کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

تكرار مالكنون عشایر در گردونه پاییز

23 مهر 1391 ساعت 9:14


كوچ در دل كوه،در میان آن همه صخره و سنگ ، با پای پیاده،تاریخ ماندگاری یك ایل در فلات مركزی ایران را رقم زده است. زاگرس میانی به ویژه در نزدیكی های قله زردكوه، یكی از سخت به گزارش جهانبین نیوز به نقل از ایرنا: گذرترین ایل راه های كشور است كه ارتفاع برخی از این ایلراه ها تا دو هزار متر از سطح دریا نیز می رسد. دره سخت گذر 'دركش و وركش ' در زاگرس مركزی نشان می دهد كه ایل بختیاری در دل تاریخ با چه رنجی در طول سالهای مختلف ، از این گونه تنگه ها عبور كرده است. زاگرس،در باستان شناسی با نام اصلی'كر 'شناخته می شده است و كاووش های باستان شناسی این دیرینه كوه ایران، نشان می دهد كه 'كر' زادگاه اصلی اقوام كوچ رو ایران در دل تاریخ است. كوچ عشایر بختیاری در زاگرس در میان آن هم انبوه سنگ و صخره چنان حماسی است كه كوه نیز با قامتی ایستاده، این استقامت را به تماشا می نشیند. كوچ پاییزی عشایر بختیاری،صدای پایی است پیچیده در عمق تاریخ كه حماسه ای برای زیستن زیبا را خلق كرده است. ایلراه ' دژپارت ' و پل ' خدا آفرین ' نشان از تاریخی كهن از كوچ عشایر بختیاری در فلات مركزی ایران دارد و حفظ این سنت شاید حفظ تاریخ یك سرزمین باشد. ' مالكنون' آیین تاریخی و دیرین عشایر بختیاری است،كه به لحظه آغاز كوچ عشایر گفته می شود و در آن از دو واژه 'مال ' به مفهوم آبادی و مجموع سیاه چادرها و ' كنون ' به معنای از جا كندن استفاده شده است. ایل با همه طوایفش، همه مردان و زنان اش از هر تیره و از هر تش فراخونده می شود و نغمه سفر و جدایی و دل كندن از سرزمین و زیست بوم در دل كوه سترگ می پیچد. ایل از دهانه دره های برنده و تیز كوه 'تازار' و پهنه تنگ تنگه 'دولنبار' و دشت' زری' و' شیرین بهار' در بالاترین ارتفاع زاگرس عبور می كند و كوه از بلندترین قله رها شده در بادها و آبها، میانه این جدایی ایل در پاییز قرار می گیرد. از كناره های رودخانه كارون و شوشتر و رامهرمز تا اندیكا و مسجد سلیمان لالی و شیرین بهار (شینبا) و دهستان'چلو' و تا 'دشت بهاری ' و دزفول، كاروانیان عبور می كنند و كوچ همچنان ادامه می یابد. زنان بختیاری برای كوچ، پیش قراول ایل اند، راه را می شناسند و كوه را چونان اسبهای لگام گسیخته ،زیر گام های خود رام می كنند. زنان بختیاری به هنگام كوچ و مالكنون،شیفته كارند و كوه را مانند فرزند خود نوازش می كنند و رمه آرام از كوه رام شده سرازیر می شود تا چرخه كوچ تندتر و تندتر بچرخد. عشایر بختیاری بر محور دامداری و كشاورزی در سال دوبار به صورت كوچ برون استانی و منطقه ای و كوچ درون استانی محل زندگی خود را تغییر می دهند و در ابتدای بهار از مناطق گرمسیری یا قشلاقی به طرف مناطق سردسیری و ییلاقی به كوچ می روند. ایل بزرگ بختیاری در مناطق چهارمحال و بختیاری، اصفهان، خوزستان و لرستان ساكن اند و در این بین كوچ بزرگ و كوچ كوچك را انجام می دهند. كوچ بزرگ همان ییلاق و قشلاق عشایر است و كوچ كوچك، كوچ درون منطقه ای است، كه عشایر برای یافتن چراگاه ها و مراتع مناسب دست به تغییر مكان خود می زنند. در مسیر كوچ ، ایل از دره ها و پرتگاه های زاگرس مركزی به مسافت 250 كیلومتر برای رسیدن به مناطق خوش آب و هوا راه می پیماید. زمان كوچ را پیران ایل بر اساس تقویم نجومی تعیین می كنند و اگر ' ماه در عقرب' باشد از جلوی مسیری كه در آن ستاره ای نمایان باشد، عبور نمی كنند و زنان هنگامی كه از ایل جدا می شوند و برای رفتن به ییلاق خود را آماده می كنند، نوای غمگنانه سر میدهند و ' باوه رو' یا همان اشعار برزگری می خوانند. به هنگام كوچ ،چندین خانوار از یك ایل با هم كوچ می كنند،تا بر مشكلات پیشروی خود غلبه كنند و این تعاون و همكاری بزرگ در ایل بختیاری است. كوچ پاییزی عشایر چهارمحال وبختیاری كه به طرف خوزستان انجام می شود،به مالكنون شهرت دارد، كه با حزن و اندوهگینی خاص و ویژه ای همراه است و عده ای از مردان برای برداشت محصول و یا فروش محصول در مناطق سردسیری (ییلاق) باقی می مانند و مابقی با بستن بار و بنه رهسپار سرزمین خوزستان می شوند. شواهد تاریخی نشان از باستانی بودن كوچ عشایری بختیاری دارد و در برخی از تحقیقات محققان و پژوهشگران داخلی و خارجی این كوچ را به 10 هزار سال پیش از میلاد حضرت مسیح صلوات الله علیه نسبت می دهند. به گزارش ایرنا، عشایر چهارمحال و بختیاری برای كوچ خود از پنج ایلراه اصلی عبور می كنند تا به خوزستان برسند. عشایر این استان از پنج طایفه بزرگ، 24 زیرطایفه، 32 تیره و دو هراز و 940 تش تشكیل شده اند. اكنون جمعیت عشایری چهارمحال و بختیاری 132 هزار و 321 نفر در قالب 19 هزار و 561 خانوار است كه دارای یك میلیون و 500 هزار واحد دامی هستند. چهارمحال وبختیاری از نظر جمعیتی پس از استان فارس دومین جمعیت عشایری كشور را در اختیار دارد و دو ایل بزرگ هفت لنگ و چهارلنگ مهمترین و اصلی ترین عشایر استان هستند.


کد مطلب: 2873

آدرس مطلب :
https://www.jahanbinnews.ir/news/2873/تكرار-مالكنون-عشایر-گردونه-پاییز

جهان بین
  https://www.jahanbinnews.ir