به گزارش جهانبین نیوز؛ روستای تاریخی و توریستی بارده با ارتفاع ۲ هزار و ۳۷۰ متر از سطح دریا، در فاصله ۴۰ کیلومتری شهرکرد و در شهرستان بن قرار دارد.
این روستا معروف به روستای سنگی است و شاید بتوان دلیل این نامگذاری را ساخت بیش از ۹۰ درصد ساختمانهای آن با مصالحی چون سنگ و گل دانست.
در بارده جمعیتی افزونبر ۴ هزار نفر، سکونت دارد و قلعه تاریخی آن از قرنهای پیش همچنان محکم و استوار همچون نگینی در این خطه میدرخشد.
دستان هنرمند سنگکاران این روستا، با چیدمانی زیبا، نقشهای زیبایی از هنر هنرمندان بارده را در تاریخ به ثبت رسانده است.
لاشههای سنگ پس از طی مسافتی توسط چهارپایان، از اطراف روستا جمعآوری و در ساخت بنایی محکم و زیبا مورد استفاده قرار میگیرند.
شغل بیشتر مردم این روستا کشاورزی، دامداری و قصابی است و از آنجایی که شغل غالب مردمان قصابی است به روستای قصابان نیز شهرت یافته و بخشی از گوشت مورد نیاز مناطق اطراف، مرکز شهرستان بن و مرکز استان از بارده به لحاظ اختلاف قیمت با دیگر مناطق و کیفیت بالا تامین میشود.
اکثر مردم روستای سنگی بارده به زبان ترکی تکلم میکنند.
براساس روایات ریشسفیدان و بزرگترها قدمت روستای بارده به 700 سال پیش باز میگردد، کلمه "بارده" به معانی مختلفی در نزد اهالی تعبیر و تفسیر میشود و با بررسیها و گفتوگو با تعدادی از سالمندان و مطاعین و بررسیهای کتابخانهای نزدیکترین و منطقیترین این معانی به شرح زیر است.
بارده به معنی بهارده با توجه به حاصلخیز بودن و سرسبز بودن منطقه بنابر اعتقاد عدهای از اهالی این محل به مثابه سرزمینی بوده است که همیشه در آن جلوههای فصل بهار رخ مینماید و از اینرو آن را ده همیشه بهار و یا بهاره مینامیدند که به مرور زمان به بارده تبدیل شده است.
اکثریت اهالی درخصوص وجه تسمیه بارده بر این باور هستند که این منطقه به دلیل آب فراوان و جویبارهای زیادی که از ارتفاعات شیدا جاری است و چشمههای موجود دارای زمینهای حاصلخیز و مستعدی برای کشاورزی بوده و همین امر باعث رونق کشاورزی و میزان نسبتا زیاد بازدهی محصولات کشاورزی در این روستا شده لذا نام آن بر گرفته از محلی است که در آن میزان باردهی محصولات زیاد است و از اینرو نام آن را بارده گذاشتهاند.
روستای بارده دارای آب و هوای نیمهمرطوب معتدل سرد است و دارای روزهای زمستان یخبندان 138 روز است، جهت وزش بادهای غالب در چهارمحال و بختیاری عموماً غربی و جنوب غربی است و در مرکز این استان در فصل زمستان و بهار سمت وزش بادهای غالب جنوب غربی و در ماههای تیر و مرداد شرقی و در شهریور و تمام ماههای پاییز جنوب غربی است.
این روستا زادگاه برادر امام رضا (ع) است و بقعه متبرکه حضرت امامزاده سید محمد ابن حمزه (مکنی به ابوالقاسم) بن علی ابن حسین بن احمد بن محمد بن اسماعیل بن ابراهیم الاصغر (ملقب به مرتضی) بن حضرت باب الحوائج؛ امام موسی این جعفر الکاظم (ع) در ضلع شرقی این روستا میان دو کوه نساه و برآفتاب، واقع شده و با توجه به مناظر بسیار زیبا و دلنواز کوهستانی و چشمههای خنک اطراف و آب و هوای مطلوب منطقه، سالانه پذیرای هزاران زائر و گردشگر از نقاط مختلف است.
در تاریخ آمده سید محمد (ع) با دو نفر شجاع و دلاور به نامهای شیخ قاسم و شیخ طاهر در جنگ با ملک یوسف فرزند ملک خورشید در آمدند و امامزاده به درجه رفیع شهادت نائل آمدند و دو یار آن حضرت بر اثر جراحات و زخمهای وارده بر پیکر مطهرشان به کوههای مجاور متواری شدند، پس از چند روز شیخ قاسم و شیخ طاهر با یاری مردم منطقه، پیکر مطهر حضرت امامزاده سید محمد (ع) را در محل شهادتشان در ضلع شرقی بارده به خاک سپرده و بقعه و بارگاهی به مرور زمان بر گرد مزار آن حضرت ساخته شده که هم اکنون زیارتگاه عاشقان است.
