به گزارش جهانبین نیوز؛ افزایش روزانۀ شاخص بورس که منشأ آن عمدتاً ورود پول‌های جدید است، اگرچه از دیرباز هدف و آرزوی مسؤولان سازمان بورس محسوب می‌شده، اما این‌بار به دغدغه و نگرانی آنها بدل شده است.
تغییرات شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در بازۀ یک سال اخیر از حدود ۱۶۰ هزار واحد به نزدیک ۴۵۰ هزار واحد رسیده است.
اندیشه‌ی ایجاد بورس زمانی شکل گرفت که عده‌ای از بازرگانان اروپایی از فعالیت‌های تجاری خود ضرر کردند، بنابراین به فکر راه‌حلی افتادند تا به وسیله‌ی آن بتوانند جلوی این ضرر را بگیرند و یا آن را به حداقل برسانند.
نتیجه آن شد که تعدادی از بازرگانان عده‌ای را در فعالیت‌های خود شریک کردند تا با این روش سود و زیان احتمالی را با آنها تقسیم کنند.
این تجربه موفقیت‌آمیز بود لذا به تدریج هر تاجری سعی می‌کرد تا فعالیت‌های تجاری خود را با این روش ادامه دهد؛ به خصوص که این روش برای افرادی که فعالیت‌های بزرگ اقتصادی انجام می‌دادند بسیار مطلوب‌تر بود.
رفته رفته این تجربه قانونمند شد و به تشکیل شرکت‌های سهامی تبدیل گردید.
اولین تجربه مربوط به تشکیل یک شرکت سهامی در کشور روسیه بود که در سال 1353 میلادی تصمیم گرفت کالاهایی را بدون این که آفریقا را دور بزند، از شمال اروپا به شرق آسیا و چین ببرد و این کاری بود که احتمال ضرر در آن بیشتر بود.
برای انجام این کار عده‌ای از تجار سرمایه‌ی لازم را تأمین کردند و هر کس به نسبت سرمایه‌ی خود در سود و زیان شرکت شریک شد و این کار با موفقیت صورت گرفت.
بعدها با گسترش مبادلات در اروپا به سرمایه‌های زیادتر و شرکای بیشتری نیاز شد. برای این کار نیاز به مراکزی بود تا بتوان بین سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران رابطه برقرار کرد.
چنین مراکزی تأسیس شدند و بورس نام گرفتند.
اولین بورس دنیا در قرن هفدهم میلادی در شهر آمستردام هلند تشکیل شد و امروز اکثر کشورهای جهان دارای بورس هستند.
در ایران نیز در سال 1345 قانون تشکیل بورس به تصویب رسید و از 15 بهمن‌ماه سال 1346 آغاز به کار کرد.
برای شناخت بورس و آشنایی بیشتر با آن بهتر است از "بازار" و تعریف آن شروع کنیم.
در یک تعریف ساده، می‌توان گفت که، بازار مکانی است که در آن خرید و فروش صورت می‌گیرد؛ و ساده‌تر این است که بگوییم هرگاه شرایطی فراهم شود که بین خریدار و فروشنده رابطه برقرار شود و معامله‌ای صورت پذیرد بازار تشکیل شده است.
این شرایط می‌تواند مکان خاصی باشد یا شبکه‌ای ارتباطی مثل اینترنت.
در بازارها به طور کلی دو نوع دارایی، دارایی‌های واقعی و دارایی‌های مالی، مورد معامله قرار می‌گیرند.
دارایی‌های واقعی همان دارایی‌های فیزیکی هستند مثل زمین، ساختمان و انواع کالا مانند ماشین، لوازم خانگی و .... اما دارایی‌های مالی دارایی‌های کاغذی و بهتر بگوییم اسنادی هستند، مثل سهام و اوراق مشارکت.
بورس بازاری است که در آن دارایی‌های مختلف مورد معامله قرار می‌گیرد.
از این رو، انواع بورس‌ها را می‌توان به سه دسته‌ی کلی بورس کالا، بورس ارز و بورس اوراق بهادار طبقه‌بندی کرد.
1. بورس کالا: بازاری که در آن خرید و فروش کالاهای معین صورت می‌گیرد و به طور منظم و دائم فعال است بورس کالا نام دارد.
