به گزارش جهانبین نیوز؛ محسن جوادی معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: مبحث اخلاق از زمان ارسطو و پیش از اسلام و حتی در دیگر ادیان، با دو موضوع قابل بررسی است نخست آنکه زندگی خوب چیست و دوم راه زندگی خوب چه میتواند باشد؟
جوادی با اشاره به اینکه در میان موجودات عالم، تنها آدم است که میتواند در خصوص زندگی خود تامل و اندیشه داشته باشد و خوب و بد زندگی خود را ارزیابی کند گفت: اخلاق محصول اندیشه در مورد خویشتن است که به تعبیر فارابی «تحصیل السعادة» و«التنبیه علی سبیل السعادة» را شامل میشود.
جوادی یاداور شد: معرفت اخلاقی در قرآن کریم با چهار عنوان و عنصر اصلی مطرح میشود، عنصر نخست تعقل است که در قرآن کریم به دفعات زیاد از مفهوم تعقل و مشتقات آن استفاده شده است، این مفهوم هم بهصورت کلی و هم بهشیوه غایی و ابزاری مورد استفاده قرار گرفته است.
وی یادآور شد: در آیه ۱۰ سوره مبارکه ملک «لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ»، به این نکته اشاره شده که شقاوت با فقدان تعقل رابطه دارد و اندیشیدن بسیار مهم است و نمیتوان این موضوع را نادیده گرفت، در آیه ۶۰ سوره مبارکه قصص نیز بیان شده که چرا فکر نمیکنید و این نعمات گذرا و ناپایدار را با جایی که رضوان و رضایت خداست مقایسه میکنید و یکی میدانید؟ این جابجایی قرب الیالله و متاع دنیا خلاف عقل است و اگر تعقل باشد مسیر و هدف گم نمیشود.
جوادی خاطر نشان کرد: مورد سوم آیه شریفه ۵۸ سوره مبارکه مائده است که به ابزار تعقل اشاره دارد و مردم نادان که تعقل ندارند غفلت پیشه میکنند و راه اصلی و صلاح را گم میکنند. اگر تعقل نباشد وجدان و شریعت هم سودی ندارند.
وی تشریح کرد: مهمترین آیه در این خصوص آیات ۷ و ۸ سوره مبارکه شمس است و بر اساس آن، خداوند در این آیات به نفس سوگند میخورد، خداوند انسان را رها نکرده است بلکه راه را نشان داده است و نفس را با الهام کردن فجور و تقوا هدایت کرده است، خدا بهصورت الهام و درونیشده مسیر فجور را که نفس را ویران میکند مشخص کرده است و فهمانده است که عواملی چون ظلم، تهمت، دروغ و ... نفس را ویران میکند و عوامل پاک و محترم ماندن نفس نیز برای انسان مشخص و آشکار است. غایت اصلی آن است که انسان بتواند نفس را حفظ کند.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در فلسفه اخلاق جدید در غرب، اندیشمندانی مانند کاتینگهام معتقدند که وجدان در جامعه غرب فراموش شده و انسانها رها هستند و چیزی بهاسم راهنمای طبیعی و درونی وجود ندارد و علت گمشدگی غرب همین است که وجدان باید دوباره جایگاه خود را بازیابد؛ لذا وجدان عنصری اصیل و مهم است و نباید از آن غفلت کرد.
جوادی خاطر نشان کرد: برخی دیگر با رد این نظریه الهام را به حس زیباییشناختی و بو کشیدن راه درست تعبیر میکنند، اگر انسان این حس بویایی و شامه قوی را بر حسب فطرت اصیل داشته باشد به سمت عطر دلانگیز کار خیر پیش میرود. اما انسانی که فطرت و هویتش آسیب دیده باشد این قدرت بویایی برای اعمال خیر را نیز از دست میدهد.
انتهای پیام/1020ج