مراسم چاق چاقو آيين 250 ساله در شهر سامان که هر سال شور و شوقش بيش از پيش است و با استقبال جوانان شهر و گردشگران و مسافران از استان هاي ديگر روبه رو است.
۰
تاریخ انتشاريکشنبه ۱۱ مهر ۱۳۹۵ - ۱۱:۰۸
کد مطلب : ۳۰۹۰۷
آيين عاشورايي در شهر سامان/
رسم چاق چاقو مراسمي با قدمت بيش از 250 سال در سامان
به گزارش جهانبین نیوز؛ به نقل از خبرنگار سامان ما، همه ساله با فرارسيدن ايام محرم، مراسم عزاداري در چهارمحال و بختياري و در شهرستان ها به رسم ديرين با بازسازي صحنه هاي جانسوز کربلا، به ويژه در شب و روز عاشورای حسيني همراه با معرفي اهداف قيام عاشورا برگزار مي شود.
مراسم روز عاشورا در شهرها و اماکن مذهبي استان به دليل محتواي اثربخش همراه با فرهنگ سازي ديني و اسلامي مي تواند به عنوان يک الگو برای نقاط استان و کشور معرفي شود.
اعتقاد راسخ داريم که مذهب و آيين ها مرتبط با عاشورا بخشي جدا نشدني از فرهنگ مردم است و گنجينه ايست که پشتيبان آن را براي ما به ميراث گذاشته اند، به همين دليل براي حفظ هرچه بهتر آن بايد تلاش کرد.
در استان چهار محال و بختياري پژوهش، مستندسازي و تهيه پرونده و ثبت 6 اثر فرهنگ عاشورايي در آثار ملي صورت گرفته که يکي از اين ميراث معنوي ثبت شده مراسم چاق چاقو شهر سامان است.
قدمت مراسم چاق چاقو در شهر سامان از زماني که دهستان شهر سامان ايجاد شده وجود داشته و بيش از ۲۵۰ سال قدمت دارد. مراسم چاق چاقو در شهر سامان با شماره ثبت ۶۲۲ در فهرست آثار ملي ايران ثبت شده است، مردم شهر سامان شب عاشورا هرساله از ساعت ۹ شب به تکيه ها و مساجد و حسينه ها رفته و از ساعت ۲ دو بامداد با صداي ني، سنج، طبل و خواندن نوحه ويژه و صف بندي با کوبيدن چوب يا سنگ، به هم و يا علي گفتن به عزاداري در خيابانها و کوچه ها ي شهر مي پردازند و هنگام اذان صبح با برگزاري نماز جماعت مراسم به پايان مي برند.
شب عاشورا در تمامي شهرهاي استانمان، شب خواب نيست. بخصوص جوانترها تا صبح در مساجد و حسينيه ها به سينه زني و نوحه خواني مي گذرانند. در شهر سامان ساعت ۲ نيمه شب مراسم چاق چاقو شروع مي شود...
مردان شهر دو سنگ تخت را در دست مي گيرند و آنها را با آهنگ خاصي به هم مي کوبند، قديم ترها مي گويند اين مراسم يادآور شب عاشورا در زمان امام حسين (ع) است که در آن امام حسين بيعت از ياران خود برمي دارد و از آنها مي خواهد که هر کسي که نمي خواهد بماند مي تواند برود سپس از فرزندانش مي خواهد که دو تکه سنگ را به هم بکوبند تا صداي پاي اسب کساني که کربلا را ترک مي کنند آنها را خجالت زده نکند.
و براساس روايتي ديگر امام حسين (ع) و يارانشان با کوبيدن سنگ ها به هم مانع از رسيدن صداي پاي اسبان دشمن مي شدند تا يارانشان از فراواني دشمن اطلاع نيابند و اميد خود را از دست ندهند.
فلسفه اجراي مراسم چاق چاقو
سيزدهم محرم الحرام سال ۶۱ هجري قمري عده اي از قبليه بني اسد، براي مراسم خاک سپاري شهدا به اين سرزمين آمدند آنها به گروه هاي کوچکي تقسينم شدند، چون هوا تاريک بود عده اي از زنان بني اسد اجساد مطهر شهداء را يافتند و با کوبيدن دو سنگ بر هم سيار گروه ها را با خبر ساختن تا همه احجشاد شهداء جمع آوري شدند.
