از شكاف سنگها و زير كوه گرداب آبي زلال جاري مي شود كه بسيار خنك  و گوراست كه آدم به سختي مي تواند جرئه اي از آن  بنوشد .

 در زمانهاي قديم چشمه گرداب بن  و ديگر ريزشگاه ها در مسير آن يكي از سرشاخه هاي اصلي رودخانه زاينده رود بوده است. آب اين چشمه سيراب كننده دشت اصفهان و نگين و صفا بخش پل خواجو و سي و سه پل اصفهان بوده است. كه رودخانه اي دائمي و هميشه جاري كه به «رودخانه بن» معروف بوده است. حوضه رود بن که 18 کیلومتر طول دارد، ارتفاع سرچشمه این رود 2300 متر، ارتفاع ریزشگاه آن 1900 متر و شیب متوسط آن 2/2 درصد است ،

كه در مسير چشمه گرداب بن تا رودخانه زاينده وجود دره اي عميق گواهي اين مدعاست.  كه آثاري از رودخانه نظير فسيل جانوران و حشرات آبزي در داخل اين دره مشاهده شده است. كه اكنون باغاتي چون چنينه (با چشمه هاي متعدد) ، قبرستان دره، سوق بولاق ( كه حوضچه پرورش ماهي در اين مزرعه وجوددارد) و درازدره ( با درختان گردو با قدمت چند صدساله) و .... در داخل اين دره قراردارند. كه وجود اين دره عميق نشان از آن دارد كه آب اين چشمه چقدر خروشان بوده است.افراد مسن و سالخورده شهربن مي گويند درزمان هاي قديم جانداري به نام «سگ آبي»در چشمه گرداب بن مشاهده مي شده است كه به مرور زمان با كاهش آب و تغيير شرايط قبلي اين چشمه ، ديگر آثاري از آنها باقي نمي ماند.

درمسير اين رودخانه كه از داخل شهر بن مي گذرد دو عدد پل تاريخي به نام هاي «پل حاج مهدي » و «پل الله يار» وجود دارد كه داراي قدمت تاريخي مي باشند و نگين انگشتري اين رودخانه گرديده اند.

هرساله با شروع فصل بارندگي ميزان قابل توجهي  آب به صورت سيلاب از دشت بن وارد «رودخانه بن» مي شود و از استان خارج مي گردد .كه لزوم احداث يك سد خاكي يا بتني را در مسير اين رودخانه مي طلبد كه آب هاي قابل توجهي كه در اين مسير جاري مي شود براي فصل هاي زراعي ذخيره و مهار گردد.

شايد بتوان گفت مهاجرت مردم آن زمان شهر بن از جوار امام زاده احمد(ع) « بابا پيراحمد(ع)»  واقع در ملك ملسجان بن به مكان فعلي وجود اين چشمه خروشان و در كنار آن دشت وسيع براي كشت و كار بوده است. كه از آب اين چشمه براي كشاورزي تا جايي كه آب هدايت مي شده است استفاده مي كرده اند . كه به علت كاهش آب اين چشمه  به مرور زمان زمين هاي زير كشت اين چشمه كم و كم مي شود.

تا حدود 40 سال پيش آب اين چشمه  سيراب كننده سه مزرعه بزرگ شهر بن به نام هاي ( قوزي و ميان جوب و كريز) بوده است كه آب اين چشمه تقسيم مي شده است و به  مزرعه و باغات ( قوزي) و به مزرعه و باغات ( ميان جوب ) و به مزرعه و باغات (كريز) هدايت مي شده است .

كه كم كم تا چند سال پيش فقط آب اين چشمه به مزرعه قوزي مي رسيده است . كه متأسفانه باز هم خشكسالي ادامه پيدا مي كند و اكنون فقط در سالهاي پرآبي و تا دو ماه اول سال آب اين چشمه به مزرعه قوزي مي رسد.

متأسفانه با روند كنوني و خشك شدن سرشاخه هاي اصلي زاينده رود  همچون چشمه خروشان گرداب بن، اين رودخانه( زاينده رود) به مرور زمان  با كاهش آب مواجه شده است . و در سال هاي اخير به وضعيت بحراني رسيده است .

