وی با بیان اینکه معوقات مردم در منطقه بیرگان کوهرنگ در ۳۰ سال گذشته نادیده گرفته شده است، عنوان کرد: تنها اراضی یک روستا در دهستان بیرگان تملک شده است و مردم ۹ روستا در بلاتکلیفی قرار دارند، زیرا در این روستاها اجازه ساخت و ساز به اهالی داده نمی‌شود و نمی‌توان طرح هادی نیز اجرا کرد.
فرماندار سابق کوهرنگ گفت: باید یک کمیته تخصصی به بحث قیمت‌گذاری اراضی مردم در محدوده سد و تونل کوهرنگ ۳ ورود پیدا کند، مردم خواهان اجرای عدالت هستند.
جلسات برای حل مشکل مردم بیرگان سودمند نبود
یکی از اهالی منطقه بیرگان در خصوص مشکلاتی که پس از اجرای طرح سد و تونل کوهرنگ ۳ برای مردم منطقه بیرگان ایجاد شده است، می‌گوید: قبل اجرای این طرح کشاورزی در منطقه رونق داشت، با اجرای این طرح مردم برای تأمین آب شرب و کشاورزی خود با مشکلات بسیاری مواجه شده‌اند.
وی گفت: بارها و بارها جلساتی برای حل مشکلات مردم منطقه بیرگان و پرداخت حق و حقوق آن‌ها برگزار شده است، اما این جلسات هیچ سودی نداشته است.
این ساکن منطقه بیرگان با تاکید بر اینکه تنها خواسته مردم این منطقه رسیدن به حق قانونی خود است، عنوان کرد: آمار مهاجرت از این منطقه بسیار بالا رفته است، مردم حتی از امکانات اولیه مانند گاز، جاده و آب شرب سالم بی بهره هستند.
وزیر نیرو در سال ۱۴۰۰: نباید کسی که مجری پروژه و ذی‌نفع است در بحث تملک اراضی وارد شود
علی‌اکبر محرابیان وزیر نیرو ۲۲ آبان ۱۴۰۰ در سفر به منطقه بیرگان و بازدید از سد و تونل کوهرنگ ۳ در جمع مردم با تاکید بر اینکه بزرگترین مشکل مردم این منطقه بحث تملک اراضی و خروج از بلاتکلیفی است، اظهار کرد: جلسه‌ای در هفته گذشته با مجمع نمایندگان چهارمحال و بختیاری برای بررسی مشکلات این منطقه تشکیل شد، برای جبران خسارت‌های وارده به مردم به این منطقه سفر کردیم.
وزیر نیرو با بیان اینکه قوانین باید به‌درستی اجرا شود، عنوان کرد: نباید کسی که مجری پروژه و ذی‌نفع است در بحث تملک اراضی وارد شود، بهترین تصمیم این خواهد بود که برای کاهش نارضایتی مردم منطقه، بحث تملک به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی واگذار شود و اعتبار برای تملک نیز در اختیار این نهاد قرار بگیرد، حق‌الناس در بحث کارشناسی اراضی باید رعایت شود.
وی تصریح کرد: فرماندار شهرستان کوهرنگ در اسرع وقت طی نامه‌ای مشکلات مردم را مکتوب کند تا بتوان بر اساس قوانین تصمیم‌گیری کرد، صادقانه هر آن چیزی که در وسع داریم برای حل مشکلات مردم بیرگان به‌کار می‌گیریم.
حفر تونل در منطقه بیرگان یک خطای راهبردی بود
نورالله حیدری در گفتگو با «جهانبین نیوز»، با تاکید بر اینکه رسانه‌ها باید به حوزه مطالبات مردمی در حوزه‌های مختلف از جمله آب به درستی ورود کنند، اظهار کرد: اگر مسائل در حوزه آب به درستی واکاوی و مورد پژوهش قرار بگیرد، قطعاً می‌تواند افکار عمومی را نیز قانع کند.
با بیان اینکه شاهد کاهش نزولات آسمانی در چهارمحال و بختیاری و به‌ویژه در منطقه بیرگان از توابع شهرستان کوهرنگ هستیم، گفت: عمق فاجعه به‌علت اجرای طرح سد و تونل کوهرنگ ۳ در این منطقه هویدا است، سال‌های متمادی به مردم وعده‌هایی داده شده که قابلیت اجرا ندارد.
حیدری افزود: اجرای پروژه‌های انتقال آب و حفر تونل منابع آب زیر زمینی، چشمه‌ها، قنات‌ها و رودخانه‌های استان را نابود کرده و استان پر آب چهارمحال و بختیاری را به یک سرزمین خشک تبدیل کرده است.
نماینده اسبق مردم شهرستان‌های اردل، فارسان، کوهرنگ و کیار در مجلس هشتم با تاکید بر اینکه حفر تونل در منطقه بیرگان یک خطای راهبردی بود، گفت: مسؤولان و مدیران مربوطه باید به درستی از مردم بیرگان حمایت کنند و در کنار آن‌ها باشند تا خسارت‌هایی که به آنان وارد شده است، جبران شود.
