کد QR مطلبدریافت صفحه با کد QR

خالص اشتغال ۶ ماهه چقدر است؟

کارنامه نیمسال اول دولت در بازار کار/ خطر انفجار ۴ برابری بیکاری

17 آبان 1394 ساعت 13:15

براساس پیش‌بینی مقامات دولتی باید در نیمه اول امسال دستکم ۲۰۰ هزار شغل جدید ایجاد می‌شد که با یک درصد رشد، این میزان نهایتا ۱۱۰ هزار مورد است که احتمالا طبق روال بازار کار نیمی از آن هم نابود شده است.


به گزارش جهانبین نیوز به نقل از مهر، کارشناسان می‌گویند بازار کار تنها زمانی می‌تواند از وضعیت بحرانی فعلی خارج شود که سرمایه‌گذاری‌های مناسبی در اقتصاد اتفاق افتاده باشد. نمی‌توان انتظار داشت با دستور و ابلاغیه بیکاری را مهار کرد و برای جوانان این مرز و بوم شغل ایجاد کرد.

هرچند شیوه دستوری و تلاش برای پرداخت تسهیلات به بنگاه‌ها و دارندگان طرح‌های اشتغال‌زایی تا پرداخت مستقیم پول به کارجویان در دست‌کم دو دهه اخیر تجربه شده ولی همگان دیدند که اعمال چنین روش‌هایی در بازار کار تنها جنبه تبلیغاتی برای دولت‌ها خواهد داشت و عملا چیزی عاید بازار کار نمی‌شود.

یک دوره ای وام‌های خُرد ۳ میلیون تومانی به جوانان جویای شغل دادند که نتیجه نداشت و وام‌ها سر از جاهای دیگری در آورد. دوباره آمدند و گفتند به طرح وام داده می‌شود و دیگر تسهیلات اشتغال‌زایی فردمحور نخواهد بود؛ این شیوه نیز در جنگ و دعوای بانک‌ها با وزارت کار و برخی دیگر از دستگاه‌ها نتیجه‌ای جز شکست نداشت.

اداره بازار کار به روش آزمایش و خطایی

حالا یکی دو سالی می شود که به هیچ‌یک از این گروه‌ها پولی پرداخت نمی‌شود. اصلا مقامات دولتی می گویند افت شدید درآدهای نفتی باعث شده که پولی در بساط نباشد تا بتوان برای اشتغال‌زایی پرداخت کرد. حالا اگر این مسئله را در کنار اظهارات وزیر کار درباره بروز پدیده رشد اقتصادی بدون اشتغال قرار دهیم، باید نگران احتمال انفجار بیکاری در سال‌های آینده باشیم.

مسئله بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی و ناتوانی درصد بالایی از تحصیل‌کرده‌ها برای ورود به بازار کار، مسئله‌ای است که در طول سال‌های گذشته به دغدغه دولت‌ها و نوعی نگرانی در جامعه تبدیل شده است. اینکه شرایط به نحوی باشد که جوانان با مدارج حتی بالای علمی هم نتوانند شغلی ساده برای خود دست و پا کنند، اندکی تامل برانگیز و ادامه این روند نگران‌کننده است.

محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت اخیرا با بیان اینکه براساس گزارش‌های مرکز آمار در شش ماهه نخست سال ۹۴ اقتصاد کشور رشد مثبت یک درصد داشته است، گفته است: این رشد اگرچه نسبت به شش ماهه نخست پارسال مثبت است اما مطلوب نیست ولی در عین حال نسبت به رشد منفی ۶.۸ درصد دو سال گذشته مطلوب است.

نوبخت همچنین عنوان کرده است: تغییر روند از منفی به مثبت حاکی از این است که رشد اقتصادی در مسیر مثبتی قرار گرفته، اما برای اینکه مردم بتوانند آثار این رشد را را احساس کنند، باید تلاش بیشتری صورت بگیرد. براساس بررسی‌ها در شش ماهه اول امسال رشد بخش کشاورزی ۵.۷ درصد، صنعت و معدن منفی ۱.۱ درصد و خدمات ۰.۹ درصد بوده است.

اگر هر یک درصد رشد اقتصادی را معادل ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزارشغل جدید قرار دهیم، عملکرد دولت در نیمه اول امسال در بازار کار کشور به میزان ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار شغل جدید بوده است که به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند پاسخ‌گوی درخواست‌های میلیونی اشتغال جوانان باشد.

۶ ماهه چقدر شغل ایجاد شد؟

بنابراین آنچه که پیش از این از سوی مقامات وزارت کار درباره پیش‌بینی ایجاد ۴۰۰ هزار شغل جدید در سال جاری مطرح شده بود، عملا در نیمه اول امسال اتفاق نیفتاده و نشانه‌های روشنی برای تحقق آن در نیمه دوم سال وجود ندارد.

