شب يلدا بلندترين شب سال است که به آخرين روز از فصل پاييز و نخستين شب از فصل زمستان گفته مي‌شود، اين شب در بين مردم استان ما به شب چله معروف است.
۰
تاریخ انتشارچهارشنبه ۲۶ آذر ۱۳۹۳ - ۱۱:۰۶
کد مطلب : ۱۹۴۵۹
آیین های شب چله (یلدا) در چهارمحال و بختیاری
به گزارش خبرنگار جهانبین نیوز شب يلدا بلندترين شب سال است که به آخرين روز از فصل پاييز و نخستين شب از فصل زمستان گفته مي‌شود، اين شب در بين مردم استان ما به شب چله معروف است.
يلدا، شب تولد ايزد مهر يکي از ايزدان مهم ايراني است که در ستايش او بسياري کوشيده اند، مهر يشت سرود مهم تولد ايزد مهر مي باشد و شب چله ،شب زايش خورشيد و آغاز سال نو ميترايي است.
درگاه شماري ايرانيان، همواره و در همه سال ها انقلاب زمستاني برابر با شامگاه سي ام آذر ماه و بامداد يکم دي ماه است ، برخي بر اين باور غلط هستند که مراسم شب چله براي رفع نحوست که بلندترين شب سال است برگزار مي شود.
در شب یلدا در استان چهارمحال و بختیاری، چند خانواده دور هم جمع می‌شوند و کسانی که شاهنامه را از حفظ هستند برای دیگران می‌خوانند. خیلی پیش آمده که کسانی که شاهنامه را از بر می‌خوانند حتی سواد خواندن و نوشتن نداشته باشند.
بختیاری‌ها اعتقاد دارند در شب یلدا، ماست، شیر، پنیر، کنجد، کدو و نان جوی که خورده شود تا پایان سال موجب فزونی و فراوانی نعمت می‌شود و باعث می‌شود که تا سال بعد از این نعمت‌ها بخورند.
شب یلدا در قوم بختیاری به عنوان شب چله خوانده می‌شود، بختیاری‌ها در این شب کدو تنبل‌های بزرگی که نماد خورشید را برای آنها دارد، آب‌پز می‌کنند و آن‌را به صورت ریز ریز شده در آش کشک می‌خورند.
آيين هايي که در اين هنگام برگزار مي شود يکي از آن ها جشني شبانه و بيداري تا بامداد و تماشاي طلوع خورشيد تازه متولد شده است، جشني که لازمه ي آن حضور کهنسالان و بزرگان خانواده به نماد کهنسالي خورشيد در پايان پاييز بوده است و همچنين خوراکي هاي فراوان براي بيداري دراز مدت همچون انار و هندوانه به رنگ سرخ خورشيد مي باشند.
جالب توجه است که اين شب فقط یک دقيقه از شب هاي ديگر بلند تر است.
حافظ خواني و گرفتن فال يکي از رسوم شب يلدا است که بزرگتر فاميل با گرفتن فال براي تک تک افراد خانواده روحيه ي آنها را براي بزرگداشت اين شب آماده مي کردند.
در شهرکرد شب چله آيين و مراسم خاصي دارد که عبارتند از: فرستادن هديه براي نو عروسان و تازه دامادها، جمع شدن تمام فاميل در منزل بزرگتر فاميل، در قديم کنار کرسي و امروز در کنار وسايل گرم کننده مي نشينند و با خوردن آجيل مخصوص شب چله مثل: گردو ، بادام، سنجد، کشمش و تنقلاتي که مادر بزرگ ها از تابستان جمع کرده و امشب بر روي سفره شب چله قرار مي دهند.
ميوه ي شب چله هندوانه و ميوه هاي روز مثل: انار، پرتقال و نارگيل مي باشند.
قصه گويي و حافظ خواني توسط بزرگان فاميل را يکي ديگر از آيين های اين شب است و بيداري تا سحرگاه و نيايش براي سلامتي حاضران و شروع فصل زمستان که آرزوي همه اين است که سال باران زا و برفي باشد چون مزارع و کشتزارها نياز به آب و برف دارند تا محصول تابستان پر بارتر باشد.
يلدا، شب تولد ايزد مهر يکي از ايزدان مهم ايراني است که در ستايش او بسياري کوشيده اند، مهر يشت سرود مهم تولد ايزد مهر مي باشد و شب چله ،شب زايش خورشيد و آغاز سال نو ميترايي است.
درگاه شماري ايرانيان، همواره و در همه سال ها انقلاب زمستاني برابر با شامگاه سي ام آذر ماه و بامداد يکم دي ماه است ، برخي بر اين باور غلط هستند که مراسم شب چله براي رفع نحوست که بلندترين شب سال است برگزار مي شود.