امام سجاد (ع) نيز از زندان اين زياد خارج شد و در شناسايي شهداء و دفن آنها من جمله دفن بدن سيد الشهداء به اين قبيله کمک کردند.
يکي ديگر از فلسفه اين مراسم اينگونه بيان مي شود که واقعه عاشورا و دفن شهداء آن به قدري با سوز و گداز همراه بود که سنگ های بيابان نيز بهم خورده و صدا کردند.
ساعت دو نيمه شب جوانان سنگ و چوب در دست به سمت هيئت چاق چاقو مي روند و جمعيت آنان بيشتر و بيشتر مي شود و صداي سنگ ها سکوت شب را در هم مي شکند.
زنان و کودکان بر بام ها و جلوي درب منازل جمع مي شوند و همه شهر مملو از غمي سنگين مي شود و اشک در چشمان همه حلقه ميزند.
مردان سنگ کوبان مي روند و با آهنگي حزن آميز نوحه مخصوصي را به زبان ترکي مي خوانند:
اي خدا گين چالمسن به گجه سحر اولماسن گين چالار طوفان اولار کرب و بلادا قان اولار
گين چالار طوفان اولار اصغر بقاز قان اولار
اي خدا گين چالمسن گهوارسه بوش قالمسن رباب پريشان اولماسن
اي خدا گين چالمسن شام غريبان اولماسن اي خدا گين چالمسن زينب پريشان اولماسن
اين نوحه از دير باز براي مسن ترها آشناست و اشک هاي آنها را سرازير مي کند.
هيئت ها چاق چاقو تا هوا تاريک است خيابان هاي شهر را طي مي کند و به مسجد جامع شهر مي رسد، حالا ديگر جمعيت بسيار زيادي جمع شده است همه با هم نماز صبح مي خوانند و مي روند تا باي زيارت عاشوراي ظهر عاشورا و حرکت هيئت هاي عزاداري حاضر شوند.
مراسم چاق چاقو در اين شهر به قدري شناخته شده است که از استان هاي اهواز، اصفهان، تهران و شهرهاي استان چهارمحال و بختياري ساعت دو شب همه به اين مراسم مي آيند و از اين مراسم را نظاره گر هستند.
انتهاي پيام1026ج /۶۰۱س
مراسم روز عاشورا در شهرها و اماکن مذهبي استان به دليل محتواي اثربخش همراه با فرهنگ سازي ديني و اسلامي مي تواند به عنوان يک الگو برای نقاط استان و کشور معرفي شود.
اعتقاد راسخ داريم که مذهب و آيين ها مرتبط با عاشورا بخشي جدا نشدني از فرهنگ مردم است و گنجينه ايست که پشتيبان آن را براي ما به ميراث گذاشته اند، به همين دليل براي حفظ هرچه بهتر آن بايد تلاش کرد.
در استان چهار محال و بختياري پژوهش، مستندسازي و تهيه پرونده و ثبت 6 اثر فرهنگ عاشورايي در آثار ملي صورت گرفته که يکي از اين ميراث معنوي ثبت شده مراسم چاق چاقو شهر سامان است.
قدمت مراسم چاق چاقو در شهر سامان از زماني که دهستان شهر سامان ايجاد شده وجود داشته و بيش از ۲۵۰ سال قدمت دارد. مراسم چاق چاقو در شهر سامان با شماره ثبت ۶۲۲ در فهرست آثار ملي ايران ثبت شده است، مردم شهر سامان شب عاشورا هرساله از ساعت ۹ شب به تکيه ها و مساجد و حسينه ها رفته و از ساعت ۲ دو بامداد با صداي ني، سنج، طبل و خواندن نوحه ويژه و صف بندي با کوبيدن چوب يا سنگ، به هم و يا علي گفتن به عزاداري در خيابانها و کوچه ها ي شهر مي پردازند و هنگام اذان صبح با برگزاري نماز جماعت مراسم به پايان مي برند.
شب عاشورا در تمامي شهرهاي استانمان، شب خواب نيست. بخصوص جوانترها تا صبح در مساجد و حسينيه ها به سينه زني و نوحه خواني مي گذرانند. در شهر سامان ساعت ۲ نيمه شب مراسم چاق چاقو شروع مي شود...
مردان شهر دو سنگ تخت را در دست مي گيرند و آنها را با آهنگ خاصي به هم مي کوبند، قديم ترها مي گويند اين مراسم يادآور شب عاشورا در زمان امام حسين (ع) است که در آن امام حسين بيعت از ياران خود برمي دارد و از آنها مي خواهد که هر کسي که نمي خواهد بماند مي تواند برود سپس از فرزندانش مي خواهد که دو تکه سنگ را به هم بکوبند تا صداي پاي اسب کساني که کربلا را ترک مي کنند آنها را خجالت زده نکند.
و براساس روايتي ديگر امام حسين (ع) و يارانشان با کوبيدن سنگ ها به هم مانع از رسيدن صداي پاي اسبان دشمن مي شدند تا يارانشان از فراواني دشمن اطلاع نيابند و اميد خود را از دست ندهند.
فلسفه اجراي مراسم چاق چاقو
سيزدهم محرم الحرام سال ۶۱ هجري قمري عده اي از قبليه بني اسد، براي مراسم خاک سپاري شهدا به اين سرزمين آمدند آنها به گروه هاي کوچکي تقسينم شدند، چون هوا تاريک بود عده اي از زنان بني اسد اجساد مطهر شهداء را يافتند و با کوبيدن دو سنگ بر هم سيار گروه ها را با خبر ساختن تا همه احجشاد شهداء جمع آوري شدند.
امام سجاد (ع) نيز از زندان اين زياد خارج شد و در شناسايي شهداء و دفن آنها من جمله دفن بدن سيد الشهداء به اين قبيله کمک کردند.
يکي ديگر از فلسفه اين مراسم اينگونه بيان مي شود که واقعه عاشورا و دفن شهداء آن به قدري با سوز و گداز همراه بود که سنگ های بيابان نيز بهم خورده و صدا کردند.
ساعت دو نيمه شب جوانان سنگ و چوب در دست به سمت هيئت چاق چاقو مي روند و جمعيت آنان بيشتر و بيشتر مي شود و صداي سنگ ها سکوت شب را در هم مي شکند.
زنان و کودکان بر بام ها و جلوي درب منازل جمع مي شوند و همه شهر مملو از غمي سنگين مي شود و اشک در چشمان همه حلقه ميزند.
مردان سنگ کوبان مي روند و با آهنگي حزن آميز نوحه مخصوصي را به زبان ترکي مي خوانند:
اي خدا گين چالمسن به گجه سحر اولماسن گين چالار طوفان اولار کرب و بلادا قان اولار
گين چالار طوفان اولار اصغر بقاز قان اولار
اي خدا گين چالمسن گهوارسه بوش قالمسن رباب پريشان اولماسن
اي خدا گين چالمسن شام غريبان اولماسن اي خدا گين چالمسن زينب پريشان اولماسن
اين نوحه از دير باز براي مسن ترها آشناست و اشک هاي آنها را سرازير مي کند.
هيئت ها چاق چاقو تا هوا تاريک است خيابان هاي شهر را طي مي کند و به مسجد جامع شهر مي رسد، حالا ديگر جمعيت بسيار زيادي جمع شده است همه با هم نماز صبح مي خوانند و مي روند تا باي زيارت عاشوراي ظهر عاشورا و حرکت هيئت هاي عزاداري حاضر شوند.
مراسم چاق چاقو در اين شهر به قدري شناخته شده است که از استان هاي اهواز، اصفهان، تهران و شهرهاي استان چهارمحال و بختياري ساعت دو شب همه به اين مراسم مي آيند و از اين مراسم را نظاره گر هستند.
انتهاي پيام1026ج /۶۰۱س