جهان بین - تار و پود قالي دستباف چالشتر غم نامه بي توجهي مسئولين

قالي دست باف چالشتر پيوند هنر انگشتان بانوان با شهرت جهاني

تار و پود قالي دستباف چالشتر غم نامه بي توجهي مسئولين

مهم‌ترين ويژگي قالي چالشتر استفاده از مواد اوليه مرغوب و رنگرزي مناسب به همراه بافت ممتاز و منحصر به فرد مي‌باشد. شادابي و زنده بودن طرح‌ها و رنگ‌هاي به كار رفته باعث به وجود آوردن يكي از زيباترين قالي‌ها شده است.

به گزارش جهانبین نیوز؛ به نقل از مشکات برين قالي ايران از شهرت جهاني برخوردار است؛ در اين ميان، برخي نواحي و مناطق از شهرت بيشتري در حوزه ي فرهنگي، هنري و صنعتي برخوردارند. منطقه ي چهارمحال و بختياري از ديرباز در اين حوزه ي هنري-تجاري، صاحب سبک و شيوه ي اختصاصي بوده است.

تاريخ دقيقي از بافت فرش در اين استان ذکر نشده اما به دليل عشايري بودن استان مي توان گفت: فرش اين استان نيز همپاي ديگر مناطق کشور، به خصوص فرش هاي عشايري قدمت دارد. قالي بافي با نقشه «در اين منطقه سابقه‌اي بيشتر از يكصد و هشتاد سال ندارد. در اين مدت بافنده بختياري گرچه به كثرت ساير نقاط بافندگي ايران نبافت و به مرز‌هاي شهرت آنان نيز دست نيافت ولي همواره به دليل دوام بافت و طرح‌هاي جالب، دست بافته‌هاي خود مورد استقبال و لطف خريداران متاع خود قرار گرفت و در بين طبقه اشرافي و قديمي به خصوص در اروپا فرش‌هاي آن طرفداران پروپاقُرصي براي خود دست و پا كرد.

چالشتر يكي از قديمي‌ترين و فعال‌ترين مناطق قالي‌بافي

روستاي چالشتر در فاصله هشت کيلومتري غرب شهرکرد، مرکز استان چهار محال و بختياري به مدت چهار قرن مرکز حکومت و حکمراني خوانين بختياري بود که اين موضوع تا دهه اول حکومت پهلوي تداوم داشته است. امروزه چالشتر يكي از مناطق شهرِ شهركرد محسوب مي‌شود. «چالِش تُر را مرکب از دو کلمه «چالش» و «تُر» مي دانند. بنابر بيان صاحب برهان قاطع و ديگر فرهنگ ها «چالش» را به معناي جنگ، نبرد و «تُر» را به معني ميدان، محل و پسوند مکان بيان کرده اند. بنابراين چالش تر به معناي ميدان جنگ مي باشد.

چالشتر يكي از قديمي‌ترين و فعال‌ترين مناطق قالي‌بافي با خصوصيات روستايي در چهارمحال و بختياري مي‌باشد كه در اين زمينه داراي شهرت جهاني است. «مهم‌ترين ويژگي قالي چالشتر استفاده از مواد اوليه مرغوب و رنگرزي مناسب به همراه بافت ممتاز و منحصر به فرد مي‌باشد. شادابي و زنده بودن طرح‌ها و رنگ‌هاي به كار رفته باعث به وجود آوردن يكي از زيباترين قالي‌ها شده است.

از معروف ترين قالي هاي چالشتر که شهرت جهاني در بازارهاي فرش اروپا را به خود اختصاص داده و در همه جا آن را منسوب به چهارمحال مي دانند، قالي هاي طرح خشتي اين منطقه مي باشد.

