به گزارش جهانبین نیوز:

توصیه های دارویی در ماه رمضان:

هرکدام از روزه داران با توجه به اینکه مقلد کدامیک از مراجع عالیقدر هستند باید از فتواها و نظرات فقهی مربوطه تبعیت کنند اما مطالبی که در ادامه اشاره می شود به صورت نظر غالب فقهاست:

- قطره های چشمی، گوشی و بینی مکروه است به حلق برسد ولی روزه را باطل نمی کند (نظرات مراجع متفاوت است)

- اسپری های دهانی و بینی منعی ندارند.

- تنقیه با مایع روان روزه را باطل می کند اما شیاف ها و کرم های مقعدی و یا واژینال منعی ندارد.

- آمپول های تزریقی عضلانی، زیرجلدی و وریدی مشکلی ندارند ( به استثناس سرم تزریقی، تغذیه وریدی و یا آمپول هایی که جنبه تقویتی دارند)

- داروهای پوستی مثل پماد، کرم و چسب های پوستی بلامانع هستند.


افرادی که باید داروهای خد را به طور روزانه(یک بار در روز) مصرف کنند:

برای ادامه درمان خود در زمان روزه داری با مشکل خاصی روبرو نیستند این بیماران می توانند زمان مصرف داروی خود را در فاصله بین افطار تا سحر قرار دهند. در صورتی که لازم است داروی خود را با معده خالی مصرف کنند بهترین زمان مصرف دارو برای آن ها یک ساعت قبل از سحری و یا دو ساعت بعد از افطار باشد.

آن هایی که باید چند بار در روز دارو مصرف کنند:

بیمارانی که مجبور به مصرف روزی دو بار داروها هستند ممکن است پس از مشورت با پزشک معالج خود قادر باشند داروهای خود را در فاصله بین افطار تا سحر استفاده کنند که البته این مسئله در مورد برخی داروها بویژه آنتی بیوتیک ها صادق نیست ( با توجه به طولانی بودن زمان روزه داری و فاصله کوتاه افطار تا سحر) و برای حفظ غلظت خونی باید سر ساعت استفاده شوند. این مورد برای بیمارانی که مجبور به مصرف داروها با دفعات بیشتر هستند تقریباً ناممکن است و این قبیل افراد بهتر است از روزه داری صرف نظر نمایند. در مواردی خاص ممکن است پزشک معالج قادر باشد با جایگزینی داروهای این بیماران با انواع طولانی اثر آن ها و یا تعویض دارو با یک داروی مشابه با نیمه عمر طولانی تر امکان روزه داری را برای این گروه از بیماران نیز فراهم نماید. در این موارد صرفاً نظر پزشک درمان گر تعیین کننده است.

اگر چه تشخیص مجاز بودن روزه داری برای افراد مبتلا به بیماری صرفاً با نظر پزشک درمانگر و رعایت جوانب شرعی آن امکان پذیر است در مورد بیمارانی که این اجازه را دارند ولی همزمان به مصرف داروها نیز نیاز دارند می توان پیشنهادات زیر را مطرح کرد:

1- ممکن است در مواردی پزشک معالج قادر باشد با جایگزین کردن اشکال خوراکی داروها با غیر خوراکی آنها امکان روزه داری را برای بعضی از بیماران فراهم نماید.

2- در مورد بیمارانی که مجبور به مصرف بیش از یک بار داروها در روز هستند ممکن است پزشک معالج قادر باشد با تعویض دارو با یک داروی دیگر با نیمه عمر طولانی تر از همان گروه درمانی و یا تجویز اشکال دارویی طولانی الاثر داروها با کاهش دفعات مصرف داروها امکان روزه داری را برای این بیماران فراهم کند.

3- از آنجا که به هم خوردن عادات غذایی در ایام ماه مبارک رمضان باعث بروز تغییراتی در روندهای فیزیولوژیک و متابولیک بدن و در نتیجه ایجاد تغییرات در میزان و سرعت متابولیسم و دفع داروها خواهد شد لازم است علایم حیاتی مربوط به کنترل بیماری با دقت بیشتر و در فواصل کوتاه تری کنترل شود.

