۰
plusresetminus
تاریخ انتشارشنبه ۶ خرداد ۱۳۹۶ - ۱۲:۲۸
کد مطلب : ۳۴۷۱۴
به گزارش پايگاه اطلاع رساني زنگ خبر:

آداب و رسوم ماندگار مردم شهرستان بن در ماه مبارک رمضان

ماه مبارک رمضان ماه ضيافت الهي است؛ رمضان در لغت از «رمضاء» به معناي شدت حرارت گرفته شده است، چون در اين ماه گناهان انسان بخشيده مي شود به آن رمضان گفته شده است؛ رمضان در بين مردم شهرستان بن به ماه برکت معروف است.
آداب و رسوم ماندگار مردم شهرستان بن در ماه مبارک رمضان
به گزارش جهانبین نیوز به نقل از خبرنگار زنگ خبر، آداب و رسوم ماه مبارك رمضان يكي از مباحث مهم فرهنگ مردم ايران است و از آنجا كه اين آداب و رسوم ريشه ديني دارد توجه همگان را به خود جلب كرده است.

در ماه رمضان مردم به شكل هماهنگ تكاليف شرعي را انجام مي دادند و براي به جاي آوردن اين وظايف، هر جمعيت و گروهي با آداب و تشريفات خاص خود مراسم رمضان را برگزار مي‌كرد.

در گذشته اين آداب و رسوم از غناي ويژه‌اي برخوردار بود و افراد با شوق و ذوق بيشتري آداب رمضان را به جا مي‌آورده‌اند، اما امروزه با هجوم فرهنگ بيگانه و مشكلات زندگي شهري و ماشيني، آداب و مراسم رمضان كم‌رنگ تر و حتي بسياري از آنها فراموش شده‌اند.

اين ماه عزيز در شهرها و روستاهاي شهرستان بن نيز با آداب و سنن خاصي همراه است، قبل از آغاز ماه رمضان مردم در تدارك موادغذايي لازم براي روزه‌داري هستند، پيش از پيدايش يخچال برقي، خانواده‌ها بنابه وسع مالي خود هر يك مقداري آرد، نان، برنج، روغن، شيره، حبوبات، مرباجات و سبزيهاي خشك شده را براي ايام روزه داري تهيه مي‌كردند.

ماه مبارک رمضان در خطه دارالمومنين شهرستان بن ويژگي ها و آداب رسوم خاص خودش را داشته، که به صورت مختصر به آن ها اشاره مي کنيم:


غبارروبي مساجد

مردم شهر بن با همکاري هم و روحاني محل در روزهاي آخر ماه شعبان المعظم، با شستن فرش ها و غبارروبي مساجد و در صورت داشتن مساجد به تعميرات، با انجام آنها ، مساجد را براي حضور خيل انبوه نمازگزاران در ماه مبارك رمضان آماده مي كنند.

قاشولاما (پيشواز)

گرفتن روزه پيشواز و استقبال از ماه مبارک رمضان، از جمله آداب و سنت هاي شهر بن است که مؤمنين روزه دار با روزه اواخر ماه شعبان المعظم ( يک يا چند روز قبل از ماه مبارک رمضان )، به استقبال ماه ميهماني خدا مي روند و خود را براي حضور در اين ضيافت پرفيض آماده مي کنند.همچنين با گرفتن روزه هاي قضاي سال گذشته، قبل از ورود به ماه مبارک رمضان.

اُروشلوخ نيّته (رسم نيّت ماه مبارك رمضان)

اين رسم در زمان هاي قديم بيشتر مرسوم بوده است. در اين رسم بزرگ خانواده در شب اول ماه مبارك رمضان اهالي خانه را دورهم جمع مي كرده است تا با انجام مراسم نيت ماه رمضان، آنها را براي روزه داري در اين ماه آماده نمايد. اين رسم با مناجات پروردگارهمراه بوده و اغلب اين اشعار خوانده مي شده است (كريم و كردگاري حي داور، توكل بر خدا الله اكبر – اگرياري دهد آن كردگارم، نيت كرده ام يك ماه روزه دارم) و در هر شب ماه رمضان نيز اهالي خانه اين جملات را بر زبان جاري مي كردند (روزه مي گيرم فردا، از دينم ادا ، قرب الي الله)

پشّاما اوواتماك (بيداركردن براي سحري)

درزمان هاي قديم در شهر بن كه امكانات امروزي نبوده بعضي از مردم شهركه صداي بلند و گيرايي داشتند، وقت سحر را بر پشت بام هاي منازل يا مساجد با خواندن مناجات هايي به مردم اعلام مي كردند. بعضي ازافراد معروف شهر بن كه دراين كارشهرت داشتند افرادي مانند: (ملاخان بابا، غلامحسين اصغرزاده، سيد ذبيح الله موسوي، جد اذان گوها و آقا مهدي ) بوده اند.