پيشينه آبگير گرداب بن:

درزمان هاي دور با كاهش آب چشمة خروشان گرداب بن ، زمين اطراف  اين چشمه  به باتلاق  و چمن زار تبديل مي شود.كه كشاورزان آن زمان محصولات زراعي و خرمن هاي خود را در زمين فعلي گرداب بن روي چمن زار خرد مي كردند و دانه را از كاه جدا مي كردند.  چون  زمين چمن زار باعث مي شد كه دانه و كاه با خاك قاطي نگردد.و خرمن تميزي به دست آيد. و همچنين به علت وجود چراي مناسب در اين مكان براي چراي دامها استفاده مي شده است.

شهرداري وقت آن زمان اقدام به كندن وگود برداري اين زمين مي كند كه ارتفاع اين آبگير تا ده متر مي رسد. و پس از گذشت زمان به شكل كنوني در آمده است كه اكنون آب اين چشمه در اين آبگير جمع مي شود .

 بعدها  دوباره شهرداري شهر بن با همكاري جهاد سازندگي آبگير دوم اين چشمه را احداث كرد كه سرريز آبگير اول به آبگير دوم مي ريزد . كه شهرداري بن از آب آبگير دوم براي آبياري فضاي سبز اين مجموعه رفاهي ، تفريحي استفاده مي كند.

گرداب بن از میراث طبيعي و ملی است كه با شماره ثبت ۲۰۱۱ در فهرست آثار طبیعی و ملی کشور ثبت شده است

چشمه گرداب بن و علم هاي روز عاشورا:

درشب عاشورا علم هاي برافراشته شده به چشمه گرداب بن برده مي شود وبه آب زده مي شود. (مردم عقيده دارند در زمانهاي قديم اين برنامه هر ساله برگزار مي شده يك سال در ماه محرم برف عظيمي مي بارد كه مردم نمي توانند شب عاشورا علم را به گرداب بن ببرند وقتي صبح مردم از خواب بيدار مي شود روي برف كشيده شدن علم ها را مي بينند و عقيده دارند علم ها خود كشان كشان روي برف به گرداب بن رفته اند ) مردم در شب عاشورا تاصبح در گرداب بن برنامه عزاي امام حسين (ع) برگزار مي كنند و صبح با طلوع آفتاب با زدن گل بر سر و سينه زنان همه با هم با علم هاي در دست  از طرف خيابان جانبازان به سوي داخل شهر رهسپار مي گردند . در مسير حركتشان در منزل چند سيد توقف مي كنند و عرض ادب و سلام مي دهند( مطالبي كه در اين رابطه خوانده مي شود مثل: سينه زنان آمديم آقا سلام عليك – ما گل زنان آمديم آقا سلام عليك – گريه كنان آمديم آقا سلام عليك) مانند منزل سيد اسدالله موسوي – منزل سيدهژبرمرتضوي  ودر پايان به جلوي درب سيد حاج آقامحمد مرتضوي مي رسند. مردم عقيده دارند تا زماني كه علم هاي محرم به چشمه گرداب بن زده مي شود اين چشمه هيچ گاه خشك نمي شود و به بركت اين علم ها و عزاي امام حسين (ع) آب اين چشمه هميشه جاري باقي مي ماند.

امكانات رفاهي و تفريحي گرداب بن:

مجتمع گردشگری گرداب بن  در سال 1389 از طرف هیئت دولت به عنوان منطقه نمونه گردشگری معرفی گردید.

در سالهاي اخير اقدامات خوبي براي رفاه مردم و مسافران در اطراف گرداب بن صورت گرفته است. جاده دسترسی مناسب ، نزدیکی به شهر ، نزدیکی به جایگاه CNG  و پمپ بنزین ، برخورداری از امکانات رفاهی ، وجود مكان هاي اسكان مسافر، آلاچیق و سكوی نشیمن، ، کمپ قایق رانی و گروه هاي قايق سواري موتوري و ركابي، كالسكه سواری ، پاركینگ، و مناظر طبیعی (تركیبی از كوه، آبگیر، چشمه سار و سایه سار درختان) از جمله مزیت های این کانون گردشگری می باشد.