به گزارش
جهانبین نیوز؛ عزاداری و برپایی مجالس سوگواری برای سالار شهیدان امام حسین (ع) از امور مستحب و از سفارشها و توصیههای اکید پیامبر گرامی اسلام (ص) و امامان معصوم (ع) است، اما چگونگی برپایی مراسم عزاداری، به عرف سالم انسانها واگذار شده است.
با توجه به عرف هر جامعهای، شیوهها و گونههای متفاوت عزاداری به وجود آمده است؛ سینهزنی، زنجیرزنی و مدیحهسرایی هر کشوری با کشور دیگر تفاوت دارد، در نتیجه تا زمانی که عزاداری ضرر مهم و قابل توجهی بر بدن نداشته باشد و یا پیامدهایی مثل راضی نبودن به مقدرات الهی و یا وهن دین و مذهب را در پی نداشته باشد و با عقل سالم هم سازگار باشد؛ مورد تأیید اسلام است، اما قمهزنی در عزاداری امام حسین (ع) به دلیل مضرات قابل توجه بر بدن، ایجاد رعب و وحشت برای کودکان و زنان، وهن مکتب تشیع، خدشهدار کردن اهداف عزاداری و مخالف بودن با سیره اهل بیت (ع) بدعت و حرام است.
قمه زدن قطعا از مصادیق اضرار بر نفس است و جایز نیستحجت السلام صیفی کارشناس ادیان و فرق و مدیر موسسه منجی در گفتوگو با
جهانبین نیوز؛ درخصوص قمهزنی اظهار کرد: قمهزنی به دلیل آثار و پیامدهایی منفی که به دنبال دارد، از مصادیق عزاداری برای امام حسین (ع) به شمار نمیرود.
وی ادامه داد: انسان ممکن است کسی ناخودآگاه و با شنیدن مصیبتهای وارد شده بر خاندان پیامبر (ص) به سمتی کشیده شود که آسیبی به خودش بزند، اما این رفتار با قمهزنی که بهعنوان یک عمل عبادی و بهمنظور کسب ثواب انجام میشود، متفاوت است، البته ابراز ارادت به سیدالشهداء (ع) مطلوب خداوند متعال است که باید دید حد و مزر شرعی آن چیست.
صیفی پیرامون نظر علما درباره قمهزنی گفت: شهید آیتالله مرتضی مطهری در این باره میفرماید: «قمهزنی در شرایط فعلی هیچ دلیل عقلی و نقلی بر آن نداریم و یکی از مصادیق بارز تحریف محسوب میشود و حداقل اینکه در زمان فعلی، باعث زیر سؤال رفتن تشیع میگردد. از برنامههایی که هیچ ارتباطی با اهداف امام حسین (ع) ندارند، تیغ، قمه و قفل زدن است. قمه زدن هم همین طور است. این کار، کار غلطی است که یک عده قمهها را بگیرند؛ به سرهای خودشان بزنند و خونها را بریزند که چه شود؟ کجای این حرکت، عزاداری است»؟
این کارشناس ادیان و فرق افزود: علاوهبر این رهبرمعظم انقلاب نیز در خصوص این موضوع میفرمایند: «قمهزنی علاوهبر اینکه از نظر عرفی از مظاهر حزن و اندوه محسوب نمیشود و سابقهای در عصر ائمه (ع) و زمانهای بعد از آن ندارد و تأییدی هم به شکل خاص یا عام از معصومین (ع) در مورد آن نرسیده است، در زمان حاضر موجب وهن و بدنام شدن مذهب میشود، بنابراین در هیچ حالتی جایز نیست و چنانچه در این مورد نذری وجود داشته باشد؛ نذر واجد شرایط صحت و انعقاد نیست».
وی ادامه داد: حرمت اضرار بر نفس از قطعیات فقه ماست، اکثر فقها و آیات عظام تقلید اینگونه فتوا دادهاند که اگر قمهزنی ضرر قابل اعتنایی بر بدن داشته باشد و یا موجب وهن مذهب شود، جایز نیست،. افرادی که در حین عزاداری از زنجیرهایی استفاده میکنند که بر سر آنها تیغهایی بسته شده است و با آنها به سر و صورت یا سینه و پشت میزنند و خون شدیدی از بدن آنها جاری میشود، آیا این اضرار بر نفس نیست؟ خراش کوچک بر صورت و دست و جوارح انداختن دیه دارد و جایز نیست، آنگاه چگونه ممکن است بگوییم این عمل جایز است؟! قمه زدن قطعاً از مصادیق اضرار بر نفس است و هیچگونه جای شک و تردیدی در آن نیست.
این کارشناس ادیان و فرقبا بیان اینکه افراد زیادی بر اثر قمهزدن آسیب دیدهاند و دچار عارضه شدهاند خاطرنشان کرد: آیا این اضرار بر نفس نیست؟ آیا این رفتار، مصداق عمل به فعلی که قرآن صریحاً از آن نهی کرده نیست؟ چرا به جای اینکه به خودمان لطمه میزنیم، به دشمنان حضرت سیدالشهداء (ع) لطمه نمیزنیم؟ چرا به جای اینکه به ظالم و جائر و به یزیدیان زمانه حملهور شویم، این چنین خودزنی میکنیم و خودمان را لت و پار میکنیم؟ آیا این رفتارها عاقلانه است و با مبانی و احکام شرع سازگار است؟
قمهزنی تعادل روانی برخی از افراد حساس جامعه را نیز بر هم میزندمهدی بینا دانشیار رشته روانپزشکی در گفتوگو با
جهانبین نیوز؛ درخصوص اثرات روانی قمهزنی اظهار کرد: قمهزنی از لحاظ بهداشت روانی، سلامتی فرد و جامعه را به مخاطره میاندازد، به اعتقاد کارشناسان بهداشتی و متخصصان امور بهداشتی قمهزنی ممکن است از یک سو باعث خونریزی، عفونتهای موضعی و قطع شدن برخی عروق و اعصاب فرد قمهزن شود و از سوی دیگر میتواند بیماریهای عفونی خطرناکی همچون هپاتیت B و مانند آن را در جامعه گسترش دهد.