در شب یلدا در استان چهارمحال و بختیاری، چند خانواده دور هم جمع می‌شوند و کسانی که شاهنامه را از حفظ هستند برای دیگران می‌خوانند. خیلی پیش آمده که کسانی که شاهنامه را از بر می‌خوانند حتی سواد خواندن و نوشتن نداشته باشند.
بختیاری‌ها اعتقاد دارند در شب یلدا، ماست، شیر، پنیر، کنجد، کدو و نان جوی که خورده شود تا پایان سال موجب فزونی و فراوانی نعمت می‌شود و باعث می‌شود که تا سال بعد از این نعمت‌ها بخورند.
شب یلدا در قوم بختیاری به عنوان شب چله خوانده می‌شود، بختیاری‌ها در این شب کدو تنبل‌های بزرگی که نماد خورشید را برای آنها دارد، آب‌پز می‌کنند و آن‌را به صورت ریز ریز شده در آش کشک می‌خورند.
آيين هايي که در اين هنگام برگزار مي شود يکي از آن ها جشني شبانه و بيداري تا بامداد و تماشاي طلوع خورشيد تازه متولد شده است، جشني که لازمه ي آن حضور کهنسالان و بزرگان خانواده به نماد کهنسالي خورشيد در پايان پاييز بوده است و همچنين خوراکي هاي فراوان براي بيداري دراز مدت همچون انار و هندوانه به رنگ سرخ خورشيد مي باشند.
جالب توجه است که اين شب فقط یک دقيقه از شب هاي ديگر بلند تر است.
حافظ خواني و گرفتن فال يکي از رسوم شب يلدا است که بزرگتر فاميل با گرفتن فال براي تک تک افراد خانواده روحيه ي آنها را براي بزرگداشت اين شب آماده مي کردند.
در شهرکرد شب چله آيين و مراسم خاصي دارد که عبارتند از: فرستادن هديه براي نو عروسان و تازه دامادها، جمع شدن تمام فاميل در منزل بزرگتر فاميل، در قديم کنار کرسي و امروز در کنار وسايل گرم کننده مي نشينند و با خوردن آجيل مخصوص شب چله مثل: گردو ، بادام، سنجد، کشمش و تنقلاتي که مادر بزرگ ها از تابستان جمع کرده و امشب بر روي سفره شب چله قرار مي دهند.
ميوه ي شب چله هندوانه و ميوه هاي روز مثل: انار، پرتقال و نارگيل مي باشند.
قصه گويي و حافظ خواني توسط بزرگان فاميل را يکي ديگر از آيين های اين شب است و بيداري تا سحرگاه و نيايش براي سلامتي حاضران و شروع فصل زمستان که آرزوي همه اين است که سال باران زا و برفي باشد چون مزارع و کشتزارها نياز به آب و برف دارند تا محصول تابستان پر بارتر باشد.
مسئولین استان نیز مانند سایر اقشار سنت های زیبا و دیرینه شب چله را انجام می دهند و این فرصت با هم بودن را مغتنم می شمارند.
حمید ملکپور فرماندار شهرستان شهرکرد در گفتگو با خبرنگار جهانبین نیوز گفت: ایران و سرزمین‌های هم‌فرهنگ مجاور، از شب آغاز زمستان با نام «شب چله» یا «شب یلدا» نام می‌برند كه همزمان با شب انقلاب زمستانی است.
ملکپور اظهار کرد: به دلیل دقت گاهشماری ایرانی و انطباق كامل آن با تقویم طبیعی، همواره و در همه سال‌ها، انقلاب زمستانی برابر با شامگاه سی‌ام آذرماه و بامداد یكم دی‌ماه است.
وی افزود: برنامه ثابت و اصلی ما در شب یلدا دیدار بزرگترهای فامیل است که به طور نوبتی همه فامیل در یک جا حضور می یابند و با هم صحبتی و مصرف اجیل شب یلدا و میوه های مخصوص فصل این شب را گرامی می داریم.
زهرا عطایی عضو شورای اسلامی شهر شهرکرد در گفتگو با خبرنگار جهانبین نیوز شب یلدا را یکی از سنت های قشنگ و تاثیرگذار برای استحکام خانواده و فرهنگ ایرانی دانست.
عطایی گفت: پسندیده است که خانواده ها این سنت زیبا را ارج نهاده و با خلاقیت و ابتکار عمل به دور از دغدغه ها و مشغله های کاری روزمره با دور هم جمع شدن در زیر یک سقف اوقات خوبی را سپری کنند.
وی افزود: احترام و توجه به سالمندان و بزرگترها و استفاده از تجربه ناب آنان، حافظ خوانی، مثنوی خوانی و خوردن تنقلات و میوه های شب چله از سنت های خوب این شب در استان ماست.
عطایی تاکید کرد: پاسداشت سنت های دینی و ملی موجب تقویت روابط انسانی و ارتباط کلامی افراد می شود.
انتهای پیام/1020ج