به گزارش جهانبین نیوز، فرش یکی از زیباترین هنرهایی است که خالق آن زنان و دخترانی صبور و کوشا هستند.

این هنر زیبا سال‌هاست که بزرگ‌ترین هنردستی جهان معرفی شده و فرادنبه نامی درخشان در این صنعت عظیم است به‌طوریکه طبق مستندات فرش‌های فرادنبه با طرح های منحصر و خاص به خصوص نقوش گل فرنگ شهرتی جهانی را از آن خود کرده است.

گرد فراموشی بر تار وپود قالی فرادنبه نشسته‌ است

قالیبافی در فرادنبه سابقه چند صد ساله دارد و حدود ۱۶۰ سال پیش با ورود طرح های جدید فرنگی و بومی شهرتی خاص در این بازار هنری پیدا کرد اما اکنون گرد فراموشی بر تار وپود قالی فرادنبه نشسته‌ است.

تار و پود قالی از پشم گوسفندان به صورت دست ریس تولید و رنگرزی به صورت سنتی توسط مردم فرادنبه و با استفاده از گیاهانی که در منطقه می روید، انجام می شد که به طور معمول از روناس برای رنگ قرمز ، گندل رنگ زرد ،پوست گردو رنگ قهوه ای و... استفاده می شد؛ رنگ های اصلی استفاده شده در بافته های فرادنبه عموماٌ شاد و درخشانند.

بافته های فرادنبه بیشتر انواع گل پتو (شرابه ،قاب آینه و...)وگلدانی ،ترنج و بافت خشتی ،درختی ،محرابی و.. است.

تنها الگوی بافندگان الهام گرفتن از محیط زندگی است

اکثراٌ نقوش در قالی فرادنبه بصورت ذهنی بافته می شوند، بافندگان این منطقه با اتکا به آموخته های سینه به سینه و نیز الهام از محیط اطراف به ذوق آزمایی در طرح و نقش می پردازند،در قالی این منطقه نگاره های ریز و درشت بصورت شکسته و هندسی بافته می شوند دلیل روشن این است که بافنده بدون استفاده از نقشه ، نقش پردازی فرش مورد نظر را با مدد از تصورات وذهنیات خود به عمل درمیآورد، تنها الگوی نزدیک و عینی بافنده محیط زندگی اوست.

در برخی دست بافته ها فرم کلی تزئینات گل فرنگ و شکستگی نقوش و همچنین ویژگی های رنگ های انتخابی بافندگان ،خصوصیات این دستبافته ها را شهرتی جهانی بخشیده وآنها را منحصر و خاص نموده است.

قالیبافی، یکی از مهم ترین هنر های قدیمی فرادنبه

خانم مرادی از بافندگان قدیمی فرش شهر فرادنبه در گفت وگوبا جهانبین نیوز با بیان اینکه در سن ۱۵ سالگی بافتدگی را از مادرم فرا گرفتم، اظهار کرد: در آن زمان  هر خانه یک کارگاه بود و مادر خانواده به فرزندان خود این هنر زیبا را می آموختند.

وی به انجام تمامی مراحل از ریسندگی نخ تا بافت قالی اشاره و افزود: با توجه به اینکه در فرادنبه دامپروری به صورت گسترده وجود داشت بعد از پشم چینی گوسفندان، زنان و دختران پشم گوسفندان را به صورت دست ریس به نخ تبدیل می کردند این فرآیند بسیار دشوار و طولانی بود سپس نوبت به رنگرزی می رسید که بصورت طبیعی و بااستفاده از گیاهان منطقه توسط خود بافندگان انجام می شد.

بافنده فرادنبه ای افزود: در پشم ریسی از پیلی و ابزار خاص خود، در رنگرزی از دیگ های برای جوشاندن و در بافت قالی از دار ، چاقو ،کرکی و قیچی استفاده می کردیم.

وی با بیان اینکه دارهای قالی در فرادنبه به صورت افقی به موازات سطح زمین قرار می گرفت؛  خاطر نشان کرد: در گذشته از چوب برای برپا کردن دار قالی استفاده می شد اما با گذشت زمان دارهای آهنی جایگزین دارهای چوبی شده و کار برای بافندگان آسانتر شد.

 

الگوگیری از طبیعت نقشه دار قالی را شکل می داد

مرادی به الگو گرفتن از محیط برای بافندگی اشاره و گفت: در آن زمان نقشه کاغذی وجود نداشت، الگوی بافت ما قالیچه های قدیمی بودند اما اکثر قالی بافان فرادنبه ذهنی می بافند و بعضی مواقع با الگو گرفتن از محیط پیرامون طرح ها تغییر می یافت.

وی قالی بافی را منبع اصلی درامد مردم این شهر در زمان های قدیم خواند و گفت: جوانان هنر قالی بافی را فرا بگیرند و از فراموش شدن آن جلوگیری کنند و قالیبافان از نخ و رنگ طبیعی برای بافت استفاده کنند.

بیشترین شهرت قالیچه های فرادنبه مربوط به نقوش گل فرنگ است

سید علی کلاهدوزان یکی از فعالان حوزه فرش دست بافت کشور در گفت وگو با جهانبین نیوز پیرامون فرش فردانبه گفت: بیشترین شهرت قالیچه های فرادنبه مربوط به نقوش گل فرنگ است؛ حدود ۱۶۰ سال پیش با ورود کوبلن فرانسوی به منطقه مورد تقلید قرار گرفته وبافته شد.

وی با اینکه اصل این نقشه (گل فرنگ) متعلق به غرب است تصریح کرد: هنر هنرمندان این منطقه توانست یک طرح غربی را گرفته و پس از هضم در ذائقه ایرانی خود آن را به یک طرح بدیع شرقی تبدیل کند، تکنیک بافت بصورت تخت با پشم اصیل و رنگرزی گیاهی این طرح را دو چندان زیبا نمود،در فرادنبه در کنار قالی،گلیم و گبه خاصی هم تولید می شد.

کلاهدوزان تکنیک و طرح فرش بافی در فرادنبه حتی در مقایسه با روستاهای اطراف منحصر و خاص دانست و افزود: در دست بافته های قدیمی فرش فرادنبه از روی نوع بافت و رنگ کاملا قابل تشخیص بود.

هنر دیرینه قالیبافی حال خوبی ندارد

فعالان حوزه فرش دست بافت کشور گفت:  قالی اصیل فرادنبه در حال انقراض است، متاسفانه به علت استفاده از پشم ضعیف ماشینی به جای پشم دست ریس اصیل و رنگ های شیمیای و رواج برخی نقشه های بی محتوا و بدور از فرهنگ قدیمی توسط افراد و تعاونی ها قالی فرادنبه در معرض نابودی کامل قرار گرفته.

وی حیات فرش فرادنبه را وابسته به موارد بسیاری میداند برای نجات فرش فرادنبه باید نوع بافت،رنگ و نقشه ها را در این منطقه به مانند گذشته یک دست کرد و باید تصور تولید انبوه را از بین برد،در واقع باید از تجارت به تولید رسید،بیشتر افرادی که تولید کردن که بعدا بفروشن شکست خوردن، در قدیم وقتی قالی فرادنبه را اروپایی ها خریدن باعث تحولش شد،کلام پایانی ، هرسیستمی باید بتواند هزینه خود را تامین کند در غیر اینصورت به شکست محکوم خواهد بود.

درفرهنگ دهخدا صنعت دستی زنان فرادنبه قالی بافی عنوان شده است،شهر فرادنبه از توابع شهرستان بروجن در فاصله ۵۲ کیلومتری شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است.

انتهای پیام/1022ج