طرح‌هاي رايج قالي چالشتري

طرح‌هاي رايج قالي چالشتري عبارتند از: خشتي (ستون دار، پياز، سرو، طاووس، چمن يه ور، خشت انگور، بيد مجنون، جانوري)، قابي (سماوري، حقه اي، لوزي، بيضي، کوزه اي، قاب قوري)، نقشه بي‌بي‌باف، گلداني، سرو و كاج، بيد مجنون، لچك و ترنج (ترنجي)، گل مينا ، کف ساده، کليل ترنج، ترنج خربزه اي، ترنج دار (اگر يک ترنج باشد لندني و اگر دو تا ترنج باشد گل فرنگ).
مهم ترين طرح فرش چالشتر، خشتي است. علي رغم وجود بيش از 40 تا 50 نوع فرش خشتي امروزه شاهد طرح هاي بيش از حد تکراري خشتي هستيم. ترکيب کلي طرح هاي خشتي عبارتند از:

- خشتي لوزي (جدا شده با رنگ، جدا شده با خشت)؛
- خشتي محرابي؛
- خشتي غلط (نقش ترکيبي جديد که در حوزه اصفهان استفاده مي شود).
- نگاره هاي رايج در قالي چالشتر
بته (بته سَرکَج، بته ماهي، بته جقه، بته کوتاه و بلند، بته دست به کمر)، درخت کاج (ساده و مطبق يا طبقه طبقه)، درخت سرو، درخت بيد مجنون ، گل فرنگ، گل بادبزني، گل شاه عباسي، محرابي، قيچي، گل نيلوفر، پرنده قهر و آشتي (دو پرنده پشت به هم) و فرشته (دو پرنده روبروي هم)، طاووس، طوطي، آهو، گوزن، درخت تاک يا انگور، گلدان و دستِ دلبر و...

- «طرح گل مينا به واسطه ي رنگ سبز سيري که در متن خود به همراه دارد يکي از زيباترين طرح هاي اصيل چهارمحال مي باشد.» .
- در مناطق روستايي پيش مي آيد که بعضي اشکال کارکرد نگاره، ترکيب و طرح را دارند. مثل طرح و نگاره بيد مجنون که به افراط در خشت هاي چالشتر استفاده مي شود.

حاشيه هاي رايج منطقه نيز نگاره دهان اژدري، گل بادبزني، «حاشيه گل فرنگ، حاشيه لندني، تُنبان قري (نقشي شبيه شليته) و شاخ گوزني مي باشد.

40 درصد توليد فرش دستباف چهارمحال و بختياري از نوع قالي چالشتري است

رئيس سازمان صنعت معدن و تجارت چهارمحال و بختياري در گفتگو با مشکات برين گفت: بافندگان قالي چالشتر سالانه توانايي بافت 200 هزار متر مربع انواع فرش و گليم را دارند که سهم قالي چالشتري حدود 40 درصد است.

سيد نعيم امامي افزود: در صورتي که اين مقدار قالي بافته شود، ارزش تقريبي آن 60 ميليارد ريال خواهد بود.
وي گفت: خريداران اروپايي(آلمان)، آمريکا و آسيايي(چين)، مهمترين مشتريان قالي چالشتر هستند.

درحال حاضر 90 هزار بافنده در چهارمحال و بختياري بر روي 45 هزار دار قالي سالانه به طور متوسط يک صد هزار متر مربع فرش دستباف توليد مي کنند که بيش از 85 درصد از فرش توليد شده، به کشورهاي مختلف صادر مي شود.

مهمترين ويژگي قالي چالشتر استفاده از مواد اوليه مرغوب و رنگرزي

رئيس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختياري هم در گفتگو با مشکات برين گفت: کيفيت مواد اوليه و نوع بافت قالي چالشتر و طرح هاي متنوع سنتي، از عوامل توجه مشتريان داخلي به اين اثر فاخر کشورمان است.

عليرضا جيلان افزود: مهمترين ويژگي قالي چالشتر استفاده از مواد اوليه مرغوب و رنگرزي مناسب به همراه بافت ممتاز و منحصر به فرد است.

وي گفت: طرح‌هاي رايج قالي چالشتري، از انواع خشتي، ستون دار، پياز، سرو، طاووس، چمن يه ور، خشت انگور، بيد مجنون، جانوري، قابي سماوري، حقه اي، لوزي، بيضي، کوزه اي، قاب قوري، نقشه بي‌بي‌باف، گلداني، سرو و کاج، بيد مجنون، لچک و ترنج، گل مينا، کف ساده، کليل ترنج و ترنج خربزه اي هستند.

چالشتر- شهري در فاصله هشت کيلومتري غرب شهرکرد- يکي از قديمي‌ترين و فعال‌ترين مناطق قالي‌ بافي با خصوصيات روستايي در چهارمحال و بختياري است.

انتهاي پيام1026ج /1020ج