در بورس کالا معمولاً مواد خام و مواد اولیه مورد معامله قرار می‌گیرد. هر بورس کالایی را با نام همان کالایی که مورد معامله قرار می‌گیرد نام‌گذاری می‌کنند. مثلاً بورس نفت و بورس گندم.
2. بورس ارز: در بورس ارز، همان طور که از نام آن مشخص است، کار خرید و فروش پول‌های خارجی انجام می‌گیرد. این بورس در کشور ما فعال نیست اما در کشورهای پیشرفته فعالیت چشم‌گیری دارد.
3. بورس اوراق بهادار: در بورس اوراق بهادار دارایی‌های مالی از قبیل سهام، اوراق مشارکت و ........ مورد معامله قرار می‌گیرد.
در ایران، به بازار خرید و فروش اوراق بهادار که به طور رسمی و دائمی در محل معینی تشکیل می‌شود "بورس اوراق بهادار" می‌گویند ولی ما در این نوشته برای اختصار آن را بورس یا بورس اوراق بهادار می‌گوییم.
خبرگزاری مهر در خصوص معاملات بورس نوشت: شاخص بورس در آغاز معاملات چهارشنبه ۲۱ خرداد ۹۹ با رشد ۳۰ هزار و ۵۱۵ واحدی به یک میلیون و ۱۴۸ هزار واحد رسید.
در ادامه این خبر آمده: همچنین شاخص هم وزن نیز با رشد ۷ هزار و ۳۹۱ واحدی به ۳۶۶ هزار و ۵۳۴ واحد رسید.
حمیدرضا مهرآور، کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: در بورس، ارزش دارایی هر محصولی به ارزش واقعی و ذاتی آن نزدیک‌تر است. پس نباید گمان کرد که بورس باعث گرانی یک محصول می‌شود؛ بلکه اتفاقاً همه جای دنیا وقتی قرار است قیمت محصولی شفاف شود، از ابزارهای کارآمدی مانند بورس استفاده می‌کنند، چون دقیقاً در بورس است که ملاک قیمت‌گذاری که همان عرضه و تقاضا است، خود را نشان می‌دهد.
وی افزود: در صورتی‌که عرضه کالایی کم باشد، بالاتر از ارزش ذاتی آن خرید و فروش می‌شود و یا وقتی میزان عرضه آن زیاد است، می‌توان زیر قیمت آن را خریداری کرد؛ اما در شرایطی که بازار در وضعیت نرمال و معمولی و تحت کنترل باشد، قیمت واقعی به دست می‌آید؛ در حالی که با این وجود، برخی مسئولان در اظهاراتی غیر کارشناسی، گرانی طلا را به معاملات آتی سکه طلا نسبت دادند و این نوع معامله را از گردونه بازار خارج کردند.
مهرآور با تاکید بر اینکه باید ریشه این اتفاقات و اینکه چه کسانی یا چه جریان‌هایی با اتهامات واهی، درصدد ایجاد مانع بر راه توسعه بورس هستند را پیدا کرد، اظهار داشت: کسانی که در بازار سکه انحصار ایجاد کرده‌اند، علاقمند نیستند سیستم دیگری مانند بورس وارد شود و علاوه بر شکستن انحصار با استفاده از ابزارهای مالی، روند کشف قیمت‌ها را نیز شفاف کند.
وی ادامه داد: این افراد سال‌ها است بازار سکه را در دست دارند و قیمت را تعیین می‌کنند و متأسفانه همچنان تلاش دارند با همان روش سنتی و بسته، بازار را در دست داشته باشند. آنها در این شرایط، قطعاً از تعطیلی بازار آتی سکه استقبال می‌کنند؛ زیرا مهمترین و مدرن‌ترین رقیب شأن را از میدان بیرون کرده‌اند؛ ضمن اینکه باید به این نکته توجه کرد، حضور طلا و بسیاری از کالاهای دیگر در بورس‌های دنیا جواب داده و اکثر کشورها از این مکانیسم در تجارت خود استفاده می‌کنند.