4 - از آنجا که مصرف کافی آب و مایعات نقش بسیار مهمی در دفع داروها و متابولیت های ناشی از آنها دارد لازم است دقت شود که در فاصله افطار تا سحر به میزان کافی آب و مایعات به بدن روزه داران و به خصوص بیمارانی که دارو مصرف می کنند برسد این اقدام ضمن تامین نیاز بدن روزه داران به مایعات به خصوص در زمانی که ماه مبارک رمضان در فصل گرما قرار دارد شرایط لازم را برای دفع مناسب داروها و متابولیت های آن ها از بدن فراهم خواهد شد.

مشکلات جسمی در روزه داری، علل و درمان:

یبوست:

علل: مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده، مصرف آب کم و فیبر غذایی کم

درمان: مصرف کم کربوهیدرات های تصفیه شده ، افزایش مصرف آب، استفاده از سبوس در پخت نان ها، استفاده از آردهای قهوه ای و سبوس دار

سوء هاضمه و نفخ:

علل: پرخوری و مصرف زیاد غذاهای چربو سرخ شده، غذاهای تند و ادویه دار، غذاهایی که ایجاد نفخ می کنند مثل تخم مرغ، کلم، لوبیا و عدس و نوشابه های گازدار

درمان: پرخوری نکنید آب میوه یا آب بنوشید، از غذاهای سرخ کردنی اجتناب کنید.

ضعف و افت فشار خون:

علل: مصرف کم مایعات و تعریق زیاد

درمان: به مکان های گرم نروید مصرف مایعات و میوه ها را افزایش دهید.

سردرد:

علل: عدم مصرف کافئین و تنباکو، انجام کار زیاد در طول روز، کم خوابی، گرسنگی که معمولاً در طول روز بیشتر شده و در انتهای روز بدتر می شود. سردرد وقتی با افت فشارخون همراه شود می تواند منجر به سردرد شدید و حالت تهوع قبل از افطار شود.

درمان: در طول یک یا دو هفته قبل از ماه مبارک رمضان به تدریج مصرف کافئین و تنباکو را قطع کنید. چای سبز بدون کافئین ممکن است جایگزین خوبی باشد. همچنینی برنامه خود را در طول ماه رمضان طوری ترتیب دهید تا خواب کافی داشته باشید.

کاهش قند خون:

علل در افراد غیردیابتی: مصرف زیاد قند مثل کربوهیدرات های تصفیه شده مخصوصاً در هنگام سحر باعث می شود که بدن مقدار زیادی انسولین تولید کرده و باعث افت قند خون شود.

درمان: خوردن غذای مناسب در هنگام سحر و کاهش مصرف نوشیدنی ها و غذاهای حاوی قند ساده

توجه: افراد دیابتی ممکن است به تنظیم مجدد داروهای خود در ماه رمضان احتیاج داشته باشند و باید با پزشک خود مشورت کنند.

انقباضات عضلانی:

علل: مصرف کم غذاهای حاوی کلسیم، پتاسیم و منیزیم

درمان: خوردن غذاهای غنی از املاح بالا مثل سبزیجات، شیر و لبنیات، گوشت و خرما

توجه: افراد دارای فشار خون بالا که تحت درمان هستند و افراد دچار سنگ کلیه باید با پزشک خود مشورت کنند.

زخم معده، سوزش سر دل، التهاب معده:

افزایش سطح اسید در معده خالی در ماه رمضان باعث تشدید زخم و التهاب معده می شود که به صورت احساس سوزش در ناحیه معده و زیر دنده ها ظاهر می شود. اسید معده ممکن است به مری برگشت نموده باعث سوزش زیر جناغ و ترش کردن شود. غذاهای چرب، قهوه و نوشابه های سیاه این حالت را بدتر می کند. این افراد باید از غذاهای کم حجم استفاده کنند آهسته غذا بخورند و حتی الامکان تا نیم ساعت بعد از غذا خوردن دراز نکشند. البته درمان های پزشکی برای کنترل سطح اسید معده وجود دارد و افراد مبتلا قبل از روزه گرفتن باید با پزشک خود مشورت کنند.

سنگ کلیه:

سنگ کلیه ممکن است در افرادی که به مقدار کم آب می نوشند ایجاد شود بنابراین مصرف زیاد مایعات برای جلوگیری از تشکیل سنگ ضروری می باشد.

قربانعلی حدادی- کارشناس ارشد آموزش بهداشت