هرچند می توان یک درصد رشد اقتصادی نیمه اول امسال را معادل ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزار شغل جدید دانست اما آماری از ریزش و نابودی مشاغل در همین مدت وجود ندارد. اگر روند سال گذشته در این بخش طی شده باشد، ممکن است دستکم ۵۰ هزار شغل در همین دوره زمانی نابود شده باشد و عملکرد دولت چیزی حدود ۵۰ هزار شغل در ۶ ماهه ابتدایی امسال باشد.

حال اگر فرض آقای ربیعی درباره رشد اقتصادی بدون شغل را هم محتمل بدانیم که باید گفت امیدی به ایجاد همان ۵۰ هزار شغل جدید در ۶ ماهه ابتدایی امسال هم نیست، بنابراین براساس گزارش آقای نوبخت در نیمه اول امسال نه تنها هیچ شغلی در بخش صنعت و معدن ایجاد نشده، بلیکه بیش از ۱۰۰ هزار شغل نیز نابود و یا در خطر نابودی قرار گرفته است.

همچنین خدمات که نیمی از کل بازار کار ایران را تشکیل می‌دهد هم در نیمه اول امسال در سایه رکود شدید فعالیت‌ها، درجا زده و نمی توان سهم چندانی برای این بخش در اشتغال‌زایی قائل شد. تنها می‌توان گفت در بخش کشاورزی مشاغلی ایجاد شده است که آن هم احتمالا مربوط به مشاغل فصلی در بهار و تابستان در حوزه کشاورزی می‌شود که نمی‌توان خیلی از این گروه مشاغل انتظار حل ریشه‌ای مسئله بیکاری جویندگان کار فارغ‌التحصیل دانشگاه‌ها را داشت.


در تحلیلی که اخیرا از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس درباره احتمال افزایش چند برابری تعداد کارجویان فارغ‌التحصیل دانشگاه‌ها ارائه شده است، بر این مسئله تاکید دارد که حتی اگر اقتصاد ایران تا سال ۱۴۰۰، سالیانه ۵ درصد هم رشد مثبت اقتصادی را تجربه کند، تعداد بیکاران فارغ‌التحصیل دانشگاهی ۳ تا ۴ برابر میزان فعلی خواهد شد.

بیکاری فارغ‌التحصیلان چند برابر می‌شود!

این مسئله تامل برانگیز نشان می دهد که دولت چاره‌ای جز تغییر نگاه جامعه به تحصیلات دانشگاهی ندارد. یا باید تعداد ورودی‌ها به دانشگاه‌ها به شدت کاهش یابد، یا نیمی از کل کار آموزش دانشگاهی افراد به مهارت آموزی بگذرد و تاییدیه تحصیلی جوانان به یادیری تخصص‌ها و مهارت‌های بازار کار باشد و یا اینکه به جوانان بگویند لزما با تحصیلات دانشگاهی نمی‌توانند شغلی شیک و اتوکشیده داشته باشند و مسئله تحصیل با شغل و بازار کار متفاوت است.

غیر از این، اگر روند ورود به دانشگاه‌ها به همین منوال باشد و سالیانه دستکم یک میلیون نفر وارد دانشگاه ها شوند، مراکز آموزش عالی همچنان به رقابت خود برای جذب دانشجو و پُر کردن صندلی‌ها ادامه دهند و حتی در رشته‌های تحصیلی نیز بازنگری نشود و بر اساس نیاز روز بازار کار کشور آموزش ارائه نکنند؛ احتمالا باید منتظر باشیم تا همانگونه که در جدول عنوان شده، تعداد بیکاران فارغ‌التحصیل افزایش و مشکلات کشور در این بخش تا چند سال آینده به چند برابر افزایش یابد.

در جدولی که ارائه شده، این هشدار داده می‌شود که در صورت ثبت نرخ رشد یک درصدی اقتصادی تا سال ۱۴۰۰ تعداد بیکاران تحصیل کرده از یک میلیون و ۷۰۰ هزارنفر فعلی به ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر افزایش خواهد یافت. این گزینه محتمل تر است، چرا که بسیار نزدیک به وضعیت اقتصادی کشور و رشد یک درصدی آن در سال‌جاری است.

براساس شرایط فعلی اقتصاد کشور، سخت است که بپذیریم اقتصاد ایران امسال تا سال ۱۴۰۰، مرتبا رشدهای اقتصادی ۵ درصدی را تجربه خواهد کرد که اگر چنین نیز بشود تعداد بیکاران فارغ التحصیل دانشگاه‌ها در آن سال حدود ۳ برابر میزان فعلی است، بنابراین وقتی که با یک تا ۵ درصد رشد اقتصادی، تعداد بیکاران دانشگاهی همچنان رو به افزایش خواهد بود، نشان می‌دهد که دولت باید به فوریت در سیاست‌های آموزش عالی و روش‌های فعلی که در دانشگاه‌ها اعمال می‌شود، بازنگری اساسی صورت دهد.

انتهای پیام/1026ج


کد مطلب: 25465

آدرس مطلب :
https://www.jahanbinnews.ir/news/25465/کارنامه-نیمسال-اول-دولت-بازار-کار-خطر-انفجار-۴-برابری-بیکاری

جهان بین
  https://www.jahanbinnews.ir