به گزارش جهانبین نیوز؛ یکی از بخش‌ های مهم اقتصادی و فرهنگی در ایران، حوزه صنایع دستی و هنرهای سنتی است که ابزاری قابل توجه برای صادرات کالا، اشتغال‌زایی، جذب توریسم و بالا بردن سطح تولید ملی به شمار می رود. کشور ایران از اقوام و آداب و رسوم مختلف تشکیل شده که هر کدام از این اقوام با توجه با تاریخ و فرهنگ خود، در صنایع دستی و هنر های سنتی حرف های بسیاری برای گفتن دارند.

صنایع دستی ایران از ظرفیت های بسیاری برخوردار است و محصولات برآمده از این صنعت مورد اقبال عموم مردم و توریست‌ها قرار دارد و کافیست که با نگاهی جامع و برنامه‌ریزی منسجم برای تولید و معرفی این محصولات اقدامات لازم انجام شود. در واقع صنایع دستی پلی میان اقتصاد و فرهنگ است و با توسعه آن، نه‌تنها به اشتغال‌زایی و اقتصاد کمک کرده‌ایم بلکه گام بلندی در جهت معرفی فرهنگ اصیل ایرانی برداشته‌ایم.

صنایع‌ دستی از یک‌ سو فعالیت و حوزه‌‌ای اقتصادی است که هم می‌‌تواند بر روی رشد صادرات غیرنفتی کشور تاثیر فزآینده گذاشته و زمینه اشتغال فراوانی را ایجاد کند و هم از سوی دیگر بستری برای معرفی بهتر و فراگیر فرهنگ و هنر ایران در داخل و خارج کشور باشد.

با توجه به این دو کارکرد همزمان صنایع‌ دستی و تاثیرات آن در رشد اقتصادی کشور، ضروری است که در برنامه‌‌ریزی‌‌های کلان کشور، نسبت به آن توجه ویژه‌ای صورت گیرد.

در دنیای امروز رویکرد غالب کشورهای توسعه‌‌یافته بر رشد و فراگیری صنایع خلاق مثل صنایع‌ دستی و هنرهای سنتی است درحالی که بسیاری از آنها بر خلاف کشور ما ظرفیت‌های بومی در این حوزه ندارند، اما اهمیت بالای صنایع خلاق و تاثیر فراوانی که بر توسعه پایدار کشورها دارد، آنها را به این سمت و سو سوق داده است، آنچه که مهم است استفاده از تمام ظرفیت‌های تولیدی کشور است و اگر ما در برخی از صنایع بزرگ با موانعی جدی مواجه و یا نیازمند تکنولوژی خارجی هستیم، باید بتوانیم از ظرفیت‌های درونی خود ازجمله صنایع دستی که ریشه در فرهنگ و سنن مردم ایران دارد بهره بگیریم.

اشتغال‌زایی، صادرات محصولات غیرنفتی، افزایش سرانه تولید ملی و... تنها بخشی از ظرفیت صنایع دستی در اقتصاد کشور است که نیاز به حمایت بیشتر دولت دارد.

در سال‌های اخیر صدور کالاهای صنایع دستی نه‌تنها از سوی کشورهای جهان سوم بلکه از سوی کشورهای پیشرفته نیز مورد توجه قرار گرفته، بویژه کشورهای مهد صنایع دستی می‌کوشند تا با اتخاذ تدابیر حمایتی و سیاست‌های تشویقی موجبات رشد و توسعه صنایع دستی را بعنوان یکی از اقلام مهم صادراتی بدست آوردند.

یکی از ویژگی‌های مهم و منحصربه‌فرد استان چهارمحال و بختیاری که از فرهنگی غنی و تاریخی ارزشمند برخوردار است صنایع دستی این استان است مردمان استان بختیاری با دستانی زمخت که حاصل زحمت و تلاش شبانه‌روزی در عین محرومیت و استضعافند با لطافت چنان اثر هنری می‌آفرینند که هر بیننده‌ای را حیران می‌کند.

