يك چارچوب جديد شكل گرفته است كه علاوه بر تغيير در شكل و سطح برگزاري جلسات، گستره آن و تكنيك هاي مذاكراتي نيز متحول شده است

دور جديد مذاكرات هسته اي ميان ايران و گروه ۱+۵ كه سيزدهمين نشست در طول يكسال اخير به شمار مي رود، با ملاقات ها و گفتگوهاي دوجانبه ميان تيم هاي ايران و امريكا از دوشنبه آغاز شد و در سطح گروه ۷ كشوري آن ادامه يافت.

در توصيف اين مذاكرات، مي توان به موارد زير به عنوان نكات قابل توجه در ترسيم زواياي كهنه و تازه اين دورهاي مذاكراتي اشاره نمود:


اول: اولويت مذاكره دوجانبه:

در مذاكرات دوجانبه، ايران اصلي ترين محور بلكه پاي ثابت به شمار مي رود. بنابراين، گوئي مواضع غرب پيش از ورود به وين هماهنگ شده است و روياروئي با تهران در ميداني به نام مذاكره، موضوعيت جدي دارد.


دوم: نقش ايران-امريكا به عنوان طرفهاي تعيين كننده چارچوب مذاكره

نقش ايران و امريكا به عنوان تعيين كننده نتيجه مذاكره نمود دارد. به واقع، مذاكرات دوجانبه ميان تيم هاي ايران و امريكا بدون حضور اشتون يا معاون وي است. اين موضوع، به عنوان نشانه اي تلقي مي شود كه از شكل گيري «چارچوبي جديد» در ژنو و براي مذاكرات ۷ ماهه آتي خبر مي دهد. در عين حال، هنوز گفتگوهاي دوجانبه اي ميان ايران با تيم هاي چيني و روسي برگزار نشده، هرچند اين دو عضو گروه ۱+۵ نيز با اظهارنظر و ابراز اميدواري به حصول توافق جامع تلاش كرده اند اهميت نقش خود در اين رابطه را گوشزد نمايند.


سوم: تغيير چارچوبها و تكنيك هاي مذاكره

بر اين اساس گوئي يك چارچوب جديد شكل گرفته است كه علاوه بر تغيير در شكل و سطح برگزاري جلسات، گستره آن و تكنيك هاي مذاكراتي نيز متحول شده است. در اين زمينه، تمركز ايران-امريكا بر تعيين دستوركار و خروجي مذاكرات اصلي و عمومي در ژنو، اين بار بيش از دفعات قبل نشان داده كه طرفهاي اصلي تحقق يك توافق جامع را همين دو دولت تشكيل مي دهند و ساير دولتها عمدتاً به صورت حاشيه اي يا غيراصلي نقش آفريني مي كنند، هرچند استفاده از فرصت هاي چنين مذاكراتي در «متن» توافق براي آنها به عنوان يك ظرفيت كليدي و حتي راهبردي به ويژه در رابطه با «فرامتن» به شمار آمده است.


جمع بندي

تاثير اين تغييرات هنوز بسيار جزئي است و در نهايت، همچنان بود و نبود توافق جامع در كانون آزمون و گمانه زني مانده است. بر اين اساس، اينكه اين تغييرات به سطح محتوا و ماهيت مذاكرات نيز كشيده شده يا خير، مساله اي است كه هنوز نمي توان در مورد آن ارزيابي دقيقي به عمل اورد. البته بر اساس آنچه عراقچي درباره نتايج گفتگوهاي دوجانبه اخير بيان داشته است، همچنان مساله تحريم ها و ظرفيت غني سازي به عنوان اصلي ترين مسائلي محسوب مي شوند كه در اين دور از مذاكرات نيز موضوعيت جدي داشته و در دستوركار اصلي قرار دارد. با اين حال، فرانسويها از مساله سومي به نام رآكتور آب سنگين اراك نام برده اند كه به تعبير آنها بايد راه حل هاي جديد در مورد آن مورد گفتگو و تفاهم قرار گيرد.

گفتني است كه اين مقوله، تنها نكته اي بود كه فابيوس، وزير خارجه بعد از خاتمه نشست وين ۱۰ و اعلام تمديد ۷ ماهه برنامه اقدام مشترك، بر آن تاكيد كرد. اما نماينده ارشد تيم مذاكره كننده هسته اي روسيه، علاوه بر راكتور اراك، از تحريم و غني سازي هم به عنوان محورهاي اصلي و حل نشده اختلافاتي نام برده است كه مذاكرات در دوره تمديد بايد حول حل و فصل آنها سير نمايد.

منبع : جوان آنلاين

انتهای پیام/ 1021