کارشناس ارشد بازار سرمایه افزود: اینکه کالای ارزشمندی چون سکه در قالب بورس و بر مبنای عرضه و تقاضا قیمت بخورد، به بهبود و شفافیت بازار کمک می‌کند؛ این در حالی است که خود فعالان سنتی بازار طلا می‌توانند در بازارهای مالی فعال باشند و اتفاقاً از این بازارها به شیوه‌ای شفاف سود به دست آورند.
مهرآور ادامه داد: در گذشته بورس نمونه‌های موفقی داشتیم که می‌توان به آنها رجوع کرد. نمونه موفق و ایرانی این معاملات، زعفران است محصولی که مدت‌ها به قیمت نازلی از کشاورز خریداری می‌شد و متأسفانه سود نهایی نصیب شرکت‌ها و یا افراد واسطه‌ای می‌شد که زعفران را با یک بسته‌بندی مختصر با چندین برابر قیمت واقعی به دست مصرف‌کننده نهایی می‌رساندند؛ اما از زمانی که زعفران وارد بورس شد، می‌توانید استقبال و رضایت کشاورزان از این مدل معامله در بورس را ببینید، زیرا حق به حق‌دار رسیده و دلالان به حاشیه بازار رانده شده‌اند. اتفاقی که برای سکه نیز در حال رخ دادن بود اما برخی مسئولان، گرانی سکه را به گردن بازار آتی سکه انداختند و نگذاشتند پادزهر دلالی در بازار سکه هم تقویت شود.
وی اظهار داشت: اکنون با توجه به تجارب دوره پس از توقف بورس آتی سکه، باید جبران مافات کرد؛ زیرا بورس کالا با شفافیت خود و قانون طلایی عرضه و تقاضا کمک می‌کند تا ارزش ذاتی و منصفانه سکه تعیین و دلالان تضعیف شوند.
مردم تصمیم هیجانی برای بورس نگیرند
بهروز مردانی نژاد یکی از کارشناسان اقتصادی گفت: با توجه به اینکه هیجان زدگی سهامداران، مهمترین عامل افت شاخص کل بورس بوده است، شاید بهترین راه در این روز‌ها این است که با توجه به نبود خریدار و صف‌های فروش تشکیل شده برای بیشتر نمادها، سهامداران پنجره‌های معاملاتی خود را ببندند و چند روزی را استراحت کنند تا شرایط عادی به بورس بازگردد.
بهروز مردانی نژاد کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار جهانبین نیوز ؛ اظهار کرد: بورس ایران بر خلاف بورس های دنیا که در جریان ویروس کرونا قرار گرفته بود به صورت هیجانی شروع به بالا رفتن کرد.
وی با اشاره به اینکه شاخص بورس در یک مدت کوتاهی شروع به بالا رفتن کرد اذعان داشت: شرکت های زیادی وارد بورس شد که بسیاری از این شرکت ها به جای سود دهی زیان دهی هم داشتند.
مردانی نژاد چند عامل مهم را موجب افت شاخص کل بورس عنوان کرد و گفت: وجود نقدینگی زیاد در بین مردم، رکورد زدن بورس به صورت هیجانی ، ورود بورس بازان غیر حرفه ای و ... از عواملی بود که موجب افت بورس شد.
وی ادامه داد: بسیاری از کارشناسان اقتصادی پیش بینی افت بورس را کرده بودند و احتمال اینکه افت بیشتری هم داشته باشد وجود دارد.
مردانی نژاد عنوان کرد: دولت هزار میلیارد نقدینگی تولید می کند و نقدینگی در دست مردم می آید و این موضوع خطرناکی است و عامل وحشتناکی برای اقتصاد کشور است .
وی افزود: دولت مردم را تشویق کرد که در بورس سرمایه گذاری کنند و همین امر به هیجانات دامن زد.
مردانی نژاد با تاکید بر اینکه حجم زیادی از مردم وارد بورس شدند گفت: بورس بازان حرفه ای می دانندچه موقع بورس را باید خریداری کنند و چه موقع آن را به فروش برسانند.
وی با تاکید بر اینکه افراد نباید سرمایه اصلی خود را بفروشند و وارد بورس شوند گفت: کسانی که سرمایه اصلی خود را فروخته و وارد بورس شده اند ریسک بسیار خطرناکی را متحمل شده اند.
انتهای پیام/1020ج
دریافت صفحه با کد QR