صنايع دستي بختياري‌ها، ويژگي‌ها و مختصاتي دارد که با انواع توليدات مشابه به دست ديگران قابل تميز دادن است صنايع دستي بختياري فقط انواع بافت‌ها را شامل مي‌شود. تقريبا اغلب زنان و دختران ايلياتي با آنها آشنايي دارند. معمولا از مواد اوليه توليد شده توسط خودشان بهره مي‌گيرند و در موارد محدودي از نخ پنبه‌اي کارخانه‌اي به‌عنوان تاربافته‌هاي‌شان استفاده مي‌کنند.

از امتيازات توليدات مردمان استان، عدم تشابه و ناهمانندي کارهاي‌شان است و اين به دليل عدم استفاده از الگو و مدل براي نقوش توليدات‌شان است.

تنوع و گوناگوني رنگ و نقش در بافته‌هاي زنان و دختران بسيار زياد است و کمتر مي‌توان ديد که بافنده‌اي دو يا چند محصول يک اندازه و يک نقش با رنگ واحد توليد کند. بافندگان محلي از دارهايي استفاده مي‌کنند که به صورت افقي است. نقش‌ها و طرح‌هايي که در قاليبافي منطقه به کار مي‌رود عبارتند از نقشه‌هاي خشتي، بيدمجنون، ترنج، طاووس، سرو، کاج، گلدان، و گل چالشتري.

صنایع دستی استان به دلیل شیوه‌های مختلف در تولید، تنوع بسیاری دارند. دلیل این تنوع، وجود عشایر و روستاییانی است که در تولید این هنرهای دستی سهم بسزایی دارند و همچنان به شیوه‌های سنتی انجام می‌دهند و تولید کارگاهی و مدرن جایگاهی ندارد.

صنایع دستی چهارمحال بختیاری به دو گروه تقسیم می‌شوند یک گروه آن صنایعی است که به نیروی زیادی نیاز دارد و توسط مردان انجام می‌شود مانند نمدمالی و گروهی دیگر هم توسط زنان هنرمند تولید می‌شوند مانند انواع دستبافت‌ها. صنایع دستی در این منطقه بیشتر به‌عنوان یک فعالیت جنبی در کنار مشاغل اصلی است. معمولا زنان خوش ذوق و هنرمند بختیاری برای پر کردن اوقات فراغت خود مشغول به این حرفه هستند.

ازجمله مهم‌ترین صنایع دستی استان چوقا یا چوخابافی، خرسک‌بافی، جاجیم‌بافی، نمکدان‌بافی، وریس‌بافی، خورجین‌بافی و تولید سیاه چادر و یا گبه، بافته‌های پشمی مانند کلاه و دستکش، گیوه، نمد گلیم قالی و قالیچه، جل روزینی، قفل‌سازی، پلاس، کمچه‌دان، سفره آردی و بافته‌های خانگی نظیر کلاه نمدی، عبا، نمد، گهواره و کوبه.

در این میان با وجود این حجم از هنر و توانایی تولید صنایع دستی بی‌بدیل و ارزشمند به دلیل نبود برنامه‌های حمایتی و عدم توجه مسئولین این ظرفیت استان به جای صادرات به کشورهای جهان اکنون در حال فراموشی است اگر مسئولین امر با سرمایه‌گذاری بر روی صنایع دستی استان را به دروازه صادرات صنایع دستی تبدیل می‌کردند علاوه‌بر کاهش چشمگیر آمار بیکاری اکنون شاهد حضور چندین برابری توریست‌هایی از اقصی نقاط مختلف جهان نیز بودیم متاسفانه اگر متولیان امر هرچه زودتر برای میراث این استان که به دلیل بی‌توجهی و بی‌تدبیری در حال فراموشی است فکری نکنند در سال‌های آینده خبری از تولیدات ناب صنایع دستی بومی محلی نخواهیم بود و نسل آینده از صنایع دستی استان تنها عکس و خاطره‌ای دریافت خواهند کرد.

انتهای پیام/۱۰۲۸ج