وی با بیان اینکه صدای مردم بیرگان باید شنیده شود، یادآور شد: آمار بیکاری در منطقه بیرگان بالا است، آب و زمین یک سرمایه حیاتی برای مردم منطقه محسوب می‌شود تا بتوانند برای خود اشتغال ایجاد کنند، اما اکنون اقداماتی صورت گرفته تا مردم این منطقه برای تأمین معیشت آواره شوند.
حیدری با بیان اینکه باید سهم پایداری از طرح تونل و سد کوهرنگ ۳ برای مردم منطقه بیرگان در نظر گرفته شود، گفت: قرار بود آب در سد ذخیره و سپس از تونل خارج شود، اما پمپاژ آب از یک منبع دیگر تأسف انگیز است، مردم این منطقه بی دفاع هستند، باید صحبت‌های مرد م به صورت چهره به چهره شنیده شود.
خسارات وارد شده به مردم منطقه بیرگان باید جبران شود
قدرت‌الله حمزه در گفتگو با «جهانبین نیوز»، اظهار کرد: در گذشته تصمیم‌گیری در خصوص سد و تونل کوهرنگ ۳ بر عهده آب منطقه‌ای اصفهان بود، اما با پیگیری‌های صورت گرفته از وزیر نیرو مدیریت این پروژه به استان واگذار شد و مطالبات مردم بیرگان با تأمین اعتبار از طریق استان پرداخت خواهد شد.
وی با تاکید بر اینکه عملیات اجرایی سد و تونل کوهرنگ ۳ از دهه‌های گذشته در منطقه بیرگان از توابع شهرستان کوهرنگ آغاز شده است، گفت: اگر عملیات اجرایی این پروژه در شرایط فعلی آغاز می‌شد، قطعاً سختگیری بیش‌تری برای اغاز عملیات انجام می‌شد.
حمزه افزود: با آغاز عملیات اجرایی سد و تونل کوهرنگ ۳ بسیاری از چشمه‌ها و چاه‌های این منطقه خشک شد، بنابراین باید علاوه بر خساراتی که به علت تملک اراضی مردم منطقه تحمیل شده، خسارات ناشی از خشک شدن منابع آبی نیز جبران شود، باید اعتباری برای آبادانی منطقه در نظر گرفته شود.
نماینده مردم شهرستان‌های اردل، فارسان، کوهرنگ و کیار در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه با انتقال آب مازاد برای شرب مخالف نیستیم، تصریح کرد: اما باید در ابتدا نیاز آبی مردم منطقه تأمین شود، با اجرای طرح سد و تونل کوهرنگ ۳ چشمه مروارید که یکی از چشمه‌های پرآب در منطقه بود، خشک شد، دشت زرین کوهرنگ اکنون خشک است.
وی یادآور شد: تمامی مطالبات مردم بیرگان باید پرداخت شود، استاندار چهارمحال و بختیاری و شرکت آب منطقه‌ای باید به این مسئله ورود کنند.
به گزارش پایگاه خبری «جهانبین نیوز»، تبعات انتقال آب و سدسازی‌ها در کشورهای در حال توسعه و به ویژه ایران یکی از نگرانی‌های اصلی در زمینه مدیریت منابع آبی است، این پروژه‌ها که اغلب در راستای تلاش برای تأمین نیازهای آبی مناطق خشک و نیمه‌خشک به اجرا درمی‌آیند، می‌توانند محاسن اقتصادی و اجتماعی مهمی مانند تولید برق، کنترل سیلاب و ارتقا تأمین آب مورد نیاز برای کشاورزی داشته باشند، اما با این حال، نادیده گرفتن نیازها و مطالبات مردم مناطق محروم و تبعات زیست‌محیطی اجرای این پروژه‌ها می‌تواند منجر به پیامدهای منفی و مخربی شود.
یکی از مهمترین تبعات این است که انتقال آب می‌تواند به نابرابری‌های منطقه‌ای دامن بزند، منابع آبی که به مناطق محروم طبیعی تعلق دارند، اغلب به مناطق دیگر منتقل می‌شوند که این عمل، حق دسترسی به آب افراد بومی در مناطق تحت تأثیر را دچار مشکل می‌کند.
علاوه بر این، سدسازی‌ها می‌توانند منجر به تغییرات گسترده اکوسیستم‌های آبی و زمینی شوند، همچنین زیستگاه‌های طبیعی نابود می‌شوند و این امر موجب کاهش تنوع زیستی خواهد شد.
از دیگر زوایای قابل توجه این موضوع می‌توان به بروز مشکلات اجتماعی و فرهنگی اشاره کرد، جوامع بومی که بر سر منابع آبی محلی وابسته هستند ممکن است مجبور به ترک خانه‌ها و زمین‌های کشاورزی خود شوند، این امر می‌تواند به از دست رفتن فرهنگ‌ها و سبک‌های زندگی سنتی منجر شود، بنابراین در اجرای این پروژه‌ها باید با حساسیت ویژه وارد عمل شد.
انتهای خبر/
دریافت صفحه با کد QR