در کنار بارگاه امامزاده سید محمد بارده و در دره کوه، بیشهزار فرحبخشی از درختان سپیدار قرار دارد که در ایام تعطیل، پذیرای تعداد زیادی از زائران است، مردم محلی در روزهای خاصی مانند اعیاد و شهادت، در حیاط این امامزاده مراسمهای مختلفی برگزار میکنند.
قلعه بارده تنها قلعه از خوانین ایل چهارلنگ است که در حدود سال 1278 هجری قمری توسط دو برادر به نامهای محمدحسن خان و داراب خان فرزندان چراغعلی خان از سران ایل چهارلنگ طایفه محمدصالح ساخته شده است، چراغعلی خان قلعه اول خود را در جایی که امروزه بافت روستای بارده آن را احاطه کرده است ساخته که در احداث آن بیشتر جنبه دفاعی مورد توجه قرار داشته است.
از حدود سال 1270 هجری قمری بنیان قلعه بجای قلعه قبلی گذارده شده است. براساس وصیتنامه مرحوم محمدحسن خان که نزد نوادگان وی موجود است مبلغ ۳ هزار تومان خرج احداث قلعه شده که ایشان به فرزندان خود وصیت کرده که قلعه را تکمیل و تزئین کند اما این کار هیچ گاه انجام نگرفت.
استادکاران قلعه بارده استاد اسماعیل ترکان بنا و برادرش استاد علیمحمد معمار اصفهانی بودهاند و قلعه سردار شجاع الممالک در روستای بلومیر از توابع فریدن نیز توسط آنها ساخته شده است.
قلعه در غرب روستای بارده قرار دارد، موقعیت مکانی قلعه بهگونهای است که از سمت شرق دارای شیب زیادی با طول حدود 40 متر تا کف دره ابتدای روستا و از جهات سهگانه دیگر نیز قرار گرفتن آن به رروی بلندی مشخص است، به غیر از جهت شرقی بقیه جوانب آن را دشت و مراتع کشاورزی احاطه نموده است.
چهار برج مدور در چهار زاویه بیرون بنا متصل به آن ساخته شده است که برجهای شرقی جنبه دفاعی داشته و برجهای غربی در قسمت فوقانی مسکونی بودهاند، مصالح به کار رفته در بنا خشت، آجر و سنگ و نمای بیرونی قلعه سنگی است، سقف زیرزمین و اصطبل و سرطویله با طاق ضربی و سقف اطاقهای نشیمن با تیر چوبی پوشیده شدهاند.
اگرچه یکی از ویژگیهای این بنا استحکام مطلوب آن است، ولی گذشت زمان به لحاظ بارش برف سنگین وقوع دیگر حوادث طبیعی به فرسایش تدریجی قسمتهایی از این بنا منجر شده که به لحاظ جاذبه گردشگری و تاریخی این مکان، تامین بودجه برای تملک دولتی و مرمت آن بیش از پیش نیاز به توجه دستاندرکاران میراث فرهنگی دارد.
این بنا به گفته کارشناسان میراث فرهنگی چهارمحال و بختیاری از بناهای منحصربهفرد استان است، اما از مهجوریت خاصی برخوردار است و تاجایی که کمتر به بعد گردشگردی این بنا پرداخته شده است. این مهجوریت تا جایی است که بسیاری از زائران و گردشگران تفرجگاه سیاحتی و زیارتی امامزاده محمد بارده در کمتر از یک کیلومتری این بنا از وجود چنین بنایی با شرایط گردشگری و تاریخی اظهار بیاطلاع دارند.
هر گردشگری که وارد بارده میشود، هرگز تصور وجود یک بنای تاریخی که پس از سالها چون دژی استوار باقی مانده را به ذهن خود راه نمیدهد، در حالی که دیدن این قلعه با جاذبه معماری زیبا، هر مسافری را شگفتزده میکند.
بافتهای تاریخی علاوهبر اینکه بخشی از مناطق و محلات روستاها را تشکیل میدهند روایتگر ویژگیهای هسته اولیه روستاها و همچنین بیانگر یاد و خاطره فرهنگ و آداب و سنن ساکنین منطقه است.
مطالعه بافتها نشان میدهد که ما در گذشته چه تمدن و نظام ارتباطی بین مردم و خوانین آن منطقه داشتهایم.
قلعه بارده یکی از محدود بناهای سنگی استان است که با شماره 21440 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
قلعه بارده با داشتن بافت معماری خاص و شرایط ویژه مطلوب جذب گردشگر داخلی و خارجی با ۸ هزار مترمربع زیربنا هم اینک در انتظار تامین اعتبار و مرمت است، میتوان این قلعه را بهعنوان پایگاهی برای گردشگری و تماشای حیواناتی که در این منطقه قرار دارند استفاده کرد یا محل اسکان توریستهایی که برای گردش و در زمستان برای اسکی به پیست اسکی که در ورودی روستای بارده قرار دارد استفاده کرد.