برخي از اين مناجات ها كه كهنسالان به ياد مي آورند، اشعاري مانند (يارب نظر تو برنگردد ، يارب لطف عطا كن همه را – همه خوابند و تو بيداري، يارب بيدار كن همه را ،...) يا (يارب عصيانِ مرا دونيمه كن در عرصات ، نيمي به حسن ببخش و نيمي به حسين و...) يا به صورت عربي (يَا قَاضِيَ الْحَاجَاتِ ، يَا كَافِيَ الْمُهِمَّاتِ، يا ربّ و يا الله و يا الله و...) كه اين اشعار و مناجات ها را به صورت چاوشي مي خواندند.

پركردن آب در سقاخانه مسجد

رسمي كه قديم در شهر بن مرسوم بوده پر كردن آب در سقاخانه مسجد شهر بوده است. اين رسم بدين گونه بوده است كه مردم از چشمه ها با استفاده از مشك ، آب مي آوردند و دركوزه بزرگ سقاخانه مسجد كه در كنار درب ورودي قرار داشته مي ريختند، تا بعد از اذان مغرب روزه داران از اين آب بنوشند. كه اكنون آب سرد كن ها جاي سقاخانه هاي قديمي را در شهربن گرفته اند.

اَحيا گِجَلَره (شب‌هاي احيا):

شب‌هاي احيا در شهر بن از جايگاه ويژه اي برخوردار است مساجد، حسينه ها، مزار شهدا ، همه از خيل مشتاقان وصال دوست و خريداران معرفت، پابرهنگان و تشنگان محبت و رحمت دوست آكنده و لبريز است.

«سبحانك يا لا اله الا انت،الغوث الغوث خلصنا من النار يارب» و اين آواي سوزناك كه در شب هاي قدر (۱۹–۲۳ رمضان) از دل سينه هاي مالامال از اميد رحمت و مغفرت پروردگار جاري مي شود.در اين روزها و شب ها محبت،مهرباني،احسان و نيكوكاري مردم شهر بن و خانواده هاي آنان به اوج خود مي رسدخوشحال و با نشاط از آن جهت كه رمضان اين ماه پرفيض و بركت را در يافته اند و به اين توفيق بزرگ نائل شده اند و مغموم از آن جهت كه اين ماه دوست داشتني در حال خداحافظي از آنهاست.

پختن فتير و اَگيردَك

پختن فتير يکي از سنت هاي قديمي است که بويژه در شب ۲۱ ماه رمضان و شب هاي قدر، در شهر بن انجام مي شود. در اين ايام، هر خانواده با توجه به بضاعت مالي، و با نيت برآورده شدن حاجت و استجابت دعا، به پخت و نذر فتير و اَگيردَك پرداخته و اين نذر را هنگام افطار در بين مردم روزه دار و همچنين احياء کنندگان شب قدر توزيع مي کنند.

فتير نوعي نان است که خميرش از شير، آرد و خشک بار ( گردو، کشمش، بادام ) تهيه شده و براي پخت بر روي اين نان، زرده تخم مرغ، گل رنگ، زعفران و زيره افزوده و آن را در تنور مي پزند.

و اَگيردَك نيز با همان خمير فتير درست مي شود ولي به جاي اينكه در تنورپخته شود در داخل روغن سرخ مي شود و بعداز سرخ شدن روي آن شكر مي ريزند.

آرپاچورگه (پختن نان جو)

زنان شهر بن در ماه مبارك رمضان اقدام به پخت نان جو مي كنند. و آن را بين مردم و روزه داران توزيع مي نمايند. مردم شهر بن عقيده دارند افطار با نان جو ثواب زيادي دارد و به ياد سختي هاي اهل بيت (ع) اگرنان جو باشد با آن افطار مي كنند.

پختن شله زرد و انواع حلوا

تهيه و توزيع شله زرد، انواع حلوا و خوراکي هاي ديگر بويژه در مواقع افطار، از ديگر رسمات و آيين هاي ماه مبارک رمضان در شهر بن است که با نزديک شدن به نيمه ماه مبارک رمضان و همچنين شبهاي پرفيض قدر، بيشتر مي شود.

دؤوه اَته (خوردن گوشت شتر)

طبخ گوشت شتر يكي از آداب و رسوم شهر بن در ماه رمضان است. مردم شهر بن عقيده دارند كه خوردن گوشت شتر در اين ماه ثواب زيادي دارد و باعث تقويت بدن براي روزه داري مي شود. كه معمولاً گوشت شتر را بصورت آبگوشت درست كرده و دراين ماه مبارك ميل مي كنند.