وی افزود: قمهزنی تعادل روانی برخی از افراد حساس جامعه را نیز بر هم میزند، متخصصان روانپزشکی معتقدند، قمهزنی در روحیه افراد حساس جامعه ازجمله کودکانی که شاهد این عمل هستند اثر منفی بر جای میگذارد، آنان میگویند از آنجا که نمیتوان کودکان را نسبت به این کار توجیه کرد، ممکن است قمهزنی باورهای مذهبی آنان را سست کند.
بینا به اثرات قمه زنی بر روحیه کودکان اشاره و تاکید کرد: چون در قمهزنی خون جاری میشود و این حرکت ریتمدار و با حرکتهای بدنی و تکرار همراه است، قطعاً روی بچهها اثر منفی میگذارد، برخی از بچهها با دیدن این عمل دچار رعب و هراس شده و حالت چندش به آنان دست میدهد، حالا اگر کودکی یا بزرگسالی به این مسأله بهعنوان یک پدیده مذهبی نگاه کند، ممکن است قمهزنی در آینده باعث گریز او از مذهب شود.
قمهزنی امر نوپیدایی که هیچگونه سابقهای در عصر امامان معصوم (ع) و حتی قرون نزدیک به آن نداشته استحجت السلام رئیسی کارشناس مسائل دینی پیرامون برخی بدعتها در عزاداری به
جهانبین نیوز؛ گفت: هرگاه فعل و امر جدیدی که جزء دین بودن آن ثابت نشده، سبب وهن و تضعیف دین شود، به یقین انجام آن فعل حرام بوده و باید از انجام آن پرهیز شود، قمهزنی نیز از امور نوپیدایی است که هیچگونه سابقهای در عصر امامان معصوم (ع) و حتی قرون نزدیک به آن نداشته است.
وی افزود: در روزگاری که به برکت انقلاب اسلامی گرایش مردم به تشیع روزافزون شده و منطق و عقلانیت مبانی تشیع و صفا و پاکی رهبران آن به ویژه امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری دنیای امروز را شیفته و دلداده مذهب اهل بیت (ع) کرده است، انجام کارهایی سؤالانگیز که پشتوانه استدلالی محکم هم ندارد، موجب گریز و بیزاری مردم نسبت به مذهب میشود و این بزرگترین ستم به مذهب اهل بیت (ع) است.
این کارشناس مسائل دینی خاطرنشان کرد: بر فرض که بگوییم و معتقد باشیم که قمهزنی هیچگونه ضرری بر نفس ندارد و یا اینکه قمهزنی دارای دلیلهای محکم فقهی است؛ به قیمت پایبندی به یکی از شعائر غیرواجب، نمیتوان اصل دین و مذهب را قربانی کرد و مردم جهان را به مذهب تشیع بدبین کرد و آن را مکتبی خرافی، بیمنطق و خشونتطلب جلوه داد.
باید از مشی و منش حضرات معصومین (ع) در مراسم و محافل عزاداری پیروی شودحجت السلام بخشیان استاد حوزه و دانشگاه نیز در این باره به
جهانبین نیوز؛ گفت: پس از حادثه غمبار عاشورا و توجه مردم به عمق مصیبت و سفارش امامان معصوم (ع) بر سوگواری و گرامیداشت یاد و خاطره شهدای کربلا بهویژه سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین (ع)، برپایی مجالس عزا در بین شیعیان رایج شد و به تدریج گسترش یافت و همراه با فرهنگهای مختلف شیوههای مراسم تغییر کرد، ولی به هر حال مشخصه اصلی آنکه سوگواری است حفظ شد.
وی افزود: از آنجا که امروز عزاداری در تداوم و ترویج مکتب تشیع و نظام اسلامی نقش فراوانی دارد، بایستی با پالایش سنتها و نمادهای عزاداری، خط سرخ شهادتطلبی، مبارزه و فداکاری را تداوم بخشید، این پالایش باید در اشعار، تاریخنگاری، برداشتها و اجرای سنتها صورت گیرد تا از رخ دادن بدعتها پیشگیری شود.
این استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان کرد: ما باید از مشی و منش حضرات معصومین (ع) در مراسم و محافل عزاداری پیروی کنیم، سنت عزاداری از مواریث حضرت امام باقر (ع) و امام صادق (ع) است، امام باقر و امام صادق بیش از سایر معصومین (ع) بر مسأله ذکر مصیبت و تشکیل محافل عزاداری تأکید فرمودهاند و خود این بزرگواران هم ملتزم بودند.
وی در پایان عنوان کرد: با نظارت دقیق بر هیأتها و دستههای عزاداری، تعزیهخوانی و پیشگیری از رفتارهای ناسازگار با موازین شرعی و اعتقادی و اعمالی به دور از عقلانیت مانند قمه زدن، قفل و تیغ زدن بر بدن، قلاده بستن، سینهخیز رفتن به سوی حرم اهلبیت (ع) و دیگر رفتارهای وهنآمیز، میتوان این شیوهها را مهار کرد.
انتهای پیام/1028ج