موزه ها و آثار تاریخی، هویت و عقبه فرهنگی جوامع مختلف را تشکیل می دهند. اهمیت این امر (هویت بخشی به جوامع) در حکومت های حاضر تا حدی است که در بسیاری از کشورهای غربی امکان تغییر و دستکاری در اماکن قدیمی و حتی سنگ قبور کهن غیر قابل امکان است.
۰
سال ها پیش مارشال مک لوهان در اظهار نظر معروفی گفته بود "رسانه همان پیام است" است. چندی پیش نیز یکی از دوستان روزنامه نگار در توصیف بهار و پیام هایی که برای انسان ها دارد از عنوانی مشابه بهره گرفته بود همین امر مرا بر آن داشت در آستانه روز جهانی موزه از منظر پیام هایی که موزه ها می توانند برای انسانها داشته باشند. به این مقوله نگاهی داشته باشم.
بله موزه هم می تواند رسانه باشد اگر رسانه (media) وسیله ای است که پیامی را از مقصد به مخاطب مستقل می، پس می توان مقولاتی نظر موزه ها و آثار گردشگری و تاریخی را از جنس رسانه بدانیم با این توجه که در عصر هویت های مجهول و متغیر دوران مدرن و پسامدرن اهمیت موزه ها به عنوان میراث فرهنگ های قدیمی، اصیل و تا حدودی دست نخورده مضاعف می شود.
موزه ها عمدتأ در بردارنده اشیائی هستند که ضمن داشتن ارزش تاریخی و اقتصادی، ارزش فرهنگی بالایی دارند. همه این اشیاء به نوعی تداعی گر فرهنگ زمان خود و اهالی آن می باشند. فرهنگی که با ارزش ها،سنت ها و فطرت انسان ها به مراتب بیشتر از فرهنگ حال حاضر عجین بوده است.
این اشیاء عمدتأ حاوی المان ها و نمادهایی از بزرگی خداوند،بندگی، حس زیبایی دوستی انسان ها ، ایدئولوژی حکومت های مختلف،صنایع سنتی، خودباوری و... است. که منطبق بر ارزش های حاکم در جوامع و به دور از تهاجمات مرسوم در حال حاضر می باشند.
باتوجه به شدت نشانه ها و عوارض تهاجم فرهنگی غرب که غالباً از طریق رسانه های نوین در جامعه، ظهور و بروزداشته است توجه به سنت ها و ارزش های بومی می تواند به عنوان راه کاری موثر در کاهش اثرات تهاجم فرهنگی قلمداد شود.
موزه ها خصوصأ موزه های مردم شناسی و خط و ... به دلیل ارتباط نزدیکی که با فرهگ بومی-محلی دارند می توانند چراغ راهی باشند در ظلمات تداخل و تقاطع فرهنگ ها.
از سویی موزه ها و آثار تاریخی، هویت و عقبه فرهنگی جوامع مختلف را تشکیل می دهند .اهمیت این امر (هویت بخشی به جوامع) در حکومت های حاضر تا حدی است که در بسیاری از کشورهای غربی امکان تغییر و دستکاری در اماکن قدیمی و حتی سنگ قبور کهن غیر قابل امکان است.
مساله ای که در کشورهای اسلامی تا حدودی مغفول مانده و یا به عبارتی دیگر شاید تحت تاثیر برنامه ریزی های دشمنان فرهنگ اسلامی ، عامدانه عقبه فرهنگی و هویتی بخشهای خاصی نشانه گرفته شده است . آنچه امروزه در یمن شاهد آن هستیم نمونه ای از اینگونه اقدامات است که روی جدید تهاجم فرهنگی به جهان اسلام می توان از آن نام برد.
بمباران اماکن تاریخی این کشور که حتی با اعتراضات گسترده مجامع بین المللی همراه بوده و یا اقدامات گروه تروریستی داعش در تخریب اماکن تارخی و موزه های شهرهایی نظیر موصل و ... در عراق در آینده چهره ای فاقد عقبه و پشتوانه تمدنی را در این کشورها برجا می گذارد.
در بعد داخلی می توان گفت توجه به افزایش بعد اطلاع رسانی به مراجعین با هدف تاثیرگذاری بیشتر،قرار دادن بازدید از موزه ها در برنامه تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان قرار دادن مقوله در کتب درسی مقاطع مختلف تحصیلی، با ماهیت پرداخت به موزه ها و اثرات مثبت آن، گسترش موزه های تخصصی نظیر موزه آموزش و پرورش ،موزه ادارات،موزه فرش و... می تواند ضمن پیوند دادن وضیعت فرهنگی حال با پشتوانه های فکری و عقیدتی ، تمایل عموم را به پاس داشت ارزش های اصیل اسلامی و ایرانی تقویت نماید.
انتهای خبر/۱۰۲۴ج