افطاري دادن

پذيرايي از مؤمنين روزه دار با سنت حسنه افطاري، از ديگر آيين هاي مورد توجه در سراسر شهر بن به شمار مي رود که به شکل هاي مختلف انجام مي شود. اين افطاري دادن ها از پذيرايي با خرما ، شير، زولبيا و باميه در مساجد ، تا انداختن سفره افطاري در منازل انجام مي گيرد.

سحري دادن

مردم شهر بن در شب هاي قدر به شكل هاي مختلف از احياكنندگان اين شب هاي بزرگ پذيرايي مي نمايند.كه در برخي مساجد شهر بن با كمك مردم و افراد خير با پخت غذا ، بعد از اتمام اعمال اين شب ها در پايان به احيا كنندگان سحري داده مي شود.

اوشاخلار اروجه (روزه كله گنجشكي كودكان)

يكي از آداب و رسوم مخصوص كودكان در شهر بن گرفتن روزه کله گنجشکي است. تا قبل از سن تکليف آنهاست و براي آماده سازي کودک و آشناي کودک با آداب روزه داري مي باشد. بچه ها دوست دارند که هنگام سحر کنار سفره نشسته باشند پدر و مادرها بچه ها را تشويق مي کنند تا کنار سفره بنشينند و سحري بخورند.

روزه کله گنجشکي بدين گونه است که پس از اذان صبح تا اذان ظهر چيزي نمي خورند و بعد از اذان ظهر تا اذان مغرب نيز دوباره چيزي نمي خورند. كودكان با شور و شوق هنگام افطار دركنار بزرگترها مي نشينند و با احساس پيروزي و بزرگي همراه با بزرگتر ها افطار مي كنند.

هِل کردن آب کشاورزي در روز ۲۱ رمضان

کشاورزان شهر بن آبياري در ۲۱ ماه مبارک رمضان روز شهادت حضرت علي (ع) را حرام مي دانند و آبياري مزارع کشاورزي و باغات را تعطيل کرده و آب را به اصطلاح « هِل » مي کنند و منظور اين است که آب، به حرمت عزاي امام علي (ع)، در بيابان روان و رها شود تا ساير موجودات از آن بهره ببرند و منفعتي براي کشاورزان نداشته باشد.

البته اين سنت در عاشوراي حسيني (ع) و ۲۸ صفرسالروز رحلت پيامبر گرامي اسلام (ص) و شهادت امام حسن مجتبي (ع هم انجام مي شود.

عيدانه بردن براي تازه عروس ها در عيدفطر

در شهر بن، در تمامي اعياد مانند عيد قربان، غدير، نوروز و...، و به ويژه عيد سعيد فطر رسمي قديمي وجود دارد و آن بردن کادو (هديه) و عيدانه براي تازه عروس هاي فاميل مي باشد، که از سنت هاي نيکو و پسنديده به شمار مي رود. در اين رسم، بزرگان خانواده داماد، با خريد هدايايي به منزل پدري عروس رفته و براي عروس عيدي مي برند. آشي نيز همراه اين جشن وجود دارد که به « آش عيدي » معروف است. ميهمانان علاوه بر کادو مواد مورد نياز براي پخت غذا از جمله برنج، گوشت، ميوه، روغن و... را نيز به همراه برده و يا غذايي را در منزل طبخ و همراه خود به منزل نوعروس مي برند.

اولولر بايرامه يا عرفه لر گِجسه (مراسم عيد اموات در عيد فطر)

برپايي مراسم عيد براي اموات و درگذشتگان از سنتهاي مرسوم در شهر بن است که در روز عيد سعيد فطر انجام مي شود. در اين آيين، مردم قبل از اقامه نماز عيد سعيد فطر، مراسمي در مسجد محل برگزار و پس از قرائت قرآن و فاتحه براي اموات، در نماز عيد سعيد فطرحاضر مي شوند. البته اين مراسم درطول سال در يکي از اعياد قربان و نوروز هم انجام مي شود.

حضور در مزار شهداء و اهل قبور در عيد فطر

مردم شهر بن بعد از اقامه نماز عيد سعيد فطر جهت زيارت و اداي احترام به شهدا و اهل قبور، بر سر مزار آنها حاضر مي شوند و با غبار روبي مزار آنان و آب پاشي و بردن خيرات مانند: شيريني ،خرما و ميوه هاي ديگر، كه از فاتحه دهندگان پذيرايي مي گردد . لحظه اي از عيد را دركنار شهدا و اموات خود مي گذرانند. و عيد را به آنان تبريك مي گويند.

انتهاي متن1026ج /520ز

ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما

خبرهای مارا در پیام رسان های زیر دنبال کنید

تاريخ:

جمعه ۶ دی ۱۳۹۸

ساعت:

۲۰:۲۵:۳۷